Recensie: Gespot is geslaagd tweede deel in M.G. Leonards spannende ecoserie over Twitch en Jack

Onze elfjarige won niet. Maar misschien hadden we bij deze voor-voor-voorronde van de Nationale Voorleeswedstrijd wel nieuwe lezers gevonden voor M.G. Leonards Twitch en de vlucht van de ijsvogel (10+, vertaling Maria Postema). En voor deel 2, Gespot. Jack & Twitch en de jacht op de lammergier, waarover mijn dochter praatte in de marges van de wedstrijd. Vriendschap, vogels, spanning - wie wil dat nu niet? In Gespot komt Poeldal onder water te staan, trekt Jack zijn eigen plan, en koerst een lammergier op het Britse dorp af.

N.B. Lees ook Daan Stoffelsens bespreking van Twitch.

Seriewerk

De winnaars van deze voorleeswedstrijd lazen klassiekers: Roald Dahls Sjakie en de chocoladefabriek en Annet Schaaps Lampje [lees ook onze aanbeveling]. En ze waren ook echt goed, dus we konden er wel mee leven. Een ander meisje las uit Pieter Koolwijks Luna [fragment], maar verder heerste seriewerk met humor, spanning en plaatjes van Carrie Slee, Tosca Menten en Jozua Douglas, Paul van Loon en Jeff Kinney. Niets mis mee, maar het is een andere tak van sport.

En M.G. Leonard dan? Schrijft zij geen series? Ja, na de Keverjongen-bestsellertrilogie en naast de Dader op het spoor-reeks, ontstonden in de coronatijd haar Twitch-verhalen. Ze schrijft vlot en toegankelijk, niet te literair, maar is niet alleen sterk in intense scènes en een spannende plot. Haar personages overtuigen, en de psychologie van vriendschappen krijgt evenveel aandacht als de wonderbaarlijke wereld van vogels.

Een detectivezaak: kattenmeppersjagers en de lammergier

Twitch is een echte vogelliefhebber, en in Gespot wordt zijn beste vriend Jack dat ook. Maar het boek begint [bladerfragment bij de uitgeverij - Leonard leest het eerste hoofdstuk van Spark op Youtube ook voor] met een dierenmishandelingszaak.

‘Jack liep het Avesbos in en verstijfde door een ijzingwekkend gejank. Hij kreeg overal kippenvel van de kreet die tussen de bomen door galmde. Het was een afschuwelijk geluid, sidderend van pijn en doodsangst. Vogels vlogen geschrokken omhoog om de veiligheid van de wolken op te zoeken.
Behoedzaam gluurde hij naar het pad en speurde de verkleurende varens achter de oostingang af om te zien of er ergens een monsterlijke hellehond zat. Met zijn ogen strak op het pad gericht bukte hij zich om een tak van de grond te rapen.
Wat had dat griezelige lawaai gemaakt?
Jack had het gevoel dat hij in een van zijn eigen verzonnen verhalen was gestapt. In zijn lievelingsdagdroom joeg een gevaarlijk, groezelig leger ondoden in een troosteloze omgeving op zijn vrienden om hen te verslinden. Twitch, Ozuru, Ava, Tippi, Theo en Tara waren in een hoek gedreven en stonden met hun rug tegen een muur.’

Geen zombie — Jack is een griezelexpert, en het is de week van Halloween — maar een kat, die beschoten is! Net als in zijn lievelingsdagdroom gaat Jack de held uithangen, de grote detective, en inderdaad: samen met Theo en Ava ontdekt hij wie die katten te grazen heeft genomen. Terwijl Poeldal na heftige buien onder water komt te staan - de bovengelegen grond houdt niets vast - ontdekken ze dat zij ook snode plannen hebben met de lammergier, die voor het eerst Groot-Brittannië aandoet. Ze worden aangestuurd door de lokale adel, die belust is op bijzondere jachttrofeeën. De Twitchers, de groep die in Twitch gevormd werd, komt in actie.

Een held en een vogelaar

Heel geslaagd aan dit tweede deel is de perspectiefwisseling: we volgen nu Jack, de jongen die het vorige boek eerst Twitch pestte, maar later zijn beste vriend werd. Hij is een interessant personage, wat minder braaf, dat zich vastpraat in leugentjes tegenover zijn ouders en vrienden. Hij komt er heel ver mee, en zijn soloactie is heel spannend, maar de harmonieuze sfeer van Twitch komt pas terug als de jongens elkaar treffen en even later voor het eerst de lammergier zien. Een lifer voor Twitch - de eerste keer dat hij een vogelsoort ziet -, maar Jacks spark bird: de vogel die de vonk van het vogelkijken overbrengt.
Ook aardig zijn de referenties - of misschien lees ik er te veel in - naar Daantje de wereldkampioen (de lokale gravin fokt sneeuwhoenders om op te jagen, zoals dat in het minder vegetarische Daantje fazanten waren) en de Harry Potterreeks (haar scherpschutter-jachtopzichter heet Nico Vilder (al heet hij in Spark Vernon Boon). Anders dan in Twitch is er in Gespot helemaal geen twijfel over het kwaad, dat is diepzwart.

Voor de veellezers bij die voorleesvoorronde zal de spanning het voornaamste zijn, maar Leonard is een ambachtsvrouw die het daarbij niet laat. Er zit meer in, bedoel ik, maar ook: er zitten meer delen in. In april verschijnt in het Engels Clutch (‘broedsel’), en na een zomervakantiedeel en een winterdeel speelt dat in de lente. Zou het bij vier delen blijven? Ik durf het mijn elfjarige nog niet te vertellen. Eerst nog even nagenieten, of er gewoon op uit met de verrekijker.

Daan Stoffelsen is webboekverkoper bij Athenaeum Boekhandel, jurylid en recensent. En vader.