Leesfragment: Komijnsplitsers

20 januari verschijnt de nieuwe dichtbundel van Marieke Lucas Rijneveld, Komijnsplitsers. Lees bij ons het gedicht ‘Gewetenswroeging’.

Met zijn nieuwe dichtbundel Komijnsplitsers zet Boekenweek-essayist Marieke Lucas Rijneveld opnieuw een grote stap in zijn dichterschap. In acht afdelingen onderzoekt Rijneveld wat het betekent om te wonen: in een huis, in jezelf en in verhoudingen tot anderen. Wie of wat heb je nodig om een compleet mens te zijn? In een van de gedichten wordt verhaald over het verlangen één ruimte te zijn; iemand zoekt een brandtrap uit deze dag, trekt in plaats van een grijs vest een jongen aan. De vrees om iemand te worden die de ander niet kan hebben – ‘om de verkeerde mens om je beenderen te vormen’ – vormt het grootste gevaar voor het maar al te herkenbare en hoopvolle verlangen naar groei.

In een taal die naar adem hapt en het zweet van het voorhoofd veegt, staat Komijnsplitsers als een huis. In 2020 won Marieke Lucas Rijneveld de International Booker Prize voor De avond is ongemak.

N.B. Meer poëzie van Marieke Lucas Rijneveld? Lees het openingsgedicht van Fantoommerrie en Erik Lindners bespreking van Kalfsvlies. En proza? Lees ook onze bespreking van Mijn lieve gunsteling. Uit De avond is ongemak publiceerden we een fragment. Jan van Mersbergen van De Revisor sprak met Rijneveld in de winkel; de podcast is hier te beluisteren. En Michele Hutchison gaf een toelichting op haar vertaling.

Gewetenswroeging

In dit land met zijn handenhunker, met zijn
klapzoengemis, met zijn sloddervosachtige
vergetelheid, want wat weten we nog van
gisteren, wat weten we nog van beloftes,

van optelsommen en staartdelingen,
wat weten we nog van jou en mij, van poeren
en funderingskunde. Niemand ziet de
soldatenhouding in onze ledematen,

hoe strak we staan, alsof er tentharingen
en we aan de grond genageld, en dan al dat
houtje-touwtjegedrag, niet vergeten de macht
die in het binnenzakje van de verkeerde jas,

hoe het ooit was zit diep weggestopt
tussen alle jachtherinneringen, we schieten op alles
wat het veld oversteekt, of het nu wel of niet
beschermd en zeldzaam voor dit seizoen is.

In dit land met zijn heimweetaal, met zijn
gejokkebrok, met zijn tinnen inborst,
want wat weten we nog van gisteren, wat weten
we nog van beloftes, van overwinningen,

van klapladders en de vijand al van verre zien
aankomen, van blindschaken, van de herdersmat
en iedere pion, ieder mens die gevaar toejuicht
de weg versperren, wat weten we nog.

© 2022 Marieke Lucas Rijneveld