Recensieoverzicht: Lutz Seiler, Cees Fasseur, Willem Wilmink (18 mei 2016)

Oudere afleveringen van deze rubriek zijn te raadplegen in ons archief. Ook de Vlaamse kranten en weekbladen worden, elke maandag of dinsdag, opgenomen in het overzicht, met dank aan Johan Eeckhout. De titels verwijzen naar de fysieke boeken; tussen rechte haken staan e-books, gebonden en oorspronkelijke edities, en redactionele items op Athenaeum.nl.

In De Verdieping interviewt Joost van Velzen Wilfried de Jong over Zweefduik [e-book] 'Ik heb niet veel nodig om te gaan zitten schrijven, ik hoef mij er niet heel erg toe te zetten. Ja, het klopt wel dat mijn verhalen vaak observaties zijn. Het zijn observaties van personages, maar je moet een scène ook voor je zien. Een auto onder water... Bij het schrijven staan mijn poriën open. Ach, eigenlijk staan mijn poriën altijd wel open. Geur, smaak, toon, tekst; ik moet het allemaal in me opnemen. Er kan al een idee voor een verhaal ontstaan aan de hand van een foto die ik dan zie.' En Alexandra van Ditmars gaat in gesprek met Guus Kuijer over De Bijbel voor ongelovigen 5 [e-book]: 'De Bijbel is juist een uittreksel dat wij weer tot leven moeten brengen. Het is een boek met volksverhalen, die 's nachts urenlang bij het kampvuur verteld werden. Honderden jaren later zijn die verhalen pas opgeschreven. Papyrus was hartstikke duur, dus de verhalen zijn toen flink ingekort. Het is aan ons die weer eigen te maken.'

In Letter & Geest gaat Leonie Breebaart in gesprek met Richard Sennett naar aanleiding van zijn nieuwe boek Samen [leesfragment]: 'Natuurlijk is er wel iets veranderd sinds mijn grootouders voor Stalin moesten vluchten, maar bij links heerst nog steeds het misverstand dat we solidair moeten zijn met mensen die anders zijn. Dat we één moeten worden. Dat is een misverstand. We moeten het alleen eens worden over wát we wánneer van elkaar verwachten in de openbare ruimte.'

Pieter van der Ven (Hoog feest voor Paars. Bisschopsmotto's en andere vergeten groenten à la Romana) schrijft over episcopische motto's, en Janita Monna valt met de deur in huis: 'Er zijn maar weinig boeken waar ik de laatste tijd zo vrolijk van ben geworden als van Bij mij op de maan [Russische Bibliotheek]. Dan Co Welgraven over De gouden jaren van het linkse levensgevoel [e-book | leesfragment]: 'Het wachten was de moeite meer dan waard. Van Galen heeft een gedegen en mooi boek geschreven, een waardevolle toevoeging aan de geschiedenis van de Nederlandse pers. Hij heeft oog voor de grote lijnen en zet Vrij Nederland goed neer in het maatschappelijke, politieke en journalistieke klimaat waarin het opereerde en waar het bovendien een behoorlijk stempel op drukte.'

'De taal is de eigenlijke hoofdpersoon in dit sublieme niet-verhaal,' schrijft Rob Schouten over R.A. Basarts De verzoening, en Emilia Menkveld analyseert Chris Kraus' I Love Dick [Engelse editie | leesfragment] ('Het resultaat is een hybride tekst waarin de grenzen tussen fictie en werkelijkheid vervagen. Dat klinkt erg postmodern en theoretisch, maar Kraus schrijft zo geestig, oprecht en veelzijdig dat haar boek je nog steeds weet te raken.'). Vrouwkje Tuinman prijst Dorthe Nors' Karateslag/ Minna zoekt oefenruime [e-book] ('Zwaar wordt het niet, en dat komt door Nors' bezwerende vorm, waarin bijna iedere regel een verhaal op zich is. En een waarheid op zich: ook hier kantelt voortdurend dat wat door moet gaan voor de werkelijkheid.'), en Marco Daane licht tegenover Co Welgraven zijn Bier in Nederland toe.

Beeldboek van de week is de heruitgave van Ed van der Elskens Eye Love You, Paul van der Steen looft Cees Fasseurs Dubbelspoor ('Al die verschillende klussen zorgen ook voor een rijk en gevarieerd boek vol inkijkjes in de departementale en universitaire keuken.'), Wil Rouleaux bestempelt Wolfgang Koeppens De dood in Rome [e-book als 'zijn beste roman', Edwin Kreulen wordt niet enthousiast van Steffen Jacobsens Vergelding [e-book] ('Een bovengemiddeld verhaal dat matig is uitgewerkt.'), Tabitha Speelman is gemengd over Xu Zechens Rennend door Beijing [e-book] ('Misschien is het een knipoog naar dat onzekere bestaan, maar Rennend door Beijing leest af en toe wel wat wisselend: sommige dialogen zijn grappig, andere ongeïnspireerd.') en Bas Maliepaard ten slotte prijst Philip Waechters prentenboek Kamperen! ('Van muggebeten en een kampvuur tot jeu de boules en luid snurkende buren: het komt allemaal voorbij in deze geslaagde ode aan het kamperen, die je verlangend doet uitkijken naar een zorgeloze, zonnige zomer.').

De boekrecensies van Trouw verschijnen elke zaterdag in Letter en Geest, en zijn voor abonnees te raadplegen op trouw.nl. Trouw is te koop bij het Nieuwscentrum.

In De Verdieping interviewt Joost van Velzen Wilfried de Jong over Zweefduik [e-book] 'Ik heb niet veel nodig om te gaan zitten schrijven, ik hoef mij er niet heel erg toe te zetten. Ja, het klopt wel dat mijn verhalen vaak observaties zijn. Het zijn observaties van personages, maar je moet een scène ook voor je zien. Een auto onder water... Bij het schrijven staan mijn poriën open. Ach, eigenlijk staan mijn poriën altijd wel open. Geur, smaak, toon, tekst; ik moet het allemaal in me opnemen. Er kan al een idee voor een verhaal ontstaan aan de hand van een foto die ik dan zie.' En Alexandra van Ditmars gaat in gesprek met Guus Kuijer over De Bijbel voor ongelovigen 5 [e-book]: 'De Bijbel is juist een uittreksel dat wij weer tot leven moeten brengen. Het is een boek met volksverhalen, die 's nachts urenlang bij het kampvuur verteld werden. Honderden jaren later zijn die verhalen pas opgeschreven. Papyrus was hartstikke duur, dus de verhalen zijn toen flink ingekort. Het is aan ons die weer eigen te maken.'

In Letter & Geest gaat Leonie Breebaart in gesprek met Richard Sennett naar aanleiding van zijn nieuwe boek Samen [leesfragment]: 'Natuurlijk is er wel iets veranderd sinds mijn grootouders voor Stalin moesten vluchten, maar bij links heerst nog steeds het misverstand dat we solidair moeten zijn met mensen die anders zijn. Dat we één moeten worden. Dat is een misverstand. We moeten het alleen eens worden over wát we wánneer van elkaar verwachten in de openbare ruimte.'

Pieter van der Ven (Hoog feest voor Paars. Bisschopsmotto's en andere vergeten groenten à la Romana) schrijft over episcopische motto's, en Janita Monna valt met de deur in huis: 'Er zijn maar weinig boeken waar ik de laatste tijd zo vrolijk van ben geworden als van Bij mij op de maan [Russische Bibliotheek]. Dan Co Welgraven over De gouden jaren van het linkse levensgevoel [e-book | leesfragment]: 'Het wachten was de moeite meer dan waard. Van Galen heeft een gedegen en mooi boek geschreven, een waardevolle toevoeging aan de geschiedenis van de Nederlandse pers. Hij heeft oog voor de grote lijnen en zet Vrij Nederland goed neer in het maatschappelijke, politieke en journalistieke klimaat waarin het opereerde en waar het bovendien een behoorlijk stempel op drukte.'

'De taal is de eigenlijke hoofdpersoon in dit sublieme niet-verhaal,' schrijft Rob Schouten over R.A. Basarts De verzoening, en Emilia Menkveld analyseert Chris Kraus' I Love Dick [Engelse editie | leesfragment] ('Het resultaat is een hybride tekst waarin de grenzen tussen fictie en werkelijkheid vervagen. Dat klinkt erg postmodern en theoretisch, maar Kraus schrijft zo geestig, oprecht en veelzijdig dat haar boek je nog steeds weet te raken.'). Vrouwkje Tuinman prijst Dorthe Nors' Karateslag/ Minna zoekt oefenruime [e-book] ('Zwaar wordt het niet, en dat komt door Nors' bezwerende vorm, waarin bijna iedere regel een verhaal op zich is. En een waarheid op zich: ook hier kantelt voortdurend dat wat door moet gaan voor de werkelijkheid.'), en Marco Daane licht tegenover Co Welgraven zijn Bier in Nederland toe.

Beeldboek van de week is de heruitgave van Ed van der Elskens Eye Love You, Paul van der Steen looft Cees Fasseurs Dubbelspoor ('Al die verschillende klussen zorgen ook voor een rijk en gevarieerd boek vol inkijkjes in de departementale en universitaire keuken.'), Wil Rouleaux bestempelt Wolfgang Koeppens De dood in Rome [e-book als 'zijn beste roman', Edwin Kreulen wordt niet enthousiast van Steffen Jacobsens Vergelding [e-book] ('Een bovengemiddeld verhaal dat matig is uitgewerkt.'), Tabitha Speelman is gemengd over Xu Zechens Rennend door Beijing [e-book] ('Misschien is het een knipoog naar dat onzekere bestaan, maar Rennend door Beijing leest af en toe wel wat wisselend: sommige dialogen zijn grappig, andere ongeïnspireerd.') en Bas Maliepaard ten slotte prijst Philip Waechters prentenboek Kamperen! ('Van muggebeten en een kampvuur tot jeu de boules en luid snurkende buren: het komt allemaal voorbij in deze geslaagde ode aan het kamperen, die je verlangend doet uitkijken naar een zorgeloze, zonnige zomer.').

De boekrecensies van Trouw verschijnen elke zaterdag in Letter en Geest, en zijn voor abonnees te raadplegen op trouw.nl. Trouw is te koop bij het Nieuwscentrum.

Voor De Morgen Boeken praat Joseph Pearce met classicus Jan Bloemendal over Latijn. Cultuurgeschiedenis van een taal [leesfragment],waarin hij nagaat hoe schatplichtig we zijn aan zowel de Latijnse taal en haar literatuur en aan de Romeinse normen en waarden.

Christophe Vekeman raadt Mijn vaders dromen [e-book] aan van de Sloveense auteur Evald Flisar en wel hierom: ‘Een boek als een gestaag instortend luchtkasteel vol geheime kamers en kelders dat zelfs Sigmund Freud aan het hoofdkrabben zou hebben gekregen [...] aan te raden aan iedereen die de werkelijkheid soms als claustrofobisch ervaart, en zijn dromen als ronduit huiveringwekkend.’ En Dirk Leyman gaat in op leven, reputatie en werk van P.C. Hooftprijswinnaar Astrid Roemer. ‘Misschien zal de kracht van woorden de auteur uit het moeras halen, zoals steeds,’ hoopt de recensent die Roemers dagboek Liefde in tijden van gebrek ‘soms pijnlijk om te lezen’ vindt. Paul Demets las ‘beeldrijke protretten van de liefde, vol klankkleur’ in Dit is geen slaapkamer meer nu [e-book], de poëziebundel van Christophe Vekeman.

In Winternabijheid [e-book | Winternähe | leesfragment] creëert Mirna Funk een Duits-Joodse hoofdpersoon die geconfronteerd wordt met antisemitisme; ‘goed geschreven en rijk aan gebeurtenissen’ oordeelt Jan Luijten.

Opgesomd in In een notendop:

• De laatste mijl [e-book], een nieuwe thriller van David Baldacci
• Een nieuw nummer van het poëzietijdschrift Het Liegend Konijn 2016/1
• Zonder land van Lawrence Hill
• De vier seizoenen van de zomer [e-book] van Grégoire Delacourt
• Schaduwvechters [e-book], het tweede deel in de Hartland-trilogie van Walter Lucius
• Verzwegen [e-book] van René Appel

En Dirk Leyman signaleert Abandoned Places van Henk Van Rensbergen, de fotograaf die zich als een van de eerste toelegde op het vastleggen van leegstaande en verlaten panden.

De boekrecensies van De Morgen verschijnen elke woensdag in de bijlage Boeken. De Morgen is ook te koop - op dezelfde dag - bij het Nieuwscentrum.

De plaats van de Uruguayaanse auteur Maro Levrero is de eerste roman van de cultauteur die in het Nederlands beschikbaar komt. ‘Raar’ én ‘surrealistisch’ zijn de woorden die voor Marijke Arijs passen bij de auteur en zijn oeuvre. Maar in overeenstemming met de overtuiging van de schrijver doet ze als recensent graag een stapje terug ‘zodat u onbevooroordeeld in het boek kunt duiken’.

Snoeihard is Mike Nicol tegenover John Vervoort over de toestand in Zuid-Afrika: de ‘onzekere democratie’ is ‘afgegleden naar een gangsterstaat’. De schoonheid en gruwel van het land vond Vervoort helemaal terug in Killer country [e-book]. Nicols tweede thriller ‘hoort bij het beste wat de recente misdaadliteratuur en de recente literatuur tout court te bieden heeft’.

Redacteur Eva Berghmans schrijft voor De Standaard over ‘waan en aandacht’, de geknipte vrouw voor het recenseren van Tijd. Hoe tijd en mens elkaar beïnvloeden [e-book | Zeit] van Rüdiger Safranski. ‘De filosoof, verontrust door de totale loskoppeling van een meer organische en cyclische tijd verandert in een activist,’ schrijft ze en houdt een krachtig pleidooi ‘tegen de waan van de dag en de drukte’. En Peter Jacobs vindt dat ‘normale diversiteit’ overheerst in de gefotografeerde werkplekken van schrijvers door Huib Afman vastgelegd in Schrijverskamers. Where the magic happens. Kathy Mathys kan er niet omheen, in Moeders zondag [Mothering Sunday] ‘staat elk woord op de juiste plaats’, Graham Swifts roman is ‘erg geraffineerd qua opbouw en toon’. Maar, ‘het boek mist een vonk [...] de cirkelbewegingen die Swift telkens weer maakt, kunnen niet altijd verrassen’. In De man in het hoge kasteel [e-book | The Man in the High Castle | Four Novels of the 1960s Library of America] is de Verenigde Staten verdeeld in een Japanse en Duitse zone, sf-auteur Philip K. Dick probeerde erin de diepte van de fascistische ideologie te peilen. Mark Cloostermans keek ook naar de tv-serie, maar die haalt het niveau van het boek niet, Dick bracht ‘een beklemmende roman die peilt naar de zwarte zeil van het nationaalsocialisme, met meer spiritualiteit dan scifi’. En ook hier aandacht voor de gelauwerde Astrid Roemer, Maria Vlaar schetst de betekenis van haar oeuvre.

De boekrecensies van De Standaard verschijnen elke vrijdag in de bijlage De Standaard der Letteren. De Standaard is ook te koop - op dezelfde dag - bij het Nieuwscentrum.

In het Magazine interviewt John Schoorl Gay Talese (The Gay Talese Reader, The Voyeur's Motel): 'Sportverslaggevers zijn de beste verslaggevers, zegt Talese, terwijl de Yankees als eerste aan slag zijn. "Weet je waarom? Ze zien het voor hun ogen gebeuren. Wat er echt gebeurt in de politiek zien politiek verslaggevers niet. Dat gebeurt in achterkamertjes, pas daarna worden ze gevoed door lobbyisten en pr-lui. Oorlogsverslaggevers zijn nooit aan het front. Hier zie je waarover je moet schrijven."'

En Olaf Tempelman bezocht Orhan Pamuk in zijn Istanbulse apartement om te spreken over Dat vreemde in mijn hoofd [leesfragment]: 'Ik wilde mijn lezers laten houden van mensen die moeite hebben het hoofd boven water te houden. Ik streefde bewust naar een ouderwetse, moralistische Dickens-achtige roman, maar dan zonder melodrama. In veel van mijn andere werk zit woede op mensen van mijn eigen klasse. Tussen mij en deze familie zit geen woede.' En een beetje over Erdogan.

Arjan Peters looft Wilfried de Jongs nieuwe verhalenbundel ('In zijn nieuwe bundel Zweefduik [e-book] zijn ze er nog wel, heftige gebeurtenissen en schokken, maar ze vormen eerder de omlijsting dan de kern van zijn verhalen. Die schuilt namelijk in de schittering van de details.'), Sander van Walsum is nu eens niet enthousiast over Machiel Bosmans De roofkoning [onze positievere recensie] ('Er is geen touw aan vast te knopen, hoe graag je dat als lezer ook zou willen, want Bosman spant zich er overduidelijk voor in om een mooi en spannend verhaal te vertellen.'), en Paul Onkenhout bezoekt de presentatie van John Jansen van Galens De gouden jaren van het linkse levensgevoel [e-book | leesfragment] ('En nu? John Jansen van Galen is somber over de toekomst van Vrij Nederland. Hij is in het Persmuseum niet de enige, ondanks de vrolijkheid waarmee de terugkeer naar de gouden jaren gepaard gaat.').

Huib Modderkolk las Alias Fortezza. De Amerikaanse jacht op een Nederlandse hacker [e-book] door David Schrooten en Freke Vuijst ('Schrooten compenseert [de manco's aan het boek] met diep berouw over zijn fouten waardoor het boek geen rancuneus en selectief beklag is.'), Hans Achterhuis Maarten van Buurens Spinoza. Vijf wegen naar de vrijheid [e-book] ('De verheldering die Van Buuren bij Spinoza zoekt en vindt, heeft veel te danken aan de zorgvuldige manier waarop hij diens begrippen analyseert.'), Marcus Werner Charles Fosters Being a Beast ('Hij zet zeker aan tot nadenken over dieren- en mensenbewustzijn, landschap en dierethiek. Een wonderlijk boek.') en Remco Meijer over Cees Fasseurs Dubbelspoor ('Dubbelspoor is een goed gekozen titel. Fasseur schrijft op zijn bekende, lichte toon over de zware ambtelijke en politieke gevechten die schuilgingen achter de totstandkoming van onder meer de abortus-, euthanasie- en politiewet.').

Erik van den Berg, groot en enthousiast over Philip K. Dicks De man in het hoge kasteel [e-book | The Man in the High Castle | Four Novels of the 1960s Library of America] ('Het is eerder een filosofische bespiegeling over onze begrensde perceptie van tijd en werkelijkheid, vermomd als een thriller waarin de geschiedenis van de 20ste eeuw een andere loop heeft genomen.'), Aleid Truijens wat korter maar met vijf sterren lyrisch over Willem Wilminks Handig literatuurboek ('Het bijzondere aan dit boek is dat al deze stukken zo mooi en zo goed zijn. Glashelder opgeschreven, gedreven, ontroerend en met grote overtuigingkracht. Een aanstekelijke reis door het land van Wilminks dichters en daarmee door zijn eigen ziel.'), en Filp Vuijsje over twee pagina's over Philip Normans Paul McCartney [e-book | The Biography] ('Met kennis van zaken op zelden geëvenaard niveau; vanuit een ongegeneerde liefde voor rockmuziek; en met een grondhouding van respect voor het onderwerp die nooit ontspoort in dweperij.').

Korte besprekingen:

• Désanne van Brederode over Johann Wolfgang Goethes West-Oostelijke divan ('een ode aan (schijnbare) spontaniteit, aan dure kunst en goedkope kitsch, aan de warmte van het gesprek, op straat, in het café, in bed en in de eigen geest. En aan de muziek van de taal, het ritme, de beelden. Overgave aan een stroom van verrassend nieuwe creativiteit.')
• Bo van Houwelingen over Robert Haasnoot, Het laatste vaarwel [e-book] ('Liefde in oorlogstijd kan een mooi verhaal opleveren mits het niet door clichés aan flarden wordt geschoten.')
• Maria Barnas over Anne van Amstel, Geef me nu ik wil ('Van Amstel laat iets in de lezer zwijgen. En zinderen.')
• Pjotr van Lenteren over Andreas Steinhöfel, Anders ('Anders is voor al de bijzondere ideeën die de roman bevat iets te haastig afgemaakt. [...] Dit is puntiger en stoerder en lees je in één ruk uit.')
• Daniëlle Serdijn over Nowelle Barnhoorn, Schemerdieren [leesfragment] ('Wat opvalt aan Schemerdieren is de loepzuivere tekening van de personages.')

De boekrecensies van de Volkskrant verschijnen elke zaterdag in Sir Edmund, en zijn te raadplegen op volkskrant.nl/boeken - een selectie is slechts voor abonnees toegankelijk. De Volkskrant is te koop bij het Nieuwscentrum.

NRC Boeken opent met Meg Rosoff, winnares van de Astrid Lindgren Memorial Award, en auteur van Young Adult-boeken als Mij niet gezien, Hoe ik nu leef en Jonathan gaat los. Thomas de Veen sprak haar: 'Jonathan lijkt op mij, inderdaad, al zijn de emoties waarover ik schrijf altijd wel in zekere zin autobiografisch. Misschien is het ditmaal letterlijker, vanwege mijn woede op de reclamewereld. Die heb ik nu eindelijk kunnen beteugelen met humor. [...] Het schrijven was de redding, zoals dat voor Jonathan het besef is dat hij zelf de schrijver van het verhaal van zijn leven kan zijn. Het gaat over de schrijver, maar net zo goed over iedereen, over het leven. Want Jonathan schrijft dat verhaal niet daadwerkelijk, maar het is dat besef van vrijheid dat hem bevrijdt.

'Wel is alles aan Negroland onconventioneel. Inhoudelijk verkiest Jefferson analyse en begrip boven sentiment of woede. Haar taalgebruik is afwisselend subtiel en vlijmscherp; de vorm barok, met een grillige verhaallijn en verrassende terzijdes.' Menno de Galan, zeer enthousiast, over Margo Jefferson, Negroland: A Memoir. Toef Jaeger las daarnaast A. Igoni Barretts Blackass: 'Doordat Barrett het probleem rondom identiteit zo absurd neerzet, is zijn verhaal niet zozeer een spiegel die hij de lezer voorhoudt, maar eerder een lachspiegel. Maar dan wel een lachspiegel die op je zenuwen werkt – in positieve zin.'

Dan: Arie van den Berg over Peter van Liers Laaglandse remedies ('Het ontbreekt zeker niet aan lyrische momenten in zijn afgemeten waarnemingen, maar de weerbarstige vorm waarin hij die formuleert stelt lastige eisen aan de lezer.'), Janet Luis over Marie de Meisers De stilte van Thé [e-book] ('een afwisselend en vlot geschreven, Renate Dorrestein-achtig geheel'), en Arjen Fortuin in aforismen over Elias Canetti, Het boek tegen de dood [Das Buch gegen den Tod | leesfragment]: 'Canetti heeft echt een filosofieboek willen maken, voor een man die in de loop der jaren afscheid heeft genomen van God, Freud en Marx. En hij is doodernstig in zijn doodsverzet, dat niet alleen gaat om zijn eigen dood of die van zijn naasten, maar ook om het, eh, concept.'

Don DeLillo's nieuwste roman, Nulpunt [Zero K.] 'mag dan niet optimaal geslaagd zijn, het is toch een boek dat vragen oproept, discussie genereert én een aanvulling is op een belangrijk oeuvre', stelt Jan Donkers. Deniz Kuypers introduceert Rick Bass' For a Little While ('Voor wie Bass nog niet kent, is dit de ultieme inleiding tot zijn werk, voor bestaande lezers een herontdekking.'), en Michel Krielaars prijst Lutz Seilers Kruso [e-book | Duitse editie | recensie | leesfragment]: 'In zijn subtiele beschrijvingen van politiecontroles en ondervragingen van iedereen die uit de pas loopt, doet Seiler niet onder voor Ingo Schulze en Uwe Tellkamp, de grootmeesters van het benepen DDR-gevoel. Door zijn poëtische stijl, die de vroegere dichter in hem verraadt, verwoordt hij die werkelijkheid soms zelfs nog mistroostiger dan zij.'

Non-fictie. Maarten Schinkel over Paul Masons Postkapitalisme. Een gids voor de toekomst [e-book] ('Het derde deel, de postkapitalistische toekomstvisie van Mason, is een even trendy als verward mengsel van thema’s als netwerkeconomieën, "wiki-overheden", een "nieuwe mens" (altijd eng) en coöperatieve modellen. Het zijn ideeën die er al zijn, levensvatbaar of niet.'), Folkert Jensma over Ernst Hirsch Ballins Tegen de stroom [e-book] ('Een boekje met een bedoeling [...], beknopt, gebaseerd op eerdere lezingen en Hirsch Ballin schrijft geen makkelijke teksten.'), en Bart Funnekotter over Cees Fasseurs Dubbelspoor ('biedt op elk van [zijn] werkkringen een interessant perspectief. [...] Fasseur zat dicht genoeg op de actualiteit – of was zelf onderdeel van het nieuws als er gepolemiseerd werd over koningshuis of het Nederlandse koloniale verleden – om een breed publiek te kunnen boeien.').

We besluiten met Chris Quispels 'doorwrochte studie over anti-joodse beeldvorming en antisemitisme in West-Europa' Anti-Joodse beeldvorming en Jodenhaat (volgens Robin te Slaa) en Adrian Goldsworthy's Augustus. Van revolutionair tot keizer van Rome [Augustus: From Revolutionary to Emperor]. Hendrik Spiering over dat tweede boek: 'De Britse historicus Adrian Goldsworthy (1969) legt de nadruk op de toevalligheden en onzekerheden van het moment. En op de roekeloosheid van de jonge, onervaren, maar arrogante aristocratenzoon die verschillende malen ternauwernood aan de dood ontsnapt. Het is een belangrijk verhaal.'

De boekrecensies van NRC Handelsblad verschijnen elke vrijdag in Boeken, en zijn voor abonnees te raadplegen op nrc.nl. NRC Handelsblad is te koop bij het Nieuwscentrum.

'Ik heb die gevoelens ook zeker gehad tijdens het schrijven. Bijvoorbeeld bij het hoofdstuk over Gerrie Knetemann. Ik was heel gek op Kneet. En hij op mij. Wat een bijzondere man was dat. Uiteindelijk is het boek een merkwaardige verzameling van portretten geworden, waarin ik voor sommige mensen ontzettend veel liefde en warmte toon. Er zitten ook een hoop boeven tussen. Zoals Richard Virenque, een straatboef die liegen tot een watermerk van zijn bestaan heeft gemaakt.' Mart Smeets tegen Joep School, over Aan de meet.

'Die instructieve kant met oog voor techniek is het sterke punt van dit Handig literatuurboek. Wilmink legt aan de hand van twee citaten van A.C. Baantjer en twee citaten van A.F.Th. van der Heijden uit waarom het ene lectuur is en het andere literatuur,' illustreert Arie Storm het nut van Willem Wilminks boek. En Rick Honings' De dichter als idool 'laat zien dat je ook al in de negentiende eeuw met ziekte en ellende aardig wist te scoren in de Nederlandse literatuur'.

Dirk-Jan Arensman prijst in Dertien manieren van kijken Colum 'McCanns empathie en fraaie, functioneel lyrische proza', John Jansen van Galen las Olav de Maats Hufters & helden. Waarom we allemaal een beetje aardiger moeten zijn [e-book] ('Zijn redenering is niet nieuw, maar wel vaardig verwoord: na het engagement van de jaren zestig met de wereld, engageerde de volgende generatie zich vooral met zichzelf.'), en Guus Luijters Geborgen bladzijden. Oorlogsdagboeken van jonge schrijvers [e-book] (de inleiding is 'nogal aan de warrige kant', maar er zitten aangrijpende dagboeken tussen).

Een groot stuk van Maarten Moll over David Coventry's De onzichtbare mijl [e-book]: 'Een schitterende roman om langzaam te lezen. Coventry strooit met mooie zinnen en zijn stijl is lyrisch, op het poëtische af.' En Joukje Akveld ten slotte las Alex Gino's George: '[Leunt] inhoudelijk nogal zwaar op het doorsnee schoolverhaal. Wat het boek daarbovenuit tilt is het thema en Georges worsteling, die zuiver en invoelbaar wordt beschreven.'

De boekrecensies van Het Parool verschijnen elke donderdag in PS. Het Parool is te koop bij het Nieuwscentrum.

In Elsevier een groot stuk over de 250-jarige Maatschappij der Nederlandse Letterkunde door Gerry van der List, maar ook een bespreking - eveneens door Van der List - van Dubbelspoor, de memoires van de onlangs plots overleden Cees Fasseur: 'De anekdotes van de scherpzinnige Fasseur zijn geestig, zijn speldenprikken raak, zijn observaties knap, zijn standpunten wijs.' Irene Start las bovendien Lutz Seilers Kruso [e-book | Duitse editie | onze recensie | leesfragment]: 'Het verhaal mag groots en meeslepend zijn, Seiler houdt erg van het schetsen van sferen en minder van de heldere lijn.' Van der List, ten slotte, in een productieve week, bespreekt in zijn rubriek 'Spiritueel' de tentoonstelling en het 'interessante' boek Draken. Beesten van verbeelding, waarin 'deskundige auteurs allerlei aspecten van het fenomeen' belichten.

Elsevier verschijnt elke donderdag en is voor abonnees toegankelijk via weekblad.elsevier.nl. Elsevier is te koop bij het Nieuwscentrum.

Van Xandra Schutte een stuk over John Jansen van Galens De gouden jaren van het linkse levensgevoel [e-book | leesfragment]. 'Jansen van Galen heeft een heerlijk leesbaar boek geschreven, waarin de journalistiek en de spraakmakende VN-journalisten centraal staan,' aldus Schutte. Christophe Van Gerrewey las verder Gottfried Kellers Groene Heinrich [Der grüne Heinrich]. De kracht van dit boek ligt volgens Van Gerrewey in 'dat complexloze realisme, en in de kalme beschrijvingen die het gevolg zijn van geconcentreerde aandacht'. Joost de Vries bespreekt verder Frank Westermans 'razend interessante' Een woord een woord [e-book | leesfragment | recensie]. 'Over de journalistieke en literaire kwaliteit van Een woord een woord kun je het volgende zeggen: Frank Westerman is zo goed dat je soms zou willen dat hij beter was. […] Hij zou meer op zijn lezer kunnen vertrouwen, zonder stroeve inkadering van het onderwerp vooraf, want de verhalen die Westerman vertelt zijn spannend, de personages die hij opvoert zijn levendig, en de thema's die hij aanboort hebben natuurlijkerwijs al genoeg dwarsverbanden om de lezer volledig geabsorbeerd bij de les te houden.'

'Hoewel de bouwstenen soms weinig verrassend zijn, is het resultaat een idiosyncratisch, origineel vertoog,' schrijft Jan Postma over De grote vlucht inwaarts van Thijs Lijster [e-book]. En Fiep van Bodegom recenseert Jenny Erpenbecks Gaan, ging, gegaan [Gehen, ging, gegangen | recensie]. 'In zowel de Duitse als de Nederlandse literatuurkritiek wordt de expliciet politieke stellingname in deze roman als zwakte gezien. Uiteindelijk is het niet de intentie, of de moraal, die een roman aan kwaliteit kan doen inboeten, maar is dat toch echt de literaire uitwerking. En die is inderdaad niet altijd even subtiel. De vervlechting van de Duitse geschiedenis en de vluchtelingencrisis is vaak al te nadrukkelijk,' stelt Van Bodegom in haar bespreking.

De Groene Amsterdammer is elke woensdag al te koop bij het Nieuwscentrum. Athenaeum Boekhandel verzorgt de boekverkoop voor de website van De Groene.

In Vrij Nederland een voorpublicatie uit Alias Fortezza van David Schrooten en Freke Vuijst. Verder van Jeroen Vullings een bespreking van Arnon Grunbergs Moedervlekken [e-book | leesfragment]. 'Als iedereen krankzinnig is (of als we ons oordeel over wat normaal is en wat niet, op last van de roman continu moeten opschorten), staat er vanzelf minder op het spel. Dat doet af aan de eventuele urgentie van het verhaal en roept de vraag op waarom deze hoofdpersoon boeiend genoeg is om zo'n forse roman te dragen,' schrijft Vullings onder meer. En Carel Peeters las voor zijn 'Literaire kroniek' Ernst Hirsch Ballins Tegen de stroom [e-book]. 'Het opmerkelijke en verfrissende van deze essays is dat Hirsch Ballin heel ver gaat in de verdediging van het individuele recht,' merkt Peeters op. 'Het recht moet aansluiten op "concrete leefsituaties", moet zo dicht mogelijk op de werkelijkheid zitten, tegen het singuliere, afwijkende, aan.'

Vrij Nederland verschijnt elke woensdag, een selectie van de recensies is op vn.nl/boeken raadpleegbaar. Vrij Nederland is te koop bij het Nieuwscentrum.