Recensie: Een stoer meisje en een groepje piraten: over Kevin Hassings Mus en kapitein Kwaadbaard en De 5 slangen

51! Tussen de Gouden Griffels en Penselen, Roald Dahl en Annie M.G. Schmidt staat in de Grote Vriendelijke Honderd ook Mus en kapitein Kwaadbaard en De 5 slangen (10+), en het tweede en derde deel werden door de Kinderjury in 2022 en 2023 bekroond. Kevin Hassings debuut, met illustraties van Linde Faas, over een stoer weesmeisje en een bijzonder groepje piraten is een vermakelijk buitenbeentje.

N.B. Op Athenaeum.nl proberen we zoveel mogelijk boeken van de GV100 recht te doen met recensies, aanbevelingen en fragmenten.

Het verhaal is kort na te vertellen: Mus - zo genoemd omdat ze een blonde en een zwarte haarlok heeft - komt na een moeizame tocht aan bij Café De Afgrond, waar ze Kapitein Kwaadbaard moet overtuigen haar dorp te redden van de 5 slangen, een groep piraten. Dat lukt haar, en samen met een bont gezelschap van sterke en slimme mannen weet ze (spoiler alert) haar dorp te ontzetten, de grote vijand van Kwaadbaard uit te schakelen en hem te herenigen met zijn zoon.

De term ‘spoiler alert’ is wel van toepassing, want dit avonturenboek drijft op plot en bizarre wendingen. Het is geen heel talig boek, en gelukkig wordt een grap als een uitgerekte ‘e’ in ‘veel makkelijker gezegd dan gedaan’ maar tweemaal gemaakt, maar Mus begrijpt bijvoorbeeld andermans gebaren en blikken makkelijk (‘Bertrand zucht en kijkt Mus aan met een blik die iets wil zegen als: Ja, wat moet je met zo’n koppige ouwe zeebonk, hè?’), dat is geestig.
En de stemming is goed, er is geen spanning tussen het meisje en de ruwe mannen. Kwaadbaard ontwikkelt vaderlijke gevoelens voor Mus (al kan zijn herhaalde grapje ‘Moet ik je hand soms vasthouden?’ uiteindelijk door haar uitgesproken worden), en het maakt niet uit dat ze een meisje is. Misschien al wel omdat ze onafhankelijk is en gedreven, het soort personage dat van Alice tot Lampje kinderboeken klassiek maakt. De wereld van Mus is bovendien een overzichtelijke wereld waarin jezelf verdedigen met een zwaard belangrijk is, maar ook:

‘Hestia geeft haar een knipoog.
Mus wil die beantwoorden, maar vindt het moeilijk om maar één oog dicht te knijpen. Allebei haar ogen gaan even dicht en weer open.
“En je hoeft ook niet te kunnen knipogen om stoer te zijn,” zegt Hestia.’

Dat er ondanks die lievigheid ook gewonden en doden vallen, geeft het boek niet zozeer een kartelrandje, het hoort er gewoon bij. Vergelijk het met Davide Morosinotto’s recentere piratenepos De Allergrootste (13+), dat ook veel bloederiger uitpakt als je het voor je gaat zien, maar niet echt plastisch wordt. Nee, Mus en kapitein Kwaadbaard en De 5 slangen is vooral een avonturenboek, die net als De Gorgels en Dwars & co de gedachte wekt dat er ook echte kinderen, Kinderjuryleden, hebben meegestemd. Het maakt de lijst representatiever, maar het werpt de vraag op of deze boeken er in 2023 (of 2033) nog opstaan. Daar is niets mis mee. Een lekker boek is lekker voor nu.

Daan Stoffelsen is webredacteur van Athenaeum.nl en vader van twee.