Helle Helle en Edna O'Brien (de boekbesprekingen in de week van 3 januari 2020)

06 januari 2020
| | | | | | | | | | | | | | | | |

Onze wekelijkse samenvatting van de recensies in kranten en tijdschriften, met aandacht voor Helle Helle en Edna O'Brien, en verder: Delphine Horvilleur, Sjeng Scheijen, Jan Willem Regenhardt (Trouw), Jelle Brandt Corstius, Daan Remmerts de Vries (de Volkskrant), Victor Meijer, Billy O'Callaghan, R.O. Kwon, Cyro dos Anjos (Het Parool), Megan Twohey, Theodor Adorno, Dave Eggers, Anne Kawala, Pekka Hämäläinen, Mark Haddon (NRC Handelsblad).

Oudere afleveringen van deze rubriek zijn te raadplegen in ons archief. Tussen rechte haken staan de redactionele items op Athenaeum.nl.

 

Delphine Horvilleur schreef haar Bespiegelingen over het vraagstuk van het antisemitisme nu eens vanuit de Joodse bronnen, vertelt ze Kleis Jager, 'omdat ik denk dat deze bronnen relevant zijn voor ons. Ze vertellen ons namelijk dat we niet moeten denken dat we het antisemitisme de wereld uit kunnen helpen, maar dat het wel mogelijk is om te begrijpen onder welke omstandigheden het ontstaat'. En Gijs Moes sprak de Chinese schrijver Ma Jian: 'De ware tragedie is dit: het gedachtengoed van Xi Jinping bestaat helemaal niet, ook al worden er dikke boeken over geschreven. In de kern stelt het niets voor, maar hij veroorzaakt rampen om het te kunnen verspreiden.'

Dan een essay ontleend aan Herman Vuijsjes God zij met ons Suriname. Religie als vloek en zegen, Janita Monna schrijft over Jens Meijsens Xenomorf ('die zinnen prikkelen wel. Zich rekenschap gevend van een traditie, zwieren ze driest over de pagina. Zijn concrete taal schiet vaak raak, over grote vraagstukken als het klimaat en over kleine') en Paul van der Steen sprak Sjeng Scheijen, die de Bookspot Literatuurprijs won met De Avant-gardisten [fragment]: 'Recensies gaan vaak vooral in op het historische verhaal. Dan is het fijn als de stijl een keer expliciet wordt benoemd en erkend. Ik heb echt mijn best gedaan, meer dan bij mijn boek over Diaghilev, om de taal en de narratieve structuur van hoge kwaliteit te laten zijn. Naast de droge feiten de sfeer van de tijd, de idealen, de complexiteit en de gewelddadigheid voelbaar maken, en zorgen dat het spannend blijft.'

Ronald Rovers over Jan Willem Regenhardts biografie van Louis van Gasteren Seismograaf van onze tijdboom ('Waar het boek goed in slaagt, is dat al die details zich laten lezen als een geschiedschrijving van het belangrijkste deel van de twintigste eeuw, een periode waar Van Gasteren ons als een toevallige maar nieuwsgierige gids doorheen loodst.'), en Lieke Kèzer las Edna O'Briens Meisje [boekverkopersbespreking], het boek van de week: 'Met Meisje geeft Edna O’Brien met veel inlevingsvermogen een stem aan de vrouwen die monddood worden gemaakt. [...] Het is een waardige afsluiter van haar oeuvre, een even moedig als urgent boek.'

En aandacht voor Janne van Gilst e.a., Ben Lerner [boekverkopersbespreking], A.H.J. Dautzenberg, G.L. Durlacher [fragment] en Yvonne Jagtenberg.

De recensies van Trouw verschijnen elke zaterdag in Letter en Geest, en zijn voor abonnees te raadplegen op trouw.nlTrouw is te koop bij het Nieuwscentrum. 

Helle Helle en Edna O'Brien (de boekbesprekingen in de week van 3 januari 2020)

Delen op

Zij
€ 20,99
€ 21,99
De avant-gardisten | Sjeng Scheijen | 9789044643954
€ 24,99
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Meisje | Edna O'brien | 9789403172903
€ 21,99
Op voorraad Voor 17.00 besteld, binnen 1 à 2 werkdagen in huis. (Op werkdagen)
Louis van Gasteren | Jan Willem Regenhardt | 9789024427130
€ 64,90
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Xenomorf | Jens Meijen | 9789403171104
€ 19,99
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Leerjaren in Topeka | Ben Lerner | 9789025457983
€ 22,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Sergej Diaghilev | Sjeng Scheijen | 9789035143807
€ 37,50
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Meisje | Edna O'Brien | 9789403173108
ebook
€ 11,99
Xenomorf | Jens Meijen | 9789403171609
ebook
€ 6,99
Geestman | A.H.J. Dautzenberg | 9789025458331
€ 19,99
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)

In de Volkskrant een interview van Arjan Peters met Helle Helle over haar roman Zij. 'Ik schrijf alleen wat ik wil en dat zijn mijn boeken. Juist omdat ik geen plot heb, moet ik er zelf ook achter komen waar mijn verhaal over gaat.' En een essay door Hiske Versprille over 'de nieuwe stoïcijnen', aan de hand van Massimo Pigliucci, Ryan Holiday, Donald Robertson en Marcus Aurelius zelf.

De recensies:

  • Rob van Scheers las Spion buiten dienst van John le Carré [fragment]. 'Het equivalent van slow cooking, dat is de schrijfstijl van John le Carré. Laag voor laag bouwt hij het verhaal op, maar het begint met zoiets onschuldigs als een badmintonbaan.'
  • Peter Swanborn over Strijd om de stad van Jaan Kross. 'Dat hij deze zware thematiek met zoveel lichtheid en humor weet te behandelen, maakt hem tot een meesterverteller.'
  • Hans Bouman boog zich over Edna O'Briens Meisje [boekverkopersbespreking]. 'Zestig jaar na haar debuut betoont O'Brien zich nog altijd onvermoeibaar strijdlustig en moedig.'
  • Naast een interview ook een recensie van Arjan Peters. Hij las Liefde, je kunt me vinden bij de rivier van Daan Remmerts de Vries [boekverkopersbespreking]. 'Het mooiste is dat Remmerts de Vries het uitzicht altijd openhoudt: de mogelijkheid dat het goed komt, is nooit dichtgeschilderd.'

Verder minibesprekingen van de boeken van Gwy Mandelinck,Tanguy Viel, Ianthe Sahadat, Jozef Keulartz, Fabrizio Dori, Merlijn Schoonenboom, Willem Schinkel en Joke van Leeuwen - en Arjan Peters over de poëzie van Dorien Dijkhuis.

Voor het Magazine, de 'Europaspecial', interviewde Nathalie Huigsloot Jelle Brand Corstius over BAM [fragment]: 'Maar ik merkte tijdens deze treinreis dat ik het journalistiek gezien nog wel interessant vond, maar dat ik niet meer dacht: halleluja, wat ben ik blij dat ik nu weer in een of ander Siberisch gat zit. Ik ben anders gaan denken.' Maar natuurlijk vooral over #metoo. Plus: Arjan Peters over zeven karakteristieke boeken over Europa. Met Nooteboom, Peeters, Pfeijffer [fragment | boekverkopersbespreking], Menasse [onze recensie], Zeh, Claus en Geiger [fragment | laudatio].

De boekrecensies van de Volkskrant verschijnen elke zaterdag, en zijn te raadplegen op Volkskrant.nl/boeken - een selectie is slechts voor abonnees toegankelijk. De Volkskrant is te koop bij het Nieuwscentrum.

Zij | Helle Helle | 9789021416717
€ 20,99
Op voorraad Voor 17.00 besteld, binnen 1 à 2 werkdagen in huis. (Op werkdagen)
Spion buiten dienst | John le Carré | 9789024586356
€ 24,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Meisje | Edna O'brien | 9789403172903
€ 21,99
Op voorraad Voor 17.00 besteld, binnen 1 à 2 werkdagen in huis. (Op werkdagen)
BAM | Jelle Brandt Corstius | 9789493168046
€ 9,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Hoe word je een stoïcijn? | Massimo Pigliucci | 9789025905675
€ 29,00
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Zij | Helle Helle | 9789021416724
ebook
€ 9,99
Meisje | Edna O'Brien | 9789403173108
ebook
€ 11,99
Handboek voor de moderne stoïcijn | Gregory Lopez ; Massimo Pigliucci | 9789025907419
€ 29,00
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Het obstakel is de weg | Ryan Holiday | 9789400510159
€ 22,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Ego is de vijand | Ryan Holiday | 9789400508910
€ 22,99
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Leer denken als een Romeinse keizer | Donald Robertson | 9789025907211
€ 31,00
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Persoonlijke notities | Marcus Aurelius ; Simone Mooij-Valk | 9789026332234
€ 28,99
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Verzameld werk | Epictetus | 9789025368579
ebook
€ 9,99
Over vrijheid | Epictetus | 9789025302559
ebook
€ 7,49
Levenskunst | Seneca | 9789025309268
€ 24,99
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
De goede dood | Seneca | 9789025306991
ebook
€ 6,49
Onkwetsbaarheid | Seneca | 9789025304027
ebook
€ 7,49
Het ware geluk | Seneca | 9789025301538
ebook
€ 7,49
Innerlijke rust | Seneca | 9789025300623
ebook
€ 9,99
Leren sterven | Seneca | 9789025366810
ebook
€ 9,99
Gelukkig leven | Lucius Ann Seneca | 9789085067559
€ 13,50
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
De weg naar wijsheid | Seneca | 9789089536198
€ 13,50
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Artikel 353 | Tanguy Viel | 9789028442924
ebook
€ 9,99
Levenslust | Joke van Leeuwen | 9789021418155
€ 16,99
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Labyrint Europa Alle latere reizen | Cees Nooteboom | 9789023462934
€ 25,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Grand Hotel Europa | Ilja Leonard Pfeijffer | 9789029526227
€ 29,99
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
De hoofdstad | Robert Menasse | 9789029523677
€ 28,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Speeldrift | Juli Zeh | 9789026334702
€ 21,99
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Unter der Drachenwand | GEIGER, Arno | 9783423147019
€ 16,99
Op voorraad Voor 17.00 besteld, binnen 1 à 2 werkdagen in huis. (Op werkdagen)
Die Hauptstadt | Robert Menasse | 9783518469200
€ 18,99
Op voorraad Voor 17.00 besteld, binnen 1 à 2 werkdagen in huis. (Op werkdagen)
Speeldrift | Juli Zeh | 9789041417565
ebook
€ 9,99
Spieltrieb | Juli Zeh | 9783442733699
€ 15,99
Op voorraad Voor 17.00 besteld, binnen 1 à 2 werkdagen in huis. (Op werkdagen)

In Het Parool wordt deze week vooruitgeblikt op de literaire fictie van 2020, met name op de nieuwe boeken van Arnon Grunberg [fragment], Herman Koch, Christine Otten, Mensje van Keulen, Alfred Birney, Jeroen Brouwers, Pieter ­Waterdrinker, Nicolien Mize, Jan Siebelin, Mohammed Benzakour, Laurent Binet, Ta-Nehisi Coates, Paolo Cognetti, Isabella Hammad, Hilary Mantel, Aravind Adiga, Isabel Allende, Kate Elizabeth Russell, Elena Ferrante, Kees van Kooten, Ischa Meijer, Arielle Veerman, Paul Haenen, Thomas Verbogt, ­Harold Hamersma, Lex Boon.

Daarnaast deze week maar liefst twee interviews. Peter van Brummelen sprak Victor Meijer over zijn debuut als stripmaker met de graphic novel Hondsdol. 'Het is niet één op één ons eigen verhaal natuurlijk – het is niets bij wat er echt is gebeurd – maar het is er wel door geïnspireerd. Kon ik dat mijn zoon wel aandoen? Ik vond uiteindelijk van wel.'

Marjolijn de Cocq interviewt Billy O'Callaghan over Mijn lief op Coney Island. 'Achteraf bekeken besef ik dat ik met mijn boek heb willen onderzoeken hoe het zit met liefde op afstand. Ik wilde begrijpen hoe je je dan tot elkaar verhoudt. Maakt het de liefde juist sterker als je niet de dagelijkse beslommeringen hebt, als je tijd samen zo schaars is dat je ernaar hunkert?'

De recensies: Dirk-Jan Arensman over R.O. Kwons Vuurgeesten ('Een roman over de aantrekkingskracht en het gevaar van religie, zou je kortom denken. Eenduidig en overtuigend.'), Marjolijn de Cocq over Zij van Helle Helle ('Troosteloos is het verhaal, en Helles korte, simpele maar zo precieze zinnetjes slaan soms in als een moker.') en Maarten Moll las Ambtenaar Belmiro van Cyro dos Anjos [fragment] ('Niet een heel toegankelijke roman, Ambtenaar Belmiro, maar wel een mooi verhaal over de worsteling met het leven.').

Plus een interview door Harm Ede Botje met presentatrice Nadia Moussaid, over de ernstige ziekte van haar vriend, maar zeker ook over Mondo, dat deels als vervanging voor Boeken gaat dienen: 'Een derde van de onderwerpen die we behandelen is naar aanleiding van boeken. We gaan zeker ook schrijvers interviewen. Nederlandse auteurs, maar ook uit het buitenland. Dat is een van mijn wensen, ik wil veel internationale gasten. De wereld is groter dan Nederland. We hebben in de eerste maanden onder anderen Ian ­McEwan, Laurent Binet, Elizabeth Day en de Venezolaanse schrijfster Karina Sainz Borgo te gast.'

De boekrecensies van Het Parool verschijnen elke zaterdag. Het Parool is te koop bij het Nieuwscentrum.

Verwacht door Het Parool

Meer
Bezette gebieden | Arnon Grunberg | 9789048837014
€ 27,99
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Finse dagen | Herman Koch | 9789026341069
€ 22,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Een van ons | Christine Otten | 9789044541038
€ 22,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Ik moet u echt iets zeggen | Mensje van Keulen | 9789025458928
€ 19,99
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
In de wacht | Alfred Birney | 9789044543384
€ 26,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Bezonken rood | Jeroen Brouwers | 9789025459024
€ 19,99
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
De rat van Amsterdam | Pieter Waterdrinker | 9789038808536
€ 29,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
De grote wil en andere schrijflesverhalen | Nicolien Mizee | 9789038808581
€ 17,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Maar waar zijn die duiven dan | Jan Siebelink | 9789403182902
€ 23,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
De ogen van Fadil | Mohammed Benzakour | 9789026350191
€ 22,99
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
De Parijzenaar | Isabella Hammad | 9789026347672
€ 27,50
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
De spiegel & het licht | Hilary Mantel | 9789493169043
€ 39,99
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Toevallige bedenksels | Elena Ferrante | 9789028450318
€ 24,99
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
575 Haikoots | Kees van Kooten | 9789463360968
€ 19,90
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Ik heb niets tegen antisemieten, ik lééf ervan | Ischa Meijer | 9789029540254
€ 32,99
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
De langste adem | Arielle Veerman | 9789044641080
€ 15,00
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Als je de stilte ziet | Thomas Verbogt | 9789046826621
€ 21,99
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)

Nog op de cultuurpagina's een interview door Sabeth Snijders met Megan Twohey, die met Jodi Kantor #metoo-boek Zij zei [fragment] schreef. 'We realiseerden ons dat we dit verhaal nooit konden publiceren als we zouden wachten tot vermeende slachtoffers on the record met ons wilden praten. We beseften dat de geheimhoudingsverklaringen die lange tijd waren gebruikt om seksueel wangedrag toe te dekken, konden dienen als bewijs. Dat we het financiële spoor van die overeenkomsten in elkaar moesten puzzelen.' En: 'Een van de zaken die we wilden met dit boek is de vraag oproepen welk type verhalen helpen om een mentaliteitsverandering tot stand te brengen.'

Thijs Lijster opent de boekenpagina's met een stuk over Adorno's Aspecten van het nieuwe rechts-radicalisme [fragment] en The Authoritarian Personality. 'Het is frappant hoe actueel zijn reflecties in die lezing zijn. Of het nu gaat om het verspreiden van leugens of desinformatie, het wantrouwen tegen de "linkse intellectuelen", of het claimen de échte democraat te zijn die het volk vertegenwoordigt – Adorno leek alle trucjes uit het handboek van populistisch-rechts al doorzien te hebben.'

Auke Hulst las Dave Eggers' De kapitein en de Glory ('een lachspiegelversie van de realiteit'), Maria Barnas las Anne Kawala's In het hart van het hart van de schrijn ('Kawala [toont] dat ze niet alleen zware onderwerpen aangaat, maar een transformatieve kracht tot haar beschikking heeft. Virtuoos zet ze een eigen werkelijkheid neer.') en Sjoerd de Jong informeerde zich aan de hand van een viertal, veelal deprimerende boeken over het vroegste Amerika, waaruit ook de veerkracht van de oorspronkelijke bewoners blijkt: Robert Goodwin, América. The Epic Story of Spanish North America, 1493-1898, Pekka Hämäläinen, Lakota America. A New History of Indigenous Power, Jeffrey Ostler, Surviving Genocide. Native Americans and the United States from the American Revolution to Bleeding Kansas, en David Treuer, The Heartbeat of Wounded Knee. Native America from 1890 to the Present. 'Wat Hämäläinens boek voorbeeldig maakt is zijn nadruk op de historische en culturele agency van de Lakota en de manier waarop zij zichzelf telkens opnieuw wisten aan te passen aan veranderende omstandigheden. En, in navolging van West, zijn dynamische beeld van de Great Plains als een economische en culturele smeltkroes, al lang voor de eerste huifkarren er piepend en krakend verschenen.'

Thomas de Veen, ten slotte, sprak Mark Haddon, van wie onlangs De dolfijn [fragment | onze recensie] verscheen: 'het raarste boek uit zijn oeuvre, en misschien wel het beste'. 'Schrijven is voor mij: begrijpen hoe het is om in schoenen te staan die niet de jouwe zijn. Dat is per definitie een experiment. De menselijke ervaring vangen, dat interesseert me als schrijver. Verhalen over oorlog, liefde, ballingschap, reizen, de dood,' zegt hij. En: 'Mijn schrijven verveelde me. Schrijven over mensen zoals ik. Dat kennen we nu wel.' Tot slot: 'Wat Het wonderbaarlijke voorval me geschonken heeft, is de vrijheid om dingen niet te doen. Als ik een heel miserabel boek schrijf hoeft dat niet uitgegeven te worden maar kan ik het weggooien, ook al zit er twee jaar werk in.'

Ook aandacht voor Hans Tentije, Chrétien Breukers, A.H.J. Dautzenberg, Pauline Delabroy-Allard, Elton John, Anna Merlan, Fik Meijer [fragment] en Sytze van der Zee.

De boekrecensies van NRC Handelsblad verschijnen elke vrijdag in Boeken, en zijn voor abonnees te raadplegen op Nrc.nl. NRC Handelsblad is te koop bij het Nieuwscentrum.

Aspecten van het nieuwe rechts-radicalisme | Theodor W. Adorno | 9789490334277
€ 10,00
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
De Dolfijn | Mark Haddon | 9789025454135
€ 15,00
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
The Authoritarian Personality | Theodor Adorno | 9781788731645
€ 60,99
Levertijd 4 tot 10 werkdagen.
America | Robert Goodwin | 9781632867223
€ 48,99
Levertijd 4 tot 10 werkdagen.
Surviving Genocide | Jeffrey Ostler | 9780300218121
€ 42,00
Levertijd 4 tot 10 werkdagen.
De Dolfijn | Mark Haddon | 9789025454142
ebook
€ 6,99
Porpoise | Mark Haddon | 9781784742836
€ 20,99
Levertijd 4 tot 10 werkdagen.
De innerlijke bioscoop | Hans Tentije | 9789463360890
€ 17,90
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Geestman | A.H.J. Dautzenberg | 9789025458331
€ 19,99
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Ik | Elton John | 9789048838721
ebook
€ 9,99
Me | Elton John | 9781509853311
€ 35,00
Levertijd 4 tot 10 werkdagen.
Republic of Lies | Anna Merlan | 9781787460201
€ 16,99
Levertijd 4 tot 10 werkdagen.
pro-mbooks1 : athenaeum