Shirley Jackson, Maria Stahlie & Arundhati Roy (de week van 21 juni 2017)
23 juni 2017Onze wekelijkse samenvatting van de recensies in kranten en tijdschriften, met deze week aandacht voor Arundhati Roy, Niels Posthumus, Ap Dijksterhuis (Trouw), Emily Esfahani Smith, Cordelia Fine, Viet Thanh Nguyen (De Volkskrant), Casanova, Arie Storm, Carolina Trujillo (Het Parool), Maria Stahlie, Elizabeth Jane Howard, Arundhati Roy (NRC), Michelle Richmond, Karin Slaughter (Elsevier), Shirley Jackson, Grayson Perry (De Groene Amsterdammer), Patrick Boucheron, René ten Bos, James E. Strick, Irène Némirovsky (de Nederlandse Boekengids)
Oudere afleveringen van deze rubriek zijn te raadplegen in ons archief. Tussen rechte haken staan de redactionele items op Athenaeum.nl.
In Letter & Geest essayeert Mineke Schippers over de racismediscussie binnen de zwarte en witte (literaire) gemeenschap, met Baldwin, Fanon, Condé en V.S. Naipaul - Schippers voerde het befaamde publieke interview met hem, waarin hij met racistische opmerkingen werd geconfronteerd waarna hij opstond en uit Nederland vertrok. 'Beschavingsontdekkingsreizigers kunnen twijfelen aan hun eigen gelijk en laten zich stimuleren door nieuwe vragen en ideeën. Kosmopolitische stemmen herschikken het mondiale culturele landschap door voortdurend verder te kijken, zoals Teju Cole, die in een indrukwekkende lezing in Amsterdam (2016) een dosis onverbloemd racisme van een andere Nobelprijswinnaar aan de kaak stelde.' Ook Niels Posthumus schrijft over zwart en wit, een getuigenis in lijn met zijn boek Liefdes verdriet. Verliefdheid, relaties en seks in het Zuid-Afrika van na de apartheid [onze recensie].
Annemarié van Niekerk sprak Arundhati Roy, die Nederland bezocht vanwege haar tweede roman, Het ministerie van opperst geluk [onze recensie]. 'Ik ben een auteur die wil vertellen over wat ze ziet. Wat ik zie is onrecht. Ik ben dikwijls weggezet als activist, maar wie schrijft over reële kwesties is daarmee nog niet minderwaardig als literair auteur. Literatuur hoort te gaan over het echte leven. Het getuigt van simplistisch hokjesdenken om te zeggen "een schrijver doet zo en een activist doet zus". Ik laat me niet zo gemakkelijk etiketteren. [...] Het effect van literatuur is iets geheimzinnigs. Het heeft waarschijnlijk te maken met het menselijk aspect dat ik centraal stel. Ik hoop dat mijn werk de Indiase realiteit overstijgt, dat lezers van overal het weten te vertalen naar hun eigen leven en hun eigen situatie. Het is geen gids voor India. Gidsen sommen op en simplificeren. Deze roman laat juist de complexiteit zien. Het is niet mijn taak om alles voor te kauwen. Niet dat ik zoveel aan mijn lezers denk onder het schrijven.' En over het feit dat haar tweede roman twintig jaar op zich liet wachten: 'Ik heb mezelf nooit onder druk willen zetten. Pas als er echt een tweede roman moest komen, zou ik die schrijven. Ik ben ervan overtuigd dat je je als schrijver niet moet laten leiden door de verwachtingen die men van je heeft. In je werk sta je er alleen voor, en dat hoort ook zo. Het slechtste wat je kunt doen is geloven in publiciteit. Je kunt vandaag duizenden bewonderaars hebben, maar morgen gebeurt er iets waardoor ze massaal afhaken.'
Recensies. Janita Monna las de nieuwe Micha Hamel, Toen het moest ('Bij zoveel uitbundige taal kan niet elke regel even overtuigend zijn, maar gelukkig gaat het dagelijks leven gewoon verder.'), Marijke Laurense denkt hardop na over het reizen aan de hand van Ap Dijksterhuis' Wie (niet) reist is gek [leesfragment], Erlink Kagges Stilte. Jezelf staande houden in een wereld vol lawaai, en Sylvain Tessons Ongebaande paden. Een voetreis dwars door Frankrijk. 'Tesson zoekt en vindt genezing en verlangt naar een ongerept verleden dat hij zelf nooit heeft meegemaakt - kan het nostalgischer?' En: 'Dijksterhuis heeft humor en kan zichzelf heerlijk relativeren. Hij geeft ridderlijk toe dat zijn argumenten volkomen subjectief zijn en niet in de laatste plaats dienen om zijn reisverslaving ("wegwee", zoals hij het noemt) en "angst voor psychologische verschimmeling" te rechtvaardigen.' Ten slotte: 'Kagge vindt rust in de natuur. In de woestijn, de bergen en op zee heeft hij geen last van geronk, piepjes en bliepjes en kan hij genieten van de sterrenhemel, fluitende vogels en kabbelend water.'
Janita Monna las Anna Enquists Een tuin in de winter. Herinneringen aan Gerrit Kouwenaar [leesfragment]. 'Dat hij in de laatste jaren nauwelijks nog schreef, zat hem dwars, vermoedt Enquist. Want al was het niet de lezer die getroost hoefde worden, het was de dichter die troost vond in het schrijven. Dat hij een groot dichter was, blijkt steeds opnieuw in de gedichten die Enquist losjes in haar herinneringen vervlecht.'
Kort:
- Sophie Reinders in 'Vandaar dit boek' over De mug en de kaars. Vriendenboekjes van adellijke vrouwen 1575-1640
- Beeldboek van de week is van Latif Al Ani.
- Edwin Kreulen over de nieuwe Jo Nesbø, De dorst: 'Harry Hole blijkt nog steeds verslavend goed.'
- Rob Schouten over Maria Stahlie's De middelste dag van het jaar [leesfragment]: 'Het is wat je noemt buitengewoon intense literatuur over individuen in een complexe, dreigende wereld, die je niet onaangedaan uitleest. Als Stahlie niet over zo'n heldere, rake stijl beschikte zou je zelfs van sombere, enigszins misantropische boeken kunnen spreken. [...] In het beschrijven van zulke onderhuidse allergieën en obsessies is Stahlie een meester. Het maakt De middelste dag van het jaar tot een meeslepend mentaal avontuur.'
- Paul van der Steen over Jaap Verheul, De Atlantische pelgrim. John Lothrop Motley en de Amerikaanse ontdekking van Nederland: 'We krijgen interessante inkijkjes in de trans-Atlantische relaties en beeldvorming in de negentiende eeuw. Zijn boek mist wel vaart.'
- Sofie Messeman over Thijs Feuths Achter de rug van God. Een vreemdeling in Lapland: 'Een fraai verslag van het leven in Lapland.'
- Bas Maliepaard over Lucy Strange's Het geheim van het Nachtegaalbos: 'Een wonderschoon, ontroerend debuut over verdriet, rouwverwerking en depressie.'
De boekrecensies van Trouw verschijnen elke zaterdag in Letter en Geest, en zijn voor abonnees te raadplegen op trouw.nl. Trouw is te koop bij het Nieuwscentrum.
Deze week opent Sir Edmund met een voorpublicatie uit Niemand dan wij, de correspondentie tussen de geliefden Wim Sonneveld en Friso Wiegersma [leesfragment]. Tommy Wieringa las Ik spreek je aan, Giovanni Tesio’s biografie over Primo Levi. ‘Tesio levert de kale weergave van de gesprekken zonder waarnemingen of situatieschetsen – hij heeft braaf zijn bandjes uitgewerkt en naar de uitgeverij gestuurd, die er dertig jaar na Levi’s dood een boekje zonder nut of noodzaak van maakte,’ schrijft hij. Twee sterren. Sander van Walsum wijdt een bespreking aan Michel Krielaars’ Alles voor het moederland. De Stalinterreur ten tijde van Isaak Babel en Vasili Grossman. ‘Fascinerende kost – die met iets te veel Krielaars is opgediend,’ aldus Van Walsum. Drie sterren. Margreet Vermeulen interviewde Emily Esfahani Smith over De kracht van betekenis. Hoe zin te geven aan je leven. ‘Mensen die geluk nastreven zijn eigenlijk op zoek naar betekenis. Ze willen zich verbonden voelen met anderen, een doel hebben in het leven, iets bijdragen aan de gemeenschap, zin ervaren. Geluk is daarvan het bijproduct,’ zegt Smith.
‘Het gaat er niet om of alles echt gebeurd is, maakt Esterházy op vele manieren duidelijk, […] want de emotie telt, en dat is de liefde die door alles heen breekt,’ aldus Arjan Peters in zijn recensie van Péter Esterházy’s Geen kunst. Vier sterren [leesfragment]. Wilma de Rek wijdt een lovende recensie aan Cordelia Fine’s Testosteron Rex: ‘Met de nieuwste wetenschappelijke onderzoeken in de aanslag schoffelt Fine de ene mythe na de andere onderuit. […] Fine schreef wederom een geweldig boek. Verplichte kost – en niet alleen voor seksisten.’ Vijf sterren.
Ook Hans Bouman geeft vijf sterren aan Viet Thanh Nguyens De sympathisant [onze recensie | leesfragment | toelichting door de vertalers]. ‘Gedurende de eerste hoofdstukken van De sympathisant grijpt Nguyen de lezer meedogenloos bij de keel. Met verve beschrijft hij de chaotische heksenketel waartoe Saigon in de dagen voorafgaand aan de evacuatie van de Amerikaanse ambassade is vervallen.[…] Een belangrijk boek, omdat het een complex en fascinerend, door inzicht in de VS verrijkt Vietnamees perspectief toevoegt aan de talrijke Amerikaanse verbeeldingen van dat beruchte conflict in Zuidoost-Azië.’
Korter
- Aleid Truijens over Erdal Balci’s en Froukje Santings Vechtscheiding. Hoe Erdogan de Turkse gemeenschap splijt, vier sterren
- Bo van Houwellingen over Cécile de Jong van Beek en Donks roman Hilda van Suylenburg, vier sterren. ‘Na 120 jaar [is dit boek] nauwelijks obsoleet geworden.’
- Flip Vuisje over Rob Sheffields Dreaming the Beatles, vier sterren.
- Rolf Bos over Scott Turows Getuigenverklaring, vier sterren.
- Marcel Hulspas over Herman Clerinx’ Een paleis voor de doden, vier sterren [leesfragment]. ‘Clerinx’ opsomming verveelt nooit dankzij de vele anekdotes en zijn nooit opdringerige droge commentaar.’
De boekrecensies van de Volkskrant verschijnen elke zaterdag in Sir Edmund, en zijn te raadplegen op volkskrant.nl/boeken - een selectie is slechts voor abonnees toegankelijk. De Volkskrant is te koop bij het Nieuwscentrum.
Het Parool wijdt een beschouwing aan drie boeken over wandelen. ‘Een van de leuke kanten van De Schotse marsen van Rory Stewart is dat de schrijver ervan weliswaar een verwoed wandelaar is, maar dat hij zich hier tevens voor schaamt,’ schrijft Arie Storm. Vier sterren. Het wandelen in Sylvain Tessons Ongebaande paden beschrijft Storm als ‘een vorm van escapisme. Het is het ultieme zwerversgevoel. Het is nostalgisch kitsch. […] Tesson zet de wandelaar neer als een verzetsheld, […] maar je wordt er op den duur ook behoorlijk wee van’. Drie sterren. John Jansen van Galen las Flip van Doorns De eerste wandelaar en geeft drie sterren.
Hans Renders is kritisch over de waarheid van de ‘smeuïge verhalen’ in zijn bespreking van Laurence Bergreens gelijknamige biografie over Casanova. ‘Hoe lukte het hem indruk te maken op paus Clemens XII, Voltaire, Rousseau en andere beroemdheden uit zijn tijd? Antwoorden op vragen die je in een biografie verwacht. […] Voor wie zich goed rekenschap geeft van het fictieve van deze "biografie", is dit overigens wel een geweldig vakantieboek,’ aldus Renders.
‘Een diadeem van dauw [is] een ongrijpbaar, tamelijk uniek boek: tegelijkertijd een roman en de making-of, hoogdravend en licht, een verfrissend egodocument van een schrijver zonder ego,’ schrijft Dries Muus in zijn recensie van Arie Storms nieuwste roman. Vier sterren. Dirk-Jan Arensman las Moshin Hamids Exit West en vond het ‘tamelijk briljant’, vier sterren. ‘Haar eigenzinnige logica laat je duizelen, haar fantastische stijl doet je doorlezen. En het geheel maakt je verslaafd aan haar verhalen,’ aldus Arthur van den Boogaard in zijn bespreking van Carolina Trujillo’s Meisjes in de blessuretijd.
De boekrecensies van Het Parool verschijnen elke zaterdag. Het Parool is te koop bij het Nieuwscentrum.
Voor De Nederlandse Boekengids bezocht Merlijn Olnon The New York Review of Books, dat zojuist haar hoofdredacteur verloren was. 'De literary lion (zoals Silvers in 2014 door de NY Public Library werd benoemd) brult niet meer naar zijn redactie hoe marvellous of horrible de dingen verlopen. Zijn kenmerkende halfronde bureau, het hol van de leeuw achterin de redactieruimte, is onbemand, maar nog altijd vol, een paar half-gevulde verhuisdozen ernaast. En, het tijdschrift? Dat draait door… stil, ijverig, niet overdadig aangedaan, in het oog van de storm. Maar ja, wat is na Bob de visie, de lijn?' Olnon spreekt Ian Buruma erover, nog voor bekend is dat hij de nieuwe hoofdredacteur wordt.
Niek Pas las Patrick Boucherons Histoire mondiale de la France. 'Het boek is een antwoord op nationalistische en identitaire interpretaties van Frankrijk en haar geschiedenis, en plaatst zich nadrukkelijk in een progressief, kosmopolitisch, antiracistisch en multicultureel kamp. [...] Samensteller Boucheron (1965) wil Frankrijk bestuderen en verklaren via het venster van de wereld.' Maar er is kritiek, van Éric Zemmour (Le suicide français) en Alain Finkielkraut (L'identité malheureuse): 'In de ogen van de allengs naar soeverein-rechts opgeschoven filosoof Finkielkraut zijn de samenstellers “fossoyeurs du grand héritage français”, grafdelvers van de Franse cultuur. Finkielkraut ergert zich eraan dat er nauwelijks grote schrijvers, van Rabelais tot Proust, worden aangehaald.' Pas signaleert ook Jean-Noël Jeanneney en Jeanne Guérout (red.), L’Histoire de France vue d’ailleurs: 'De originaliteit zit in het feit dat deze bijdragen geschreven zijn door buitenlandse historici, waaronder bekende Frankrijkspecialisten als Robert Paxton, Gerd Krumeich, Robert Tombs en Edina Bozóky. De blik van buitenlandse specialisten, die hun opleiding niet zijn begonnen in de schoolbankjes van de Republiek, geeft een interessante twist aan hun teksten.'
David Rijser bekeek La La Land als film over een stad, met als inspiratie Fredric Jamesons Raymond Chandler: The Detections of Totality, en las er onder anderen Zef Hemels De toekomst van de stad [recensie] bij: 'Problematischer is dat Hemels uitgangspunt zo oppervlakkig is: voor hem is de stad slechts een economisch fenomeen, een generator van voedsel en welvaart. Aan "cultuur" bewijst hij alleen maar lippendienst. In tegenstelling tot bij [Salvatore] Settis [die Se Venezia muore / If Venice Dies schreef] ontbreekt bij Hemel ieder besef van "de herinnering" als vormend principe of theoretisch concept voor steden.' En Lisa Doeland duikt in het begrip 'Antropoceen', met René ten Bos, Dwalen in het Antropoceen, Roy Scranton, Learning to Die in the Anthropocene, Timothy Morton, Dark Ecology, Renee Lertzman, Environmental Melancholia, en Donna Haraway, Staying with the Trouble: Making Kin in the Chthulucene: 'Zoals Ten Bos ons oproept om vooral niet te proberen het bos uit te komen, maar rustig onder een boom te gaan zitten en de omgeving in ons op te nemen en Morton ons waarschuwt voor het gebruik van antibacteriële zeep om mee weg te poetsen wat ons niet bevalt en vooral in het rouwproces te blijven hangen, zo maant Haraway ons om onze troubles niet uit de weg te gaan. Het Franse troubler, zo merkt Haraway op, betekent zoveel als "to make cloudy". Vertroebelen dus. Of anders: niet terugdeinzen voor wat troebel is.'
Matei Iagher interviewde wetenschapshistoricus James E. Strick, wiens Wilhelm Reich: Biologist onlangs verscheen ('Ik beweer niet zeker te weten dat het werk revolutionair is. Ik stel voor dat als je het standaardverhaal over Reich verwerpt – dat al zijn werk in het beste geval pseudowetenschap was en in het ergste geval waanzinnig – en als je denkt dat het bewijs opweegt tegen dat narratief; dat het dan nog de vraag blijft welke conclusies we daaruit moeten trekken. Als je naar zijn microscopen, zijn gereedschap, kijkt, of een aantal van zijn experimenten herhaalt, zie je dat veel van zijn bevindingen helemaal niet lastig te verifiëren zijn.') en Rob Hartmans besprak het oeuvre van Ian Kershaw, vol lof ('Het tweede deel [van zijn geschiedenis van de twintigste eeuw], dat in 2018 moet verschijnen, ziet Kershaw als zijn grootste uitdaging, aangezien hij zich in zijn lange loopbaan nog nauwelijks met de naoorlogse geschiedenis heeft beziggehouden. Of het hem zal lukken een overtuigend beeld van het naoorlogse Europa te schilderen, weten we natuurlijk niet. Maar gezien zijn vermogen om inzicht te verschaffen in de relatie tussen enerzijds structuren, machtsverhoudingen en collectieve processen, en anderzijds de ambities en ideeën van personen, is dit wat mij betreft een sluitstuk dat we met vertrouwen tegemoet kunnen zien.').
Diederik Burgersdijk schrijft over negentiende-eeuwse fotografie in Egypte in Huis Marseille ('Alle grote monumenten uit Egypte, maar ook de aanleg van het Suezkanaal en de gevolgen van de gewelddadige Britse invasie in 1882, zijn op foto’s vastgelegd. Foto’s bestonden naast etsen, prenten en schilderijen, die evenzeer gemaakt bleven worden. Egypte is een rijke bron voor observanten van alle tijden, van antieke toeristen tot fotografen van vroeger en vandaag. De blik op oude zaken veranderde met de geschiedenis van de moderne tijd. Dat deze in de negentiende eeuw geheel anders was dan vandaag, toont een buitengewoon bijzondere tentoonstelling in Huis Marseille.'), en Marjolein Corjanus over fictie en non-fictie via Susan Rubin Suleimans The Némirovsky Question (en David Foenkinos' Charlotte [recensie] en Marcel Cohens Het innerlijk toneel: 'Suleimans caleidoscopische beeld van Némirovsky als individu en als schrijver nodigt iedere lezer uit zich te verplaatsen, meelopend met de voors en tegens zoals Némirovsky die heeft moeten afwegen… zonder dat Suleiman haar eigen oordeel opdringt of het spektakel opzoekt. Het is een verademing.').
Luuc Kooijmans schrijft over waarom Joyce Bloomsdag op 16 juni situeerde, vanwege een erotische eerste ontmoeting ('Nora schaamde zich naderhand nogal over deze episode, maar voor Joyce was het een gewijd moment. Hij vertelde Nora dat hij haar daad beschouwde als een soort sacrament en hij probeerde haar ook uit te leggen waarom.') en Lodewijk Verduin ten slotte nam de recente boeken van Graa Boomsma (over A. Alberts), Marja Pruis en Joop Goudsblom samen ('Deze drie boeken laten de stille kracht van levensbeschrijvingen zien. Niet door een excentriek leven sensationeel te beschrijven: de boeken zijn niet interessant omdat ze verslag doen van onderdompeling in narcotica, geweld of lichtzinnigheid; ze bevatten geen goedkoop schandaal. In plaats daarvan stellen zij zelfonderzoek centraal, en het is precies die kritische kijk naar het zelf, naar identiteit en naar verhoudingen tot anderen, die ze uitzonderlijk maakt.') [het artikel is als voorpublicatie integraal te lezen op Athenaeum.nl].
De Nederlandse Boekengids verschijnt zesmaal per jaar. Het tijdschrift is te koop bij het Nieuwscentrum.
Rob van Essen recenseert in NRC Elizabeth Jane Howards Lichte jaren. Volgens hem 'meer dan een boek om lekker nostalgisch bij weg te dromen'. Hannah van Wieringen schrijft daarnaast over De middelste dag van het jaar, de nieuwe roman van Maria Stahlie [leesfragment]. 'Van een enkel element van het knappe plot, dat technisch schoon en soepel voortrolt, valt te beweren dat het uitzinnig is. Maar hoe vernuftig het vehikel ook in elkaar is gezet, evident is dat het daar niet om te doen is. Het uitzicht onderweg en hóé we dat beschouwen, is wat Stahlie wil belichten,' staat er in de bespreking.
Atte Jongstra wijdt een stuk aan Laurence Bergreens biografie Casanova. 'Je vraagt je gaande de krap zeshonderd pagina's af wat hij nu eigenlijk méér geeft dan een samenvatting van Casanova's Histoire de ma vie. En dan: is het een goede samenvatting? De veelkleurigheid van Casanova's bestaan zien we er in terug, maar Bergreens nadruk ligt wel heel erg sterk op de geschiedenissen met vrouwen en meisjes. Dat mag de lezer aanvankelijk als smeuïg ervaren, na nummer zoveel begint de sleet erop te komen,' aldus Jongstra. En Toef Jaeger sprak met Arundhati Roy over haar tweede roman Het ministerie van Opperst Geluk [recensie]. 'Wat volgens mij het grootste probleem is in de onderwerpkeuze van romans, en sowieso in de hele boekenindustrie, is dat die te zeer op de consument is gericht. Je moet in drie woorden uitleggen waar een boek over gaat: de schrijver doet dat aan de uitgever, de uitgever aan de boekhandel en de boekhandel aan de lezer. Ik heb het idee dat je steeds meer bezig bent met het creëren van een product in plaats van een roman. Literatuur raakt gedomesticeerd. Daardoor wordt ze steeds minder een plek waar je iets kan gaan ontdekken. Door de consumentgerichtheid wordt de kracht van fictie ingeperkt,' zegt Roy in het interview.
Verder:
- Sjoerd de Jong over Olivier Roys Jihad and Death (vier ballen), Gilles Kepels Terror in France (vier ballen) en Nederlandse jihadisten van Edwin Bakker (drie ballen).
- Roos van Rijswijk over Charlotte Wood, Ontregeld (drie ballen)
- Kester Freriks over Koos van Zomeren, Alle vogels (vier ballen)
- Ger Groot over Jacques Rancières Haat tegen de democratie [leesfragment] (drie ballen) en Wat is een volk? van Alain Badiou e.a. [recensie] (drie ballen)
- Sietse Meijer over Leendert van der Valk, Voudou (vier ballen)
De boekrecensies van NRC Handelsblad verschijnen elke vrijdag in Boeken, en zijn voor abonnees te raadplegen op Nrc.nl. NRC Handelsblad is te koop bij het Nieuwscentrum.
In Elsevier deze week: Irene Start geeft vier sterren aan Michelle Richmonds Het Huwelijkspact ('een thriller van het genre waarin je het meeste te vrezen hebt van mensen die het dichtst bij je staan', maar op gegeven moment 'schiet deze thriller, die zo keurig en herkenbaar begon, in de overdrive'), en ook aan Karin Slaughters Goede dochter ('Slaughter doet waar ze goed in is: ze laat de lezer gruwelen.').
Elsevier verschijnt elke donderdag en is voor abonnees toegankelijk via weekblad.elsevier.nl. Elsevier is te koop bij het Nieuwscentrum.
In De Groene Amsterdammer een bewerking van Niña Weijers’ inleiding voor Shirley Jacksons Wij hebben altijd in het kasteel gewoond. ‘[Jackson] is er niet op uit om de wanen, fantasieën en blinde vlekken van haar vertelster te ontmaskeren. In plaats daarvan vraagt ze de lezer stil te staan bij de poreuze grenzen tussen normaal en afwijkend, kinderlijk en volwassen, rationeel en waanzinnig,’ schrijft ze.
‘De theoretische kennis van de schrijver krijgt niet genoeg ruimte om een ontspannen verband aan te gaan met het verhaal, waardoor niet de essayistische diepgang van de ideeënroman wordt bereikt die Het portret belooft te zijn. Daartegenover staan een mooi gecomponeerde vertelling, en een meer belovende schrijversstem,’ aldus Lodewijk Verduin in zijn recensie van Hannah Roels’ debuut. Piet Gerbrandy las de nieuwe dichtbundel van Martin Reints, Wildcamera [leesfragment]. ‘Deze poëzie is het levende bewijs voor de zin, misschien zelfs het nut, van rondhangen in ontvankelijkheid,’ vindt hij.
Fiep van Bodegom bespreekt daarnaast De figurante van A.B. Yehoshua en De wolkenmuzikant van Ali Bader, twee romans waarin ontheemde muzikanten centraal staan. ‘Zowel Bader als Yehoshua gebruikt spiegeling en herhaling om dezelfde verhalen en omstandigheden in andere contexten te belichten, en dringt daarmee dieper door in de onuitgesproken mores van verschillende culturen en milieus. […] De schijnbaar onschuldige klassieke muziek is in deze romans bij machte om levens binnenstebuiten te keren,’ schrijft Van Bodegom.
Tot slot een stuk van Jan Postma over Grayson Perry’s The Descent of Man. ‘De man moet zich afvragen welke man een betere wereld zou opleveren. Maar zo stellig als Perry is in zijn analyse van het probleem, zo voorzichtig is hij in het formuleren van een antwoord. […] De belangrijkste les die in het boek verscholen ligt is deze: durf te geloven dat de wereld van later schuilt in de denkoefening van nu,’ concludeert Postma.
De Groene Amsterdammer is elke woensdag al te koop bij het Nieuwscentrum. Athenaeum Boekhandel verzorgt de boekverkoop voor de website van De Groene.
