De eerste zin van Sneeuw, hond, voet van Claudio Morandini, vertaald door Hilda Schraa en Manon Smits

N.B. Lees ook een fragment uit Sneeuw, hond, voet.

Le prime avvisaglie dell’autunno spingono Adelmo Farandola a scendere in paese per fare provviste.
De eerste tekenen van de herfst drijven Adelmo Farandola ertoe naar het dorp af te dalen om voorraden in te slaan.

Deze eerste zin is niet ingewikkeld, en geeft wellicht de indruk van een bergbewoner die zijn zaakjes goed voor elkaar heeft, die zich laat leiden door de seizoenen en zorgt dat hij niet voor verrassingen komt te staan. En waarschijnlijk heeft Adelmo Farandola, zoals hij steevast met voor-en achternaam wordt aangeduid, ook inderdaad jarenlang zo’n bestaan geleid. Al krijgen we al snel aanwijzingen dat hij wel erg op zichzelf is en het contact met de dorpsbewoners in het dal altijd zoveel mogelijk heeft gemeden. Als hij in de dorpswinkel komt, zegt de eigenares dat hij de deur maar moet laten openstaan. En ze vraagt of hij soms iets is vergeten, aangezien hij vorige week ook al is geweest. Adelmo Farandola is verrast, hij denkt dat de vrouw hem voor de gek houdt. Het kan niet waar zijn dat hij vorige week al dezelfde tocht heeft gemaakt. Zo kruipen we als lezer steeds meer in zijn hoofd, voortdurend rekening houdend met het feit dat wat hij denkt niet allemaal even betrouwbaar is.

Op de terugweg loopt er een hond achter hem aan, en al zit Adelmo daar eigenlijk niet op te wachten, hij laat het dier toch meekomen en uiteindelijk houdt hij hele gesprekken met hem. Geleidelijk aan wordt de man steeds vager en warriger, terwijl de hond steeds menselijker en verstandiger wordt. Alsof de hond de stem van de rede is in het verwilderende brein van de man.

‘Ben ik gek?’ vraag hij ook aan de hond.
‘Een beetje raar ben je wel, ja.’

Voor ons als vertalers zat in Sneeuw, hond, voet de uitdaging, en de voldoening, vooral in de dialogen. Om het voortdurende gehakketak van Adelmo en de hond om te zetten naar natuurlijk Nederlands gehakketak moet je wel vrijer vertalen. Je krijgt te maken met zinnetjes als ‘Ma pensa te.’ ‘Ma va.’ ‘Cioè?’ ‘Ma non mi dire.’ ‘Eppure.’ ‘Ci mancherebbe.’ En daar moet je wat mee. Dus kan het gebeuren dat je een en hetzelfde zinnetje in een andere context compleet anders vertaalt. ‘Krijg nou wat.’ ‘Dat meen je niet.’ ‘Ik bedoel…’ ‘Schei uit.’ We konden ons helemaal uitleven. Het was genieten!

Hilda Schraa vertaalt uit het Italiaans en Kroatisch: boeken van onder anderen Ilaria Tuti, Fleur Jaeggy, Slavenka Drakulic, Andrea Camilleri, Raffaella Romagnolo en Francesco Pecoraro.
Manon Smits vertaalt boeken uit het Italiaans (onder meer van Alessandro Baricco, Silvia Avallone, Jhumpa Lahiri, Claudia Durastanti en Domenico Starnone) en uit het Engels (waaronder werk van Emma Donoghue en Elif Shafak). Ze is bestuurslid van de Stichting Lira en de VertalersVakschool Amsterdam en maakt deel uit van de organisatie van de Literaire Vertaaldagen.