Recensie: Een ingrijpend drama in een onvermoede wereld: Ismail Kadares klassieker Een breuk in april

Kadare heb ik meegekregen van mijn (eveneens boekverkopende) vader. Na De brug met de drie bogen en De piramide — evenzeer klassiekers als je het mij vraagt — las ik toen ik een jaar of achttien was Breuk in april. Het liet een onuitwisbare indruk achter.

• Lees meer over het Boekenweekthema 2024, ‘Bij ons in de familie’
• Lees ook de Klassieker van de boekverkoper van Tomas’ vader, Marius de Smet
• Lees een fragment uit Onenigheid aan de top
• Lees op onze site ook Roel Schuyts vertalerstoelichting bij Ismail Kadares roman Een noodlottig diner
• Lees een fragment uit Het reisverbod. Requiem voor Linda B.

Het verhaal, inmiddels in vertaling van Roel Schuyt beschikbaar, speelt zich af in het Albanië van de jaren dertig van de vorige eeuw. Op de Rrafsh, de Hoogvlakte van de Dood, heersen nog steeds het middeleeuwse gewoonterecht en de bloedwraak. De zesentwintigjarige Gjorg Berisha heeft net de moordenaar van zijn broer gedood, het zoveelste slachtoffer van een al zeventig jaar durende vendetta. Die familievete bepaalt de roman, een mooie variatie op het Boekenweekthema ‘Bij ons in de familie’. Hij heeft dertig dagen om zijn bloedschuld af te kopen; daarna is hij vogelvrij. Onderweg kruist zijn pad dat van een jonge, gehuwde vrouw. Ze wisselen slechts een blik, maar die is genoeg om diep in hun beider levens in te slaan. Het is een ingrijpend drama in een onvermoede wereld.

Kadare heeft weinig nodig om een rijk decor te schetsen en daar vervolgens knap gelaagde personages binnen te situeren. De weidsheid van de Albanese vlaktes is overweldigend en de nauwelijks aflatende introspectie van de dolende Gjorg is intens en intrigerend. De onbestemde dreiging die boven het verhaal hangt is meesterlijk subtiel en krachtig tegelijk. Breuk in april is klassiek Kadare en mijn klassieker van de boekverkoper.

Tomas de Smet is boekverkoper bij Athenaeum Boekhandel Spui.