Recensie: Nino Haratischwili laat in Het schaarse licht de grote en kleine tragedies tot hun recht komen

24 oktober 2022 , door Remon den Ouden
| |

In de laatste dagen van oktober verschijnt de vertaling door Elly Schippers en Jantsje Post van het nieuwe boek van de Georgisch-Duitse Nino Haratischwili, Het schaarse licht. Haratischwili is bij ons doorgebroken met haar onvergetelijke epos Het achtste leven (van Brilka), het grote tapijt met levensverhalen. Ze is een natuurlijke vertelster die schijnbaar eenvoudig een volledige wereld opwerpt. Ze schrijft veelomvattende geschiedenissen waarin de grote gevoelens van haar personages een rode draad vormen, levendige figuren vol tegenstrijdigheden die veelzijdig en meerkleurig zijn. Haar stijl voelt als een poëtische en erudiete variant op spreekstoel die soms bedrieglijk eenvoudig oogt, het cliché niet schuwt en speelt met folkloristische en mythische overdrijving.

N.B. Lees ook een fragment uit Het schaarse licht en de toelichting door vertalers Elly Schippers en Jantsje Post bij hun vertaling en bekijk onze categoriepagina Vertaalde literatuur (we hebben ook een eigen nieuwsbrief!). Eerder publiceerden we voor uit De kat en de generaal en Het achtste leven. Voor Brilkabesprak Jerker Spits de roman en lichtten Schippers en Post de vertaling voor ons toe.

Haar vorige romans spelen zich hoofdzakelijk af in Georgië en Tsjetsjenië, en ook Het schaarse licht is gesitueerd in Georgië ten tijde van het uiteenvallen van de Sovjet-Unie. Het is een furieuze roman, wederom zo dik als een baksteen maar nog geen pagina te lang, een roman die verslonden wil worden en zelf verslindt. In het middelpunt staan de levens van vier jonge vriendinnen. Ze groeien op ten tijde van de worstelingen van de onafhankelijke republiek Georgië in de nabijheid van het worstelende Rusland dat zichzelf opnieuw moet uitvinden. Er volgen opstanden, oorlogen en chaos, geweld en drugs overspoelen de straten.

De jeugdvriendinnen gaan hun eigen weg. Een van hen wordt oorlogsfotografe en komt te overlijden. De overige drie ontmoeten elkaar opnieuw op een expositie van haar werk, aan de hand van alle naar boven komende herinneringen glijdt de grote Oost-Europese geschiedenis in deze roman voorbij. Haratischwili schrijft verhalen om in weg te zakken, afgronden waar flauw licht in staat blijkt om de grote en kleine tragedies van het menselijk bestaan tot hun recht te laten komen. 

Remon den Ouden is boekverkoper bij Boekhandel Van Rossum.

pro-mbooks1 : athenaeum