Recensie: Over Soerabaja, allemaal tantes en Frikadel pan

Één tafel staat er bij Ap Halen aan de Mathenesserdijk in Rotterdam. Én er is een comfortabele zithoek waar je een krantje kunt lezen tijdens het wachten op een afhaalmaaltijd van Albert Kokosky Deforchaux, kok en uitbater van de toko. Je kunt dus gezellig daar aanschuiven of een bakje eten meenemen, maar je kunt nu ook zelf aan de slag. Kokosky Deforchaux bracht namelijk onlangs het boekje Mixtie uit. De gezellige retro huiskamersfeer van de toko krijg je erbij want Mixtie staat vol met prachtige verhalen en foto's uit de keuken van Ap Halen. Door debby koudenburg.

Historisch Delfshaven is een pittoresk stukje Rotterdam aan de oever van de Schie dat ooit bij Delft hoorde. Tegenwoordig is de wijk Delfshaven een charmante mix van sociale woningbouw en fraaie monumentale pandjes. In het hart van de wijk, op een steenworp afstand van de metro, staat aan de Mathenesserdijk een oud karakteristiek fabriekscomplex dat volledig is getransformeerd tot een verzamelgebouw voor kleine, creatieve en eigenzinnige ondernemers. Aan de straatkant hangt een prachtig beschilderd uithangbord met de woorden Ap Halen - Indisch Eten. Hier kookt Albert vijf dagen per week verse, Indische afhaalmaaltijden.

Ich bin kein Indonesiër!

Albert - Ab voor vrienden - komt uit Venlo. En die prachtige achternaam heeft hij te danken aan een Russische overgrootvader die eind negentiende eeuw naar Nederlands-Indië kwam en een plaatselijke dame trouwde. De opa van zijn moeder kwam uit Utrecht, maakte dezelfde reis en ontmoette ook een plaatselijke schone. Lang verhaal kort, in 1958 kwamen Abs ouders naar Nederland. Russische, Nederlandse en Indische roots dus. Maar wat ben je dan? Indo misschien? Ab gaat er in Mixtie uitgebreid op in.

Albert is dus géén Indonesiër maar een potje Indisch koken kan hij. Toen hij in 2011 met Ap Halen (= Afhalen, een Indische kennis kon de F niet uitspreken) begon, was hij 'nog een leek op kookgebied'. 'Nooit opgelet toen z'n oma of moeder achter de pannen stonden en ooit maar één recept aan z'n vader gevraagd.' Er moet onbewust toch het een en ander zijn blijven hangen. Op De Ap Halen Facebookpagina waar Ab zeer regelmatig foto's plaatst van en verhaalt over zijn klanten lezen we het volgende:

'En dat die vrouw op de volgende foto uit Jakarta komt en over Aps eten zei: "Homecooking", dat was natuurlijk heel leuk om te horen. Dat de frikadel pan smaakte zoals haar moeder het maakt…'

Welke 'leek' wil er nou niet zo'n compliment?

Er staan heel veel verhalen op de Ap Halen-Facebookpagina en die ontstonden 'tussen de afwas, het slapen en de boodschappen door'. Je zou ze kunnen lezen als een Ap Halen-dagboek en ze vormden de aanzet tot Mixtie. Omdat Ap en Ab een beetje door elkaar lopen en eigenlijk een lijken te zijn is het uiteindelijk een zeer persoonlijk boekje geworden met naast de recepten mooie oude foto's, verhalen en herinneringen. Over opa en oma Kokosky, vader en moeder, broertjes en zusjes (het zijn er nogal wat), neefjes en nichtjes en 'allemaal' tantes en ooms (zijn er ook nogal wat).

Maar ook kleine portretjes van de 'trouwste aphalers'. Wat is hun favoriete gerecht, eten ze het thuis op de bank zo uit het bakje of gaan ze aan tafel? En wat weten ze van de 'Indische geschiedenis', kennen ze bekende Indo's? De Blue Diamonds komen voorbij en Adriaan van Dis en Louis Couperus. En Ab wil ook weten wat hun favoriete film is want hij is een filmliefhebber.

Frikadel pan

Bij Ap Halen wordt gekookt 'met liefde en toewijding' zegt Luc Hoornaert in zijn Must Eat NL, Ap Halen is dan ook een van Hoornaerts 'eigenzinnige culinaire adressen'. En, zegt hij: 'De Ayam bumbu Bali, Daging Besengek, Botok en Terong smaken werkelijk overheerlijk.' De recepten voor de Ayam en de Botok staan in Mixtie. Verder recepten voor onder andere Sambal Goreng tomaat, Tempeh, Rendang, Pepesan en Frikadel pan.

En omdat de eerdergenoemde dame uit Jakarta de Frikadel pan omschreef als 'homecooking' die 'smaakt zoals mijn moeder het maakt' móésten wij dat recept uiteraard proberen voor ons filmpje. En lekker is het absoluut. Bovendien is het een eenvoudig recept en een goede start als je niet regelmatig Indonesisch kookt en dus (nog) niet alle veelgebruikte kruiden en specerijen in je keukenkastje hebt staan. Omdat we niet bij Ap Halen om de hoek wonen wordt het trouwens tijd om dat keukenkastje aan te vullen want na het lezen van Mixtie krijg je trek in een rijsttafel.

'Met liefde' omschrijven een paar Aphalers Abs gerechten. En beter kun je Mixtie waarschijnlijk ook niet omschrijven. Het gaat in dit fijne en vrolijk vormgegeven boekje niet alléén om het eten maar ook om de achtergrond, de sfeer, de cultuur, familie en vrienden, de plek, muziek, films, herinneringen. Lekker eten en goede herinneringen gaan niet voor niets vaak samen. En mocht je toch liever 'aphalen' dan zelf koken… je herkent de toko aan de Mathenesserdijk aan het prachtige uithangbord. En vraag Ab dan meteen naar de mooie geschiedenis die daar weer achter zit.

Debby Koudenburg was professioneel kok en is met Tony Telson de drijvende kracht achter cookfreshfood.com, waarop ook het filmpje bij het boek staat. Daarnaast schreef ze samen met Marjolein Kelderman het Handboek voor de studentenkok (en late leerlingen), dat in september 2014 verscheen.