Terug

Recensies

Dit is oranje: sferen en werkelijkheid na 9/11

9/11 heeft de wereld beïnvloed, met name de westerse en islamitische samenlevingen en culturen. De generatie die de afgelopen tien jaar opgroeide is (weer) gewend aan oorlogen die schijnbaar maar doorgaan, aan samenlevingen die zich meer en meer naar binnen keren en aan een eindeloze stroom…

Geen 'So you think you can write'

Al eerder zette Jan Brokken zijn poetica uiteen, in De wil en de weg. Dat was min of meer een boek voor beginners, voor wie wil leren schrijven. Het vervolg daarop, Het hoe, is dan ook voor meer gevorderde schrijvers bedoeld. Na lezing van het eerste boek zal menig lezer verzuchten: ‘Ik begin er toc…

De ijverige, ontvankelijke lezer

In 2009 gaf Nobelprijswinnaar Orhan Pamuk de ‘Norton Lectures’ aan de Universiteit van Harvard. Deze zes door Pamuk uitgeschreven en door Hanneke van der Heijden en Margreet Dorleijn vertaalde lezingen, leverden het boek De naïeve en de sentimentele romanschrijver op: een combinatie van filosofieën …

Woolfs rivier belopen als remedie

‘Wanneer het pijn doet,’ schreef Czeslaw Milosz, ‘gaan we terug naar zekere rivieren.’
Olivia Laing citeert hem aan het begin van haar boek Naar de rivier. Een reis onder het oppervlak (To the River, vertaald door Laura van Campenhout). Troostrijke woorden noemt ze het. De Ouse is voor haar zo’n rivi…

Wie Rodenko is en wat de dichter zou moeten zijn

Het gaat mij wat ver om een criticus en schrijver als Paul Rodenko (1920-1976) ‘verguisd’ of ‘vergeten’ te noemen, maar veel van de auteurs waarover hij schrijft in zijn essaybundel De sprong van Münchhausen (1959) overschaduwen hem anno 2012 in roem en bekendh…

Schrijven op afstand

Na Comment parler des livres que l’on n’a pas lus presenteert Pierre Bayard met zijn recentste boek Comment parler des lieux où l ón n’a pas été een verhandeling over het beschrijven van plekken waar de schrijver niet geweest is. Aan de hand van voo…

Literaire namen, feiten en anekdotes

Literaire vriendschappen en andere misverstanden is de titel van Piet Calis’ gelegenheidsuitgave voor de Boekenweek. Het is niet een overzicht van illustere koppels als Willem Kloos en Jacques Perk of Ter Braak en Du Perron, maar een bundeling van portretten van 62 ‘literaire vriend…

Critici in crisis?

Het is niet dat er niet meer over literatuur geschreven wordt. Het aanbod aan recensies lijkt gevarieerder dan ooit: van 'consumentenvoorlichting' à honderd woorden per boek (plus sterren) tot reviews op Bol.com, van degelijke NRC Handelsblad-recensies tot specialistische analyses op De Reactor. Van…

Henk Prins, makelaar in boeken

Een themanummer van De Boekenwereld gewijd aan literair agent Henk Prins (1927-1999), dat is het afscheidscadeau van Prof. Lisa Kuitert na meer dan 20 jaar trouwe dienst als redacteur bij datzelfde blad. Voor de artikelen waarmee het nummer gevuld is bestudeerde ze samen met haar studenten van de ma…

De data en de schrijverslevens die zich daar niets van aantrekken

‘1905. Zomaar een jaartal. Een toevallig moment in de eeuwigheid, vermomd als chronologische orde.’ Zo leidt gastredacteur Maarten Asscher Armada 68 in, dat gewijd is aan ‘cruciale data in de literatuurgeschiedenis’, en 5 oktober gepresenteerd wordt bij Spui25. Een sterke aanzet tot een verzameling …

Kun je een mens recenseren?

Met die fascinerende vraag begint Maarten Asscher zijn elegante inleiding op de gebundelde necrologieën die Michaël Zeeman schreef voor de Volkskrant, in de jaren tussen 1994 en 2009. Het antwoord is wat mij betreft nee, maar je moet het wel proberen. Zeeman deed dat gloedvol en met grote …

Een roverspaar

Later vandaag in De Groene Amsterdammer, nu al te lezen op Athenaeum.nl: Xandra Schutte over Nop Maas' Revebiografie deel 3, De late jaren: 'Het laatste deel van Kroniek van een schuldig leven leest als een pijnlijke herhaling van zetten. De drank, de depressies, het verlangen na…

Grasduinen door Sontags geestesleven

Zoals de geest gebonden is aan het vlees, het tweede deel van de dagboeken van Susan Sontag, leest als een karakterstudie. Een impliciete zelfanalyse via de analyse van anderen – vooral minnaressen – en van de allergrootste abstracties: Amerika vs. Europa, katholicisme vs. protestantisme vs. jodendo…

Stel je eens voor / Dodendans. De beste boeken van 2012

Later vandaag in De Groene Amsterdammer, nu al bij wijze van recensie te lezen op Athenaeum.nl: Marja Pruis en Kees 't Hart over de beste boeken van 2012. Pruis over St. Aubyn: 'Genadeloos en diep menselijk tegelijk biedt St Aubyn alles wat je verlangt van literatuur: inzicht en ontzetting.' En…

De literaire Sherlock Holmes (1)

We moeten vrezen dat Traces Remain: Essays and Explorations van Charles Nicholl (1950) geen bestseller gaat worden. Toch is het een buitengewoon goed geschreven bundel, maar misschien is dat juist de reden dat het niet zulke oplagen zal halen als ‘million sellers’ als de H…

Lesmateriaal van The Paris Review

Een goed verhaal heeft geen inleiding nodig. Toch brengt The Paris Review nu met Object Lessons: The Paris Review presents the art of the short story een verzameling verhalen met inleidingen. Niet als lessen voor auteurs, want The Paris Review legde auteurs al nooit restricties op wat betreft het aa…

Wat bezielt de man

Later vandaag in De Groene Amsterdammer, nu al deels te lezen op Athenaeum.nl: Cyrille Offermans over Alessandro Baricco's Mr Gwyn: 'Uiteindelijk, negen portretten verder, weet Baricco een kloppend einde aan zijn verhaal te breien dat met wat goede wil elegant of geraffineerd genoemd zou k…

Sexy vrouw én intellectueel zwaargewicht

Meteen vanaf het begin is duidelijk: Als je weg bent wordt een persoonlijk verhaal. Over Patricia de Martelaere ja, maar zeker ook over Marja Pruis, die het verhaal begint met haar bezoek aan een schrijfverblijf. Het gaat in Als je weg bent dan ook even veel over filosofe en schrijfster Patricia de …

Wat is een jood

Later vandaag in De Groene Amsterdammer, nu al te lezen op Athenaeum.nl: Nina Polak over Jews and Words, een essay van Amos Oz en Fania Oz-Salzberger: 'Jews and Words telt krap tweehonderd pagina’s, maar het is rijk en compact. Dat maakt het soms ook wat moeilijk begaanbaar…

Boos en bezopen: Roth in de Lage Landen

Joseph Roth ging als nostalgicus van het teloorgegane Habsburgse rijk en als legendarische drinker de geschiedenis in. De schrijver van Radetzkymars en De legende van de heilige drinker behoort tot de meest gewaardeerde Duitstalige auteurs van de twintigste eeuw. In de jaren dertig en nu: Ter Braak,…

pro-mbooks1 : athenaeum