Op zoek naar je ambivalente familiegeschiedenis
10 november 2023Op de boekenmarkt doen familieverhalen het onverminderd goed: het persoonlijke verslag als prisma voor grote geschiedenis blijft een pakkend genre. Familiegeschiedenissen gaan altijd over sluimerende geheimen, morele dilemma’s en uiteindelijk over de auteur zelf – die de zoektocht onderneemt en die door dit verleden is gevormd. Naar aanleiding van het nieuwe boek van historicus Bas von Benda-Beckmann over zijn vaders familie in Nazi-Duitsland verkennen we vrijdag 10 november vanaf 17.30 bij SPUI25 de kunst van het optekenen van een ambivalent familieverleden. Met Suze Zijlstra en moderator Krijn Thijs.
In zijn nieuwe boek Het kleedje voor Hitler onderzoekt Bas von Benda-Beckmann het naziverleden van zijn eigen familie aan vaderskant. Het startpunt voor deze familiegeschiedenis is het huwelijk van zijn oudtante Luise met generaal Alfred Jodl: Hitlers belangrijkste strategisch adviseur binnen de Wehrmacht. Voor zijn boek moest Von Benda-Beckmann zich verhouden tot donkere hoofdstukken in zijn familiegeschiedenis.
Dit gold eveneens voor historicus Suze Zijlstra, tijdens het schrijven van haar boek De voormoeders. Een verborgen Nederlands-Indische familiegeschiedenis. Beide auteurs schreven hun boek in de dubbelrol van nakomeling en geschoold historicus. Dit leverde goed gedocumenteerde en tegelijk persoonlijke non-fictie op, maar legt vele vervolgvragen op tafel: Hoe gaan Von Benda-Beckmann en Zijlstra om met het rollenspel van deelgenoot en analist? En met de grijze zone tussen literatuur en documentatie? Hoe zijn hun boeken binnen de familie ontvangen?
Over de sprekers
Bas von Benda-Beckmann is historicus en schrijver. Hij schreef o.a. over de Velser Affaire, het Oranjehotel en over de lotgevallen van Anne Frank en de andere onderduikers uit het Achterhuis in de naziconcentratiekampen. In zijn nieuwste boek, Het kleedje voor Hitler, onderzoekt hij het naziverleden van zijn eigen familie aan vaderskant.
Suze Zijlstra is historicus en auteur van De voormoeders. Een verborgen Nederlands-Indische familiegeschiedenis, waarin ze op zoek ging naar de Aziatische en Europees-Aziatische vrouwen in haar familie vanaf de tijd van de VOC. Ze spreekt en publiceert over familiegeschiedenis, slavernijgeschiedenis en de Nederlandse omgang met het koloniale verleden.
Krijn Thijs (moderator) is historicus en wetenschappelijk medewerker bij het Duitsland Instituut Amsterdam. Hij doet onderzoek naar de moderne geschiedenis van Duitsland en Nederland, met bijzondere belangstelling voor transfer en conflict, voor historiografie en herinnering en voor het contemporaine Berlijn.
