De beste boeken volgens de eindejaarslijstjes 2023 van weekbladen en kranten
Het eindejaarslijstjesseizoen is klaar - maar we blijven wekelijks bijhouden wat het best besproken is, en zullen onregelmatig een tussenstand bijwerken van 'de beste boeken van 2024 tot nu toe'. Op Athenaeum.nl hielden we eind 2023 de lijstjes bij, voor de consensus en de verrassingen, en opdat je je boeken bij onze boekhandels koopt. De Nederlandstalige lijstjes die we opnamen waren van:
- VPRO Gids (25 non-fictieboeken)
- de Volkskrant (57 gerangschikte boeken, Benjamín Labatut - die ook bij Amerikaanse media vaak genoemd wordt - op 1)
- Het Parool (20, met Sacha Bronwasser, Tjibbe Veldkamp & Mark Janssen, en Rosanne Kropman als nummers 1 per genre)
- Humo (13, met Ilja Leonard Pfeijffer op 1)
- NRC (50 titels in 8 rubrieken)
- De Tijd (19 titels)
- De Morgen (50 titels, getipt door schrijvers)
- Knack Focus (10 boeken, met Han Kang op 1) & Trends (5 boeken)
- De Morgen (10 romans, nu redactioneel gerangschikt, met Pfeijffer op 1, en 10 non-fictieboeken, met Matthijs de Ridder op 1)
- Trouw (64 algemene boeken, met 2 x Minke Douwesz, en 21 religie- en filosofietitels, met tweemaal Stefan Paas; Jonathan Eig wordt in beide lijstjes genoemd)
- NRC (113 titels, gerangschikt door de recensenten, Sacha Bronwasser wordt 3 x genoemd)
- De Groene Amsterdammer (18 titels, met 2 x José Emilio Pacheco)
- De Standaard (10 titels)
- De Nederlandse Boekengids (2 x Teju Cole, 2 x Zadie Smith)
- De Standaard (zo'n 150 titels, 5 x Ian McEwan, 4 x Paul Goossens, 3 x Adana Shibli, Zadie Smith, Benno Barnard, Ota Pavel)
We gaven onderaan ook de Amerikaanse eindejaarslijstjesspiegel van LitHub weer, met minimale overlap: Smith en Eig scoorden daar ook goed. Daarmee werd eind december de eindejaarslijstjesspiegel van meestgenoemde beste boeken:
- Adania Shibli en Zadie Smith (11 x)
- Sacha Bronwasser en Ian McEwan (9 x)
- Ilja Leonard Pfeijffer en Bregje Hofstede (7 x)
- Tommy Wieringa, Benjamín Labatut en Teju Cole (6 x)
- Marja Pruis, Rachel Aviv, Erna Sassen & Martijn van der Linden, Tjibbe Veldkamp & Mark Janssen, Sebastian Barry, Frits van Oostrom, Jon Fosse en Ota Pavel (5 x)
- Minke Douwesz, Lisa Doeland, Claire Dederer, Rob van Essen, Jonathan Eig, Antonio Scurati, Raymond Carver, Frank Nellen, Georgi Gospodinov, Martin Bossenbroek en Paul Goossens (4 x)
(Onze eigen favorieten? Claire Keegan en Tjibbe Veldkamp worden meermalen genoemd in de lijstjes met cadeautips van de boekverkopers. Verantwoording? Lees ons nieuwsitem.)
En wat gebeurde er toen? Shibli was al voor Minor Detail meermalen genomineerd (maar kreeg de LiBeraturpreis 2023 niet toen de Gazaoorlog begon), Smith stond op de shortlist van de Writer's Prize (maar won niet). De prijzen in 2023...
- Georgi Gospodinov won de International Booker Prize
- Tjibbe Veldkamp won al de Nienke van Hichtumprijs 2023
- Jon Fosse won de Nobelprijs
... en 2024
- Frank Nellen won de Nederlandse Boekhandelsprijs
- Ilja Leonard Pfeijffer en Erna Sassen wonnen de Boon 2024
- Op de shortlist van de Libris Literatuurprijs 2024 staan Sacha Bronwasser, Rob van Essen, Esther Gerritsen, Cobi van Baars, Maud Vanhauwaert en Frank Nellen
- Sebastian Barry staat op de shortlist van de International Dublin Prize
- Tjibbe Veldkamp won ook de Woutertje Pieterseprijs 2024
DE BESTE BOEKEN VAN 2022
Wij verwerkten ook in 2022 (en 2021, 2020, 2019, 2018, 2017, 2016, 2015) de lijstjes van HUMO, NRC Handelsblad, De Morgen, de VPRO Gids, Nederlandse Boekengids, HP|De Tijd, Het Parool, Trouw, de Volkskrant, Knack, De Groene Amsterdammer en Barack Obama. Welke boeken werden het meest genoemd?
- Anjet Daanjes Het lied van ooievaar en dromedaris (tienmaal)
- Judith Koelemeijer (achtmaal)
- Andrea Wulf en Édouard Louis (zevenmaal)
- Eva Menasse, Maggie Shipstead, Claire-Louise Bennett, Peter Terrin, David Graeber & David Wengrow (vijfmaal)
- Annie Ernaux, Nina Polak, Elsa Morante, Wytske Versteeg, Torrey Peters, Ian McEwan, Marco Kunst, Mohamed Mbougar Sarr, Gerbrand Bakker en Ben Rawlence (viermaal).
Bekijk meer meestgenoemde boeken in de eindejaarslijstjes van 2023
De beste boeken van 2023 volgens de recensenten bij NRC
20 december kwam NRC online (29 december in de krant) met de lijstjes van de recensenten zelf. Sacha Bronwasser, Frank Nellen, Arnon Grunberg, Martin Bossenbroek, Bregje Hofstede en Bas von Benda-Beckmann worden meer dan eenmaal genoemd, en verder: Catherine Lacey, Ingeborg Bachmann, Emma Cline, Astrid Roemer, Annie Ernaux, Richard Taruskin, Geoff Dyer, Peter Cowie, Jeremy Eichler, Tobias Becker, Prof. Soortkill, Albert Camus, Martha Claeys, George Orwell, Connie Palmen, Lola Lafon, Adania Shibli, Niña Weijers, Jean-Baptiste Andrea, Heinrich Heine, Lorraine Daston, Friedrich Nietzsche, Bart Slijper, Hannah Carlson, Frank Nellen, Jean Hanff Korelitz, Margaret Kennedy, Bret Easton Ellis, Paul Harding, Rebecca Makkai, Katherine Mansfield, Karl Ove Knausgård, Cees Nooteboom, Jonathan Raban, Kerstin Ekman, Tarjei Vesaas, Martin Bossenbroek, Peter Frankopan, Christopher Clark, William Boyd, Benjamín Labatut, Friedrich Nietzsche, Louis-Ferdinand Céline, Elizabeth Hardwick, Olga Tokarczuk, Herfried Münkler, Raymond Carver, Maxim Februari, Martin Wolf, Jeanette Winterson, Hans van Pinxteren, Honorée Fanonne Jeffers, Paul Lomani Tsibamba, J.M. Coetzee, Kees Schuyt, P.J. Benoit, Derek Penslar, Mark Sedgwick, Placied Tempels, Ota Pavel, Elvis Peeters, Koen Peeters, Antonio Scurati, Sergej Dovlatov, Paul Auster, Drago Jancar, Georgi Gospodinov, Martin Bossenbroek, Karin Amatmoekrim, Gert Oostindie, Cathalijne Boland, Yorick Goldewijk, Mohana van den Kroonenberg, Ted van Lieshout, Koos Meinderts, Erna Sassen & Martijn van der Linden, Javier Zamora, Maral Noshad Sharifi, Elsa Morante, Natalia Ginzburg, Barbra Streisand, Vinciane Despret, Lisa Doeland, Arnon Grunberg, Joke J. Hermsen, Jan Keij, Cherry Duyns, Dik van der Meulen, Nicola Pugliese, Herien Wensink, Frits van Oostrom, Gabri van Tussenbroek, Laura van Hasselt, Marcel Metze, Marja Pruis, Esther Gerritsen, Daan Heerma van Voss, Mirjam van Hengel, Gabrielle Zevin, Zadie Smith, Lisa Doeland, Sjeng Scheijen, Sebastian Barry, Sarah Bakewell, Rob van Essen en Raymond Carver.
7 december kwam NRC met een lijst met de vijftig beste boeken van 2023, op genre, in willekeurige volgorde: Nederlandse romans, buitenlandse romans, geschiedenisboeken over Nederland, geschiedenisboeken over de wereld, filosofie, boeken over de actualiteit, thrillers, kinderboeken. Natuurlijk ook hier de boeken van Sacha Bronwasser, Frits van Oostrom, Tjibbe Veldkamp en Mark Janssen, Bregje Hofstede, Frank Nellen, Joke van Leeuwen, Marja Pruis, Rob van Essen, Adania Shibli, Georgi Gospodinov, Raymond Carver, Rebecca Makkai, Sebastian Barry, Zhang Yueran, Martin Bossenbroek en Peter Frankopan - maar bijvoorbeeld Ilja Leonard Pfeijffer en Jon Fosse ontbreken hier.
Boeken waar NRC als eerste mee komt dit jaar zijn van Adriaan van Dis, Daan Heerma van Voss, Esther Gerritsen, Tomas Lieske, Hilary Mantel, Jean Hanff Korelitz, Paul Harding, Teju Cole, Cathalijne Boland, Gert Oostindie, Hester den Boer, Karin Amatmoekrim, Bas von Benda-Beckmann, Christopher Clark, Rashid Khalidi, Angela Saini, Herfried Münkler, Johan Eklöf, Lisa Doeland, Olga Tokarczuk, Anna Funder, Arnon Grunberg, Chris Miller, Hein de Haas, Jeremy Eichler, Colson Whitehead, Dennis Lehane, John Kuipers, Mathijs Deen, S.A. Cosby, Anna Woltz, Joke van Leeuwen, Marco Kunst en Ruta Sepetys.
De 50 beste boeken van 2023 volgens NRC
Bekijk alle 50 beste boeken van 2023 volgens NRC
De beste boeken van 2023 volgens de recensenten van Trouw
De recensenten van Trouw kozen dit jaar tweemaal voor Minke Douwesz, en niet voor de meestgenoemde romans van Ilja Leonard Pfeijffer en Adania Shibli, Bregje Hofstede en Tommy Wieringa. Maar wel voor:
Céline, Mohamed Mbougar Sarr, Tiemen Hiemstra, Juli Zeh en Simon Urban, Helga Schubert, Gabriele Tergit, Ota Pavel, Olga Tokarczuk, Sara Baume, Sacha Bronwasser, Marja Pruis, Cor Hermans, Wendy Wauters, Piet Gerbrandy, Jane Harper, Camilla Grebe, Ulf Kvensler, Annet Mooij, Anne Berest, Mensje van Keulen, Zadie Smith, Shehan Karunatilaka, A.B. Yehoshua, Tom Hofland, Toon Tellegen, Colette, Henk Steenhuis, Yambo Ouologuem, Loes Riphagen, Edward van de Vendel, Tjibbe Veldkamp, Zindzi Zevenbergen, Erna Sassen, Benjamín Labatut, Norah Lange, Juan Benet, Ghassan Kanafani, Michel Houellebecq, Karen Jennings, Roberto Saviano, Sally Hayden, Corine Nijenhuis, Ben Wilson, Kester Freriks, Melanie During, Antonio Scurati, Sandro Veronesi en Edoardo De Angelis, Italo Calvino, Claire Dederer, Elizabeth Hardwick, Vanessa Zoltan, Rob van Essen, Ruth Lasters, Anna Haag, Jonathan Eig, Gary J. Bass, Jeanette Winterson, Andrew Ridker, Hilary Mantel, Richard Osinga, Thomas Lieske en Cobi van Baars.
Ook de recensenten van religie en filosofie hebben hun eindejaarslijstjes, waarop Stefan Paas tweemaal genoemd werd, en verder: Pema Chödrön, Klaas Bom, Awraham Soetendorp en Annemiek Leclaire, Frank G. Bosman, Jonathan Eig, Tomáš Halík, Prof. Soortkill, Jenny Odell, Jessica den Outer, Lotte Hendriks, Sarah Bakewell, Angela Saini, Martin Mittelmeier, Martha Claeys, Inger N.I. Kuin, Reinout Wiers, Markus Gabriel, Lisa Doeland, Ingrid Robeyns.
Jonathan Eig wordt dus in beide lijstjes genoemd.
De beste religie- en filosofieboeken van 2023 volgens Trouw
Toon alle beste religie- en filosofieboeken van 2023 volgens de critici van Trouw
De beste boeken van 2023 volgens De Groene Amsterdammer
De favorieten van De Groene Amsterdammer! De redactie koos voor José Emilio Pacheco (tweemaal), Adania Shibli, Sacha Bronwasser, Minke Douwesz, Frits van Oostrom, Claire Dederer, Han Kang, Antjie Krog, Bart Slijper, Emmanuel Carrère, Tiemen Hiemstra, Cees Nooteboom, Han van Wieringen, Harald Jähner, J.M. Coetzee, Joshua Cohen, Kyrian Esser en marwin vos.
De beste boeken van 2023 volgens De Morgen
De tien beste fictieboeken van 2023? Dirk Leyman rangschikt ze in De Morgen: 1. Ilja Leonard Pfeijffer (‘Pfeijffer kwam, zag en overwon met de 900 pagina’s tellende turf Alkibiades, die verkoopsmatig de stoutste verwachtingen overtrof en leidde tot een Lage Landen-triomftocht van de auteur. In zijn exposé over de even briljante als omstreden Atheense politicus en strateeg uit de vijfde eeuw voor Christus, die als Griekenlands mooiste man gold, waarschuwt Pfeijffer ook voor de “tirannie van de massa”.’), 2. Bregje Hofstede, 3. Benjamín Labatut, 4. Sacha Bronwasser, 5. Adania Shibli, 6. Tommy Wieringa, 7. Michel Houellebecq, 8. Zadie Smith, 9. Ian McEwan, 10. Deepti Kapoor. En de beste non-fictie? 1. Matthijs de Ridder ('Met een flamboyante pennenstreek zet Matthijs de Ridder de eerste en misschien ook wel definitieve biografie op papier van zot Polleke.'), 2. Katja Hoyer, 3. Amitav Ghosh, 4. Sara Baume, 5. Wendy Wauters, 6. Hein de Haas, 7. Rachel Aviv, 8. Katrin Swartenbroux, 9. Paul Goossens, 10. Emmanuel Carrère.
Bij De Morgen kozen ze in 2023 in de eerste plaats voor vijftig (overwegend Vlaamse) schrijvers die 'zalige' boeken aanraden. Een bont gezelschap, waaronder auteurs die zelf genoemd worden als Alicja Gescinska, Tommy Wieringa en Erik Vlaminck, prijzen de boeken aan van vreemden, vrienden en een enkel familielid: Adania Shibli, Rachel Aviv, Teju Cole, Tommy Wieringa, David Pefko, Donald Niedekker, Ian McEwan, Alara Adilow, Albert Camus, Alicja Gescinska, Amir Bachrouri, Andrea Wulf, Bob Vanden Broeck, Bret Easton Ellis, Caro Van Thuyne, David Grann, Dennis Tyfus, Didier Conrad & Fabcaro, Erik Vlaminck, Erwin Mortier, Gabor Maté, Geoff Dyer, Ghassan Kanafani, Han Kang, Hannah Chris Lomans, Haruki Murakami, Inès Van Den Kieboom, Ingrid Weinberger, Jan Wallyn, Katherine Mansfield, Koenraad Tinel, Marjolein Visser, Merethe Lindstrøm, Michail Boelgakov, Mirthe van Doornik, Nadia Nsayi, Nastassja Martin, Nick Drnaso, Niña Weijers, Nino Haratischwili, Perhat Tursun, Quentin Tarantino, Richard Schwartz, Ruth Van Beek, Sandra Newman, Thomas Bernhard, Trudy Dehue, Tuly Salumu, Virginie Despentes en Waguih Ghali.
De 10 beste fictieboeken én de 10 beste non-fictieboeken van 2023 volgens De Morgen
Meer
De beste dertien boeken van 2023 volgens Humo
Humo was het derde Nederlandstalige medium dat met een eindejaarslijstje kwam. Op plaats 1 staat Ilja Leonard Pfeijffer (‘Met zijn grootse en adembenemende proza over “de mooiste man van Griekenland” beloont de grootmeester uit Genua de volhoudende lezer. Alkibiades waaiert uit tot een meeslepend en kleurrijk tableau van een verleden dat ons herinnert aan machtswellust en de kwetsbaarheid van de democratie.’), 2. Benjamín Labatut, 3. Bregje Hofstede, 4. Karin Slaughter, 5. Sebastian Barry, 6. Frits van Oostrom, 7. Ian McEwan, 8. Adania Shibli, 9. Tommy Wieringa, 10. Maud Vanhauwaert, 11. Matthijs de Ridder, 12. Connie Palmen, 13. Jon Fosse.
De beste boeken van 2023 volgens de recensenten van Het Parool
Het Parool kiest voor twintig beste boeken, en andere boeken dan de Volkskrant. De boeken zijn genummerd per rubriek, dus de fictie-nummer 1. is Sacha Bronwasser ('Een doorwrochte en zeer knap geconstrueerde roman, spannend tot de laatste bladzijde. Ook stilistisch blinkt Luister uit.'), 2. Giorgio Fontana, Ilja Leonard Pfeijffer, Antjie Krog, Nana Kwame Adjei-Brenyah, Joke van Leeuwen, Laura Restrepo, Rob van Essen, Margaret Kennedy, Ia Genberg. Het beste kinderboek is van Tjibbe Veldkamp en Mark Janssen ('Buitenissig maar overtuigend en zeer filmisch.'), 2. Erna Sassen en Martijn van der Linden, Mohana van den Kroonenberg, Noemi Vola, Koos Meinderts. En de beste non-fictie schreef 1. Rosanne Kropman, 2. Rachel Aviv, Willem Melching, Jonathan Eig, Bob Pierik.
De 57 beste boeken van 2023 volgens de Volkskrant
In de Volkskrant de 57 beste boeken van 2023, met op 1. Benjamín Labatuts De MANIAC - een tip van Remon den Ouden -, en twee boeken uit 2022, van De Céspedes en Van der Meulen.
De andere auteurs zijn, in rangorde: Antonio Scurati, Sacha Bronwasser, Alice Winn, Frank Nellen, M.J. Arlidge, Tjibbe Veldkamp en Mark Janssen, Jon Fosse, Martin Bossenbroek, Zadie Smith, Jos Versteegen, Paul Murray, Jan Vantoortelboom, Raymond Carver, Frits van Oostrom, Donald Niedekker, Claire Dederer, Hans Driessen, Michel Krielaars, Eva Peek (red.), Annet Mooij, Charles Lewinsky, Rebecca Makkai, Robin te Slaa, Deborah Levy, Yambo Ouologuem, Gabrielle Zevin, Georgi Gospodinov, Esther Kinsky, Juli Zeh en Simon Urban, David Pefko, Philippe Claudel, Rebecca F. Kuang, Nicolas Debon, Jens Andersen, Alba de Céspedes, Yuko Tsushima, Marja Pruis, Nicola Pugliese, Ilja Leonard Pfeijffer, Erna Sassen en Martijn van der Linden, Bart Slijper, Louis Spohr, Esther van Gelder en Norbert Peeters, Jonathan I. Israel, Dik van der Meulen, Mensje van Keulen, Juan Benet, Marcel Vonk, Zhang Yueran, Erik Vlaminck, Peter Frankopan, Shehan Karunatilaka, Rachel Aviv, Anna van Suchtelen, Adrian Tchaikovsky, Ap Dijksterhuis, Dirk van Delft en Maxim Februari.
Alle 57 beste boeken van 2023 volgens de Volkskrant
Toon alle 57 beste boeken van 2023 volgens de Volkskrant
De beste boeken van 2023 volgens de redactie van De Standaard
De Standaard komt met de top tien met de beste boeken van 2023, in alfabetische volgorde: Ingeborg Bachmann, Sebastian Barry, Jon Fosse, David Grann, Hilary Mantel, Ian McEwan, Erwin Mortier, Leo Pleysier, Zadie Smith en Miek Zwamborn.
De toptien van De Standaard correspondeert vervolgens niet met de eind december gepubliceerde individuele lijstjes van de medewerkers van de krant. Zo worden de boeken van Adana Shibli, Benno Barnard en Ota Pavel driemaal genoemd, en Paul Goossens zelfs viermaal. Wel staan Zadie Smith (driemaal) en Ian McEwan (vijfmaal) in deze uitgebreide bijlage.
Je verwacht als antwoord op de eerste vraag (Welk boek van 2023 was voor u het hoogtepunt van het jaar) fictie, en op de tweede (Welk boek helpt u vooruit, en hoe?) non-fictie, menig medewerker draait dat om, af en toe duikt een ouder boek op, en menigeen gebruikt ook vraag drie voor een ‘beste boek’. Velen kiezen voor meer dan één boek. Wij tellen de boeken uit 2023 onder vraag 1 en 2. Opvallend: László Krasznahorkai’s nieuwste roman, die paginalange zinnen bevat, komt vaak voor onder de derde vraag (Welke zin is blijven hangen). Ook opvallend: Joseph Roths Beschaafden in het land der barbaren, dat pas net voor de kerst verscheen, wordt tweemaal genoemd.
We beperken ons met het linken verder tot de meermaals genoemde boeken, die van Johanna Pas, Isabella Hammad, Naomi Klein, Miek Zwamborn, Ilja Leonard Pfeijffer, Tommy Wieringa, Sandro Veronesi & Edoardo De Angelis, Philippe Claudel en Joseph Roth.
De beste boeken van 2023 volgens de recensenten van De Nederlandse Boekengids
De redactie van De Nederlandse Boekengids koos de beste boeken die ze in 2023 lazen, de beste boeken die in 2023 verschenen en de boeken waarnaar ze uitkijken in 2024. Hier nemen we de boeken uit 2023 op uit de eerste twee lijstjes. Twee recensenten kozen voor Zadie Smith, twee voor Teju Cole, en verder: A.V. Marraccini, Adania Shibli, Amitav Ghosh, Elke Weesjes, Georg Lukács, Ilan Pappé, Katrin Swartenbroux en Minke Douwesz. Wij zullen de 2024-titels waar mogelijk opnemen in ons Verwacht-lijstje.
De beste boeken van 2023 volgens de redactie van Knack Focus & Trends
Roderik Six en Marnix Verplancke van Knack Focus kozen de tien beste boeken van 2023, weer prettig afwijkend van de consensus. 1. Han Kang ('in de handen van de Zuid-Koreaanse topauteur Han Kang krijgt horror altijd een sprookjesachtig randje. Ik zeg geen vaarwel is een hoogtepunt in haar oeuvre, en in de wereldliteratuur'), 2. Victor Jestin, 3. Robert D. Kaplan, 4. Sheila Armstrong, 5. Max Porter, 6. Ia Genberg, 7. Jeremy Eichler, 8. Karen Jennings, 9. Mieko Kawakami, 10. Philip Dröge. En het financiële weekblad Knack Trends noemt Christopher Clark, Keiron Pim, Kurt Deswert, Steven Bulté en Bart Van Craeynest.
Het beste van 2023 volgens De Tijd
De beste fictie volgens de Vlaamse krant De Tijd werd geschreven door Ilja Leonard Pfeijffer, Adania Shibli, Bregje Hofstede, Jon Fosse, Nicola Pugliese, Teju Cole, Tommy Wieringa, Zadie Smith, Barbara Kingsolver, C Pam Zhang, Daniel Clowes, Deepti Kapoor, Emma Cline, Gianni Rodari, Jen Beagin, Karen Jennings, Michel Houellebecq, Nele Van den Broeck en Oliver Jeffers.
De non-fictie van 2023 die je gelezen moet hebben volgens de VPRO Gids
Bij de VPRO Gids boden ze al medio oktober vijf serieuze lijstjes met telkens vijf non-fictieboeken die 'je gelezen wil hebben', verdeeld over vijf gebieden. Die moeten we niet als ultieme eindejaarslijstjes lezen, er staan ook meerdere boeken uit 2022 in, maar ze ondersteunen wel het belang van een enkele titel die elders wél als 'beste boek' genoemd wordt. Het gaat om de boeken van Virginia Cowles, Cees Willemsen, Koen Hilberdink, Pim van Gool en Judith Koelemeijer (geschiedenis), Olaf van Nimwegen, Sally Bedell Smith, Jonny Steinberg, Jonathan Eig en Sjeng Scheijen (biografie), Marcel Vonk, Geertje Dekkers, Bennie Mols, Dirk van Delft en George van Hal (wetenschap), Donald Niedekker, Miek Zwamborn, Thomas Oudman, Esther van Gelder & Norbert Peeters en Tijs Goldschmidt (natuur), Hannah Arendt, Jonna Bornemark, Skye Cleary, Byung-Chul Han en Hartmut Rosa (filosofie)
De 25 non-fictieboeken uit 2023 wil je gelezen hebben volgens de VPRO Gids
Toon alle De 25 non-fictieboeken uit 2023 wil je gelezen hebben volgens de VPRO Gids
Het beste van 2023 volgens buitenlandse media
Zo trouw als Tzum ook alle buitenlandse lijstjes bijhoudt, en zo volledig als The Complete Review ernaar linkt, lukt ons door beperkte menskracht dit jaar niet. Na een aanvankelijke poging om de lijstjes wel te turven en hieronder weer te geven, geven we met dankbaarheid de eindejaarslijstjesspiegel van LitHub weer. Hulde! Minieme overlap met de Nederlandse en Vlaamse lijstjes: Smith, Eig, Catton, Kuang, Makkai, Sinclair, Murray, Dederer, Kapoor, Cline, Whitehead, Groff worden ook bij ons genoemd.
20 keer genoemd in de Amerikaanse eindejaarslijstjes: James McBride. 19 keer genoemd: Nana Kwame Adjei-Brenyah, David Grann, Zadie Smith. 16 keer genoemd: Jonathan Eig. 15 keer genoemd: Eleanor Catton, R.F. Kuang, Rebecca Makkai, Ann Patchett, Safiya Sinclair, Jesmyn Ward. 14 keer genoemd: Mariana Enriquez, Paul Murray. 13 keer genoemd: S.A. Cosby, Naomi Klein, Catherine Lacey. 12 keer genoemd: Claire Dederer, Deepti Kapoor, Victor LaValle. 11 keer genoemd: Emma Cline, Daniel Mason, Justin Torres, Abraham Verghese, Colson Whitehead. 10 keer genoemd: Matthew Desmond, Lauren Groff, Kelly Link, Jonathan Rosen, C Pam Zhang. 9 keer genoemd: Darrin Bell, Timothy Egan, Alice McDermott, Ann Napolitano, John Valliant. 8 keer genoemd: Jen Beagin, Jamel Brinkley, Nicole Chung, Anne Enright, Jenny Erpenbeck, Tania James, Jessica Knoll, Hilary Leichter, Christina Sharpe, Maggie Smith, Héctor Tobar, Ilyon Woo. (En dan maar door, tot 5 keer genoemd.)