Het pand der goden. De eerste Surinaamse opera

Het boek Een opera voor Suriname. Over Het Pand der Goden van J.N. Helstone, geschreven door Diederik Burgersdijk en Astrid Helstone, is het unieke relaas over een muziekdramatisch werk uit Suriname, dat in Paramaribo in 1906 is opgevoerd en daarna in vergetelheid is geraakt. Tijdens deze boekpresentatie onderzoeken we wat deze opera kenmerkt, hoe de recente ontdekking van de opera in zijn werk is gegaan, en wat het stuk zo de moeite waard maakt.

• Lees een fragment uit Een opera voor Suriname

Nu het Koninklijk Concertgebouworkest het stuk op 15 februari 2024 concertant zal uitvoeren in het Concertgebouw in Amsterdam, stellen we ons de vraag hoe het mogelijk is dat de eerste grote opera uit Suriname zo lang ongelezen en ongehoord is gebleven, en hoe de partituren recent in de archieven van het Allard Pierson terecht zijn gekomen. En wat vertelt het verhaal over de Surinaamse muziekcultuur van de late negentiende en vroege twintigste eeuw? Johannes Nicolaas Helstone (in slavernij geboren in 1853 op plantage Berg en Dal en in 1927 in Paramaribo gestorven) is als musicus en schrijver een belangrijke figuur in de Surinaamse cultuurgeschiedenis. Hij studeerde compositie, piano en orgel in Leipzig en boekte succes in Berlijn, Parijs en Wenen. In plaats van een internationale carrière, keerde hij terug naar zijn geboorteland om de Surinaamse cultuur verder te helpen ontwikkelen. Het Pand der Goden vertelt een mythisch verhaal: de held Olindo gaat op zoek naar zijn door de goden ontvoerde zuster. Olindo zweert haar te vinden en onderneemt een gevaarlijke reis naar de godentempel… Lukt het hem om Athlolinda terug te halen?

Manoushka Zeegelaar Breeveld studeerde Culturele & Maatschappelijke Vorming, met als specialisatie educatie en vorming. Vanaf 1996 werkt ze als actrice en zangeres bij verschillende theatergezelschappen zoals Cosmictheater, Urban Myth, en Het Nationale Theater. Verder schrijft ze voor theater en film, muziek en liedteksten. Haar laatste album Nine Reflections on Love is uitgekomen in april 2020. Daarnaast is ze als maker verbonden aan Orkater waar ze o.a. speelde in De Gliphoeve en De plantage van onze voorouders.

Diederik Burgersdijk is Universitair Docent Oude Geschiedenis en Klassieke Literatuur aan de Universiteit Utrecht, Research Fellow bij de Humboldt Universiteit te Berlijn en moderator bij SPUI25. Hij publiceerde diverse boeken bij Brill Publishers in Leiden, en bij Uitgeverij Athenaeum, meest recent Gymnasium. Geschiedenis van een eliteschool (2022) en Een opera voor Suriname. Over Het Pand der Goden van J.N. Helstone (2024).

Ward Wijndelts (moderator) is sinds eind 2016 hoofdredacteur van Vrij Nederland en schuift regelmatig aan bij het ‘Mediaforum’ van het KRO-NCRV-programma Spraakmakers. Hij is neerlandicus en studeert Milieu-natuurwetenschappen aan de Open Universiteit.