Colum McCann en Nico Keuning (het recensieoverzicht van de week van 26 februari 2020)

02 maart 2020
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |

Onze wekelijkse samenvatting van de recensies in kranten en tijdschriften, met aandacht voor Nico Keuning, Colum McCann, en verder Paul Preston, Ellen Deckwitz, Sandro Veronesi, Eva Vriend, Nan Shephard (Trouw), Willem, Laurent Binet, Paolo Cognetti (de Volkskrant), Paul Haenen, Thomas Verbogt (Het Parool), Nir Baram, Thomas Heerma van Voss, Petina Gappah, Laura Starink (NRC Handelsblad), Wim Blockmans, Matilda Gustavsson (De Groene Amsterdammer).

Oudere afleveringen van deze rubriek zijn te raadplegen in ons archief. Tussen rechte haken staan de redactionele items op Athenaeum.nl.

 

'Alles wat ik geschreven heb over Spanje komt voort uit liefde voor het land en voor de Spanjaarden. Het waren allemaal pogingen om uit te leggen waarom hun zoveel verschrikkelijke dingen overkwamen. Niet vreemd dus dat ik nu met deze invalshoek kom. Tijdens mijn onderzoek van de afgelopen jaren was ik dikwijls geschokt door de corruptie.' Alex Tieleman sprak Paul Preston, wiens nieuwe boek A People Betrayed, óver corruptie in Spanje, deze maand verschijnt.

Janita Monna interviewde Ellen Deckwitz, naar aanleiding van haar Boekenweekgedicht 'Rebel'. 'In tijden waarin openheid een plicht lijkt, betekent rebels zijn ook het individualisme belijden zoals jij dat wilt. Ik wilde een pleidooi houden voor vrijheid: waarom zou je antwoord moeten geven als mensen je vragen "Wat ben jij eigenlijk?" Je hebt ook de keuze om iets binnen je eigen belevingssfeer te houden.' En over poëzie als vrijplaats: 'Wat een geniepige, heerlijke vraag. Je zou zeggen van wel. Dat is althans het imago dat poëzie heeft. Tegelijk heb je te maken met lees- conventies, verwachtingen die lezers hebben, en met restricties waar je jezelf als schrijver toe dwingt. Ik leg mijzelf weleens metafoorloze maanden op.'

Ronald de Rooy dan, over de nieuwe Sandro Veronesi, De kolibrie [fragment]: 'Het is een klein wonder dat het resultaat geen onleesbare warboel is, maar meer weg heeft van een luchtig hinkelspel waarvan Veronesi de structuur strak onder controle heeft.' En Elias van der Plicht las Eva Vriends Eens ging de zee hier tekeer. Het verhaal van de Zuiderzee en haar kustbewoners [fragment], dat 'bewijst dat de rand langs het IJsselmeer zoveel meer is dan deze clichés. Er was weliswaar teloorgang en weemoed door de afsluiting van de Zuiderzee, maar Vriend toont aan hoe veerkrachtig de kustbewoners waren en zijn'.

Maar het boek van de week is Nan Shepherds De levende berg, daarin 'wordt de lezer deelgenoot van Shepherds even eigenzinnige als universele blik op de berg en van haar inzichten in de relatie tussen mens en natuur. En dat alles in een vorm die het midden houdt tussen een gedicht, een reisverslag, een essay en een lofzang. Gulzig, gul en geestverruimend. Kraakheldere zinnen schrijft Shepherd.' Yolanda Entius noemt Pauline Slot met name, die verantwoordelijk is voor de 'prachtige vertaling'.

Plus kortere stukken over Alex Boogers, Angèle Etoundi Essamba, Gerald Murnane, Harry Mulisch en Henry Lloyd.

De recensies van Trouw verschijnen elke zaterdag in Letter en Geest, en zijn voor abonnees te raadplegen op trouw.nlTrouw is te koop bij het Nieuwscentrum. 

Colum McCann en Nico Keuning (het recensieoverzicht van de week van 26 februari 2020)

Delen op

€ 37,50
€ 27,50
Hogere natuurkunde | Ellen Deckwitz | 9789492928054
€ 21,99
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
De vlakte | Gerald Murnane | 9789056726409
€ 21,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
SPANISH CIVIL WAR REV/E | Paul Preston | 9780393329872
€ 23,99
Levertijd 4 tot 10 werkdagen.
The Living Mountain | Nan Shepherd | 9781786897350
€ 22,99
Levertijd 4 tot 10 werkdagen.
De vlakte | Gerald Murnane | 9789044978209
ebook
€ 12,99
Het stenen bruidsbed | Harry Kurt Victor Mulisch | 9789023476825
€ 15,00
Levertijd 1 tot 2 werkdagen.

In De Volkskrant gaat Martin de Haan in gesprek met Laurent Binet over zijn schrijfproces en zijn boek Beschavingen [onze recensie]. ‘Dus als ik me aan fictie waag, moet er een forse meerwaarde zijn. Die heb je in Beschavingen vanzelf door de uchronie, de alternatieve geschiedenis: ik verzin niet zomaar wat details binnen een bekende werkelijkheid, maar zet de werkelijkheid volledig op haar kop.’

Joost Pollmann schrijft over het nieuwe boek De nieuwe avonturen van de kunst van politiek tekenaar Bernhard ‘Willem’ Holtrop waarin hij de kunstwereld te kakken zet. ‘Picasso was een pedofiel, Le Corbusier een fascist (maar geen nazi), Christo is een geldwolf, Sophie Calle een schaamteloze opportunist en alle Cobra-leden zopen. Als je de kunstgeschiedenis bekijkt door de ogen van politiek tekenaar Bernard Holtrop alias Willem (1941), ontwaar je achter het keurige front van de canon een beestenbende van zuipende, pijpende en graaiende narcisten.’

‘Koop een stappenteller en wandel: zo luidt het kort samengevatte advies van de Ierse breinonderzoeker Shane O’Mara in Te voet [toelichting door de vertaler],’ schrijft Ranne Hovius, en ten slotte schrijft Iris Hannema over Paolo Cognetti’s nieuwe boek Zonder de top te bereiken [fragment], ‘uit zijn reisboek leer je noch hem, noch de bergen van Dolpo beter kennen.’ ‘Zonder de top te bereiken is Cognetti’s eerste non-fictiewerk en moet gezien worden als de hekkensluiter van het drieluik dat hij schreef over de bergen. Eerder verschenen de romans De acht bergen en De buitenjongen.’

Verder las Arjan Peters de korte gedichten van Laurine Verweijen en Anne-Fleur van der Heijden én De zoete inval van L.H. Wiener, schrijft Jef Rademakers over Edwin Winkels’ boek De weg naar Covadonga (‘Geen pageturner, wel een mooie hommage’), Maarten Steenmeijer over Isabel Allende’s Bloemblad van zee [fragment], en worden de nieuwe boeken van Mark Janssen, Hannah van Binsbergen [fragment], Frank Koerselman, Anton de Kom, Bart Verheggen en David Enrich besproken.

De boekrecensies van de Volkskrant verschijnen elke zaterdag, en zijn te raadplegen op Volkskrant.nl/boeken - een selectie is slechts voor abonnees toegankelijk. De Volkskrant is te koop bij het Nieuwscentrum.

De weg naar Covadonga | Edwin Winkels | 9789462310476
€ 29,99
Levertijd 1 tot 2 werkdagen.
De nieuwe avonturen van de Kunst | Willem | 9789493109131
€ 24,99
Levertijd 1 tot 2 werkdagen.
Gasthuis | Laurine Verweijen | 9789028210349
€ 19,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Te voet | Shane O'mara | 9789403149608
€ 23,99
Op voorraad Levering binnen 2 werkdagen.
De zoete inval | L.H. Wiener | 9789492928917
€ 22,99
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Raar | Mark Janssen | 9789047712046
€ 16,99
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Harpie | Hannah van Binsbergen | 9789492928689
€ 22,99
Op voorraad Voor 17.00 besteld, binnen 1 à 2 werkdagen in huis. (Op werkdagen)
De duistere bank | David Enrich | 9789401612449
€ 24,99
Op voorraad Levering binnen 2 werkdagen.
Wij slaven van Suriname | Anton de Kom | 9789045041094
€ 20,00
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Wat iedereen zou moeten weten over klimaatverandering | Bart Verheggen | 9789044643046
€ 17,50
Op voorraad Levering binnen 2 werkdagen.
Te voet | Shane O'Mara | 9789403155708
ebook
€ 9,99
Wat iedereen zou moeten weten over klimaatverandering | Bart Verheggen | 9789044643046
€ 17,50
Op voorraad Levering binnen 2 werkdagen.

De boekenbijlage van Het Parool deze week begint met Paul Haenen die vertelt over zijn dagboeken, waarin hij, zoals de titel verraadt, bekent. In Ik heb bekend ‘verschijnt een selectie uit de jaren 1958-1965’ van deze dagboeken, waarvan Haenen ‘een min of meer openhartig, sensationeel tijdschrift’ van maakte, 'Een soort Telegraaf over je eigen leven, je eigen familie, je eigen ambitie en ook je eigen eenzaamheid'.

Jesse Beentjes interviewde Colum McCann over zijn ‘grote roman’ Apeirogon dat ‘de vele kanten van het Israëlisch-Palestijns conflict, aan de hand van twee vaders die hun dochters verloren door de strijd’. Over deze ‘fragmentarische vertelling’ zegt McCann: ‘Ik was, en ben super fucking scared om over dit onderwerp te schrijven’. Beentjes schrijft: ‘De suggestie die als basis onder het boek ligt, is dat we elkaar moeten leren begrijpen, met elkaar moeten praten’.

Dries Muus leest Thomas Verbogts Als je de stilte ziet [fragment], en heeft hier ‘bijna niks op aan te merken’. ‘Zoals al zijn beste werk kun je Als je de stilte ziet zien als een hartstochtelijk, diep doorvoeld verzet tegen onverschilligheid. Een overtuigend, schitterend bewijs dat alles, álles ertoe doet.’

Hans Renders leest ten slotte de Nico Keunings biografie van Willem Brakman Een ongeneeslijk heimwee [fragment], waarover hij na meerdere twijfels (‘De kroniek over het zoeken naar ‘waarheid’ in fictie begint op den duur tegen te staan. Liever zou je een interpretatie van die ‘waarheid’ van de biograaf zien.’), concludeert: ‘De biografie van een matig schrijver en een moeilijk mens is, hoe onlogisch ook, een plezier om te lezen.’

Verder kortere stukken van Marjolijn de Cocq, Romana Vredes debuut De nobele autist, Monika Hild over David Benioffs Stad der dieven [fragment], Dieuwertje Mertens over Laurine Verwijens poëziedebuut Gasthuis en John Jansen van Galen over Andreas Kinnegings De onzichtbare maat.

De boekrecensies van Het Parool verschijnen elke zaterdag. Het Parool is te koop bij het Nieuwscentrum.

Apeirogon | Colum McCann | 9789463360852
€ 27,50
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Als je de stilte ziet | Thomas Verbogt | 9789046826621
€ 21,99
Op voorraad Voor 17.00 besteld, binnen 1 à 2 werkdagen in huis. (Op werkdagen)
Een ongeneeslijk heimwee | Nico Keuning | 9789021419343
€ 37,50
Op voorraad Levering binnen 2 werkdagen.
De nobele autist | Romana Vrede | 9789029528290
€ 22,99
Levertijd 1 tot 2 werkdagen.
Gasthuis | Laurine Verweijen | 9789028210349
€ 19,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
De onzichtbare Maat | Andreas Kinneging | 9789035138797
€ 34,99
Levertijd 1 tot 2 werkdagen.

De boekenbijlage van NRC opent met vijf ballen. Michel Krielaars las Nir Barams 'overweldigende roman' Aan het einde van de nacht [fragment | toelichting door de vertaler]: 'In de intensiteit waarmee Baram dat doet en in de genadeloze manier waarop hij de afstandelijke familieverbanden neerzet, evenaart hij in literair opzicht Amos Oz.' En Thomas de Veen onderwerpt Thomas Heerma van Voss' roman Condities [fragment | evenement] aan een (niet-)ironische lezing: 'Net die manier van kunst of literatuur beschouwen dient Heerma van Voss smakelijk van repliek – door met deze roman aan te tonen dat je weinig hebt aan identiteit en authenticiteit, als je je verhaal niet goed weet te vertellen. En dat kun je pas door écht zelfbewust te schrijven, door zelfbewust te zijn, door echt te kijken. In die zin is Condities ook een genadeloos generatieportret – bij uitstek leerzaam voor de millennials om wie het draait.'

Toef Jaeger las de nieuwe 'fascinerende roman' van Petina Gappah, Vanuit het duister stralend licht [toelichting door de vertalers] ('Gappah dook de archieven in om het Livingstone-verhaal aan te vullen vanuit een ander perspectief.'), Milo van Bokkum ziet in Laura Starinks Post uit Rusland [fragment] 'een breed portret van de relatie tussen burger en de Russische staat – en hoe Starink de afgelopen veertig jaar heeft gezien dat die laatste dankzij intimidatie, manipulatie en propaganda vrijwel altijd de bovenliggende partij is', en Frank Vermeulen is weinig enthousiast over John Jansen van Galens Fiasco van goede bedoelingen. Nederland en de Indonesische onafhankelijkheid: 'Jansen van Galen wil met het boek volgens hem algemeen aanvaarde "waarheden" bestrijden. En dat prisma zorgt voor onnodige vertekeningen van het beeld.'

Jeroen van der Kris, ten slotte, interviewde Colum McCann over zijn Midden-Oostenroman Apeirogon: 'Het klinkt pretentieus en stom, ik zou het niet moeten toegeven. Maar ik wilde iets schrijven wat hip en cool is. Ik ben 55 en ik wil ook wel wat jonge lezers aan boord krijgen.' En: 'Meestal kun je weglopen van een boek. Je leeft er een tijdje mee, en dan loop je weg. Maar ik denk niet dat ik bij dit boek ooit zal kunnen weglopen.'

Verder kortere besprekingen van de nieuwe boeken van Helle Helle (Shira Keller geeft vier ballen: 'Het mag dan hier en daar wat hobbelig lezen, op metaniveau ontroerde de tegenwoordige tijd me.'), Caroline Lamarche (Margot Dijkgraaf geeft vier ballen: 'Een literair panorama van haar vrienden, mens en dier, die zoveel dichter bij elkaar staan dan je in eerste instantie zou vermoeden.'), en nog minder ballen voor Bart Chabot, Frank Nellen, Cas Mudde en Mart van Lieburg.

De boekrecensies van NRC Handelsblad verschijnen elke vrijdag in Boeken, en zijn voor abonnees te raadplegen op Nrc.nl. NRC Handelsblad is te koop bij het Nieuwscentrum.

Aan het einde van de nacht | Nir Baram | 9789403172507
€ 24,99
Levertijd 1 tot 2 werkdagen.
Condities | Thomas Heerma van Voss | 9789493168053
€ 15,00
Op voorraad Voor 17.00 besteld, binnen 1 à 2 werkdagen in huis. (Op werkdagen)
Post uit Rusland | Laura Starink | 9789045039381
€ 24,99
Levertijd 1 tot 2 werkdagen.
Fiasco van goede bedoelingen | John Jansen van Galen | 9789492928757
€ 24,99
Levertijd 1 tot 2 werkdagen.
Apeirogon | Colum McCann | 9789463360852
€ 27,50
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Out of Darkness, Shining Light | Petina Gappah | 9780571345328
€ 25,49
Levertijd 4 tot 10 werkdagen.
Zij | Helle Helle | 9789021416717
€ 20,99
Op voorraad Voor 17.00 besteld, binnen 1 à 2 werkdagen in huis. (Op werkdagen)
Zij | Helle Helle | 9789021416724
ebook
€ 9,99
Van dieren en mensen | Caroline Lamarche | 9789078627920
€ 23,95
Op voorraad Voor 17.00 besteld, binnen 1 à 2 werkdagen in huis. (Op werkdagen)
Mijn vaders hand | Bart Chabot | 9789403174105
€ 24,99
Levertijd 1 tot 2 werkdagen.
Land van dadels en prinsen | Frank Nellen | 9789048848676
€ 23,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
The Far Right Today | Cas Mudde | 9781509536849
€ 21,99
Levertijd 4 tot 10 werkdagen.

In De Groene Amsterdammer deze week schrijft Chris van der Heijden over Maarten Praks Stadsburgers [fragment] en Wim Blockmans' Medezeggenschap: 'Beide historici werken hun theses uit door indringend te beschrijven hoe vóór 1800 stedelijke gemeenschap, medezeggenschap, macht en sociale organisatie functioneerden. Hoewel beiden de pretentie hebben boeken voor een groter publiek te schrijven, lukt dat slechts matig.' Maar omdat 'de actueel-politieke consequenties van beide geschriften, hoe moeilijk zichtbaar op het eerste gezicht ook, enorm zijn, en buitengewoon verrassend' toch een bespreking, want 'wat de historiografische, politieke, morele en praktische consequenties van deze omkeer [richting 'gemeenschapsdenken' inhouden, is volgens mij nog nauwelijks doorgedrongen, en wél verrassend. Zo zal iedereen vermoedelijk schrikken van de suggestie dat een pleidooi voor pre-revolutionaire verbanden tot voor kort voor reactionair doorging en dat misschien ook wel is'.

Xandra Schutte dan over Matilda Gustavssons 'fascinerende boek' Het bolwerk [onze recensie] over #Metoo rond de Zweedse Academie: 'Misschien is dat het meest ontluisterende aan het boek van Gustavsson: de weigering van de Zweedse culturele elite om haar eigen macht onder ogen te zien en werkelijk verantwoordelijkheid te nemen.' en Thomas Heerma van Voss over Karina Sainz Borgo's Nacht in Caracas [fragment], dat 'vertelt op krachtige wijze het verhaal van iemand die dag in dag uit gebukt gaat onder dat gewelddadige regime, en die moet overleven in een wereld waar alle zekerheid is weggevallen en het leven een kwestie is geworden van volhouden, elke dag opnieuw, omdat er niets anders op zit'.

Arie Storm ten slotte ('Ik herken vrijwel alles van Brakman in mijn eigen werk.') over Nico Keunings biografie van Willem Brakman, Een ongeneeslijk heimwee [fragment] heeft zijn bedenkeingen bij de methode van de biograaf, maar: 'Nooit eerder las ik een biografie over iemand die zozeer in zichzelf verzonken was en voor wie de werkelijkheid die zich overal om hem heen bevond en de romans die hij schreef zo sterk, zo naadloos in elkaar overliepen. Vandaar dat deze aanpak hier werkt.' Dus: 'De keurige stijl van Keuning werkt in dit geval goed. Brakman zélf was al gek genoeg.'

De Groene Amsterdammer is elke woensdag al te koop bij het Nieuwscentrum. Athenaeum Boekhandel verzorgt de boekverkoop voor de website van De Groene

pro-mbooks1 : athenaeum