Recensie: Spel en huiselijk taalspel

Het laatste nummer van Metropolis M gaat over games. Aanleiding vormen, zo meldt hoofdredacteur Domeniek Ruyters in zijn voorwoord, de eerste Nederlandse subsidies die ter bevordering van de artistieke kwaliteit van videogames aan spelontwerpers zijn verstrekt. Metropolis M wil laten zien dat het spel en de kunst ook zonder computergames goed samengaan, en slaagt daar met gemak in. De games-special in het blad is namelijk een soort Ezeltje Strekje, waarin de voorbeelden van spellen die door kunstenaars zijn ontwikkeld (en kunstenaars die door spellen zijn geïnspireerd) je om de oren vliegen, stelt marten mantel vast.

Het begint met een korte catalogus van werken uit heden en verleden die met spellen en speelgoed te maken hebben. Zoals Set Sail for the Levant, een bordspel van Olivia Plender, en A not B van Uta Eisenreich: twee foto's waarmee je ‘zoek de verschillen’ kunt spelen. Vervolgens worden er kunstenaars uitgelicht die bekend staan om hun affiniteit met spel, zoals kunstenaar maar vooral schaker Marcel Duchamp, digitaal artiest Cory Archangel (die bijvoorbeeld het spel Super Mario Brothers zo manipuleerde dat alleen de kalme blauwe lucht en de lieflijke wolkjes overbleven) en het Utrechtse Monobanda, een bureau dat videogames ontwerpt en een van de eerdergenoemde subsidie-ontvangers is.

Extra leuk is dat er een spellenboekje bij het tijdschrift zit, samengesteld door kunstenaars. Er staan bijvoorbeeld tekenspelletjes in van Amalia Pica en Conditional Design en een doolhof van Carla Zaccagnini. Ook vind je er een door Bik van der Pol bedacht moreel dilemma in dat je twee anderen kunt voorleggen, waarmee je hun hebberigheid en jaloezie kunt testen. Ten slotte staan er twee ridicuul makkelijke kruiswoordraadsels in van Israëlische visueel artieste Keren Cytter: een 'Easy Crossword' en een 'American Crossword'. De laatste is nog veel makkelijker dan de eerste: de antwoorden staan er zelfs bij. Disrespect tonen voor een heel volk met een puzzel — dat doet ze heel netjes.

Een ander kunstblad met een specifiek thema is Sleek, dat dit kwartaal mikt op het thema Home/Garden. Op de cover staat al een duidende afbeelding: een vrouw in kleding waarin niemand zijn zwembad zou moeten reinigen. Je kunt met dit blad echter ook goed een spel spelen: het tijdschrift is tweetalig, Duits en Engels, wat het leuk maakt om het door Duitsers geschreven Engels aan jezelf voor te lezen met een zwaar Duits accent.

Maar over de inhoud: indrukwekkend zijn vooral de fotomontages van Martha Rosler onder de titel ‘Bringing the War Home. House Beautiful’, waarin modellen in haute couture uit catwalkfoto's geknipt zijn, en weer zijn opgeplakt in een huis waarbuiten (en soms -binnen) zich de gruwelen van een oorlog afspelen. Glitter leidt ons af van moord, en glamour van doodslag, zegt Rosler eigenlijk. Ook heel mooi zijn de ingewikkelde meubelontwerpen van Ines Kaag en Desiree Heiss. Zij hebben bijvoorbeeld het idee een plank los aan je plafond te laten hangen en daar je schoenen aan te hangen en pakken koekjes op te balanceren. Het ziet er net zo mooi als onpraktisch uit, en ik ga dit weekend meteen mijn gereedschapskist tevoorschijn toveren.

Verder is er een grondige, interessante special over hoe Berlijn het thuis vormt voor steeds meer mensen uit de internationale kunstwereld. De fashion shoots vallen ook allemaal binnen het thema, en gaan over bijvoorbeeld kleding waarmee je op kunt gaan in je gordijnen, bankstel of vloer en wat je aanmoet als thuisblijfmoeder met een ongemakkelijk goede smaak. De fotografie is niet zo spetterend, maar belangrijker is dat het goed past in het concept van het tijdschrift. Het vreemde item (of is het een advertorial?) over een apparaat van Philips waarmee je nu ook tot in de uiterste hoeken van je tuin muziek kunt luisteren zonder dat je het volume hoeft op te schroeven tot de stand 'verhuizende buren' doet dat ook, maar geven me wel de behoefte om Sleek een brief te sturen met daarin ‘I habe an iPod’. Tijdschriften lezen is eigenlijk een taalspel.

Marten Mantel schrijft voor Vice en NRCNext.