Recensieoverzicht: Ilja Leonard Pfeijffer en Esther Gerritsen (2 maart 2016)

David Van Reybrouck schrijft het Boekenweekessay, over het ministaatje Moresnet. 'Ik ben niet voor de opdeling van België, voor Catalonië of Schotland. Het is tot mislukken gedoemd. Ik begrijp wel het verlangen naar een regionale identiteit, dat heeft ook hier in Moresnet gespeeld. Maar je hoeft niet alles te honoreren. Het is een misverstand te denken dat je het vertrouwen in de democratie zomaar kunt herstellen door de geografische afstand met het bestuur te verkleinen.'

Aleid Truijens las de nieuwe vaderboeken: Jelle Brandt Corstius, As in tas [leesfragment], 'een rechttoe, rechtaan geschreven verhaal van iemand die geen enkele poging doet om zichzelf, zijn jeudg en het gezin waarin hij opgroeide interessanter te maken dan het was. Een ontwapenend boek', Maarten Molls Oberhausen [e-book] ('In de loop van 288 pagina's komen we de vader noch de zoon nader.') en Arjan Vissers God sta me bij want ik ben onschuldig [e-book] ('soepel, leesbaar proza', en: 'Juist als non-fictie is dit boek geslaagd.').

Ranne Hovius las Anna Lyndseys Meisje in het donker. Een onvoorstelbaar verslag van een leven zonder licht [e-book] ('Als lezer kun je dan alleen nog maar heel stilletjes je zegeningen tellen en hopen dat Lyndsey op zijn minst troost put uit dat ene opvallende vermogen: ze kan bijzonder goed schrijven.'), Wieteke van Zeil kijkt terug op de 'legendarische' Palabrasavonden, waarop Tommy Wieringa en Marjolijn van Heemstra debuteerden, en er een opmerkelijk vanzelfsprekende diversiteit was, en Wilma de Rek interviewt Carel van Schaik en Kai Michel over Het oerboek van de mens. De evolutie en de bijbel [e-book]. 'En toen zei ik: dat verhaal van Adam en Eva gaat natuurlijk over de uitvinding van de landbouw, over de periode waarin we niet langer jager-verzamelaars waren; daar praten ze over vestigen en landbouwer worden. Kai antwoorde: hûh??'

Arjan Paters las de nieuwe Murakami, Mannen zonder vrouw, waarin hij 'zware zaken licht en deinend [houdt]. In zijn vertellingen vloeien realisme en mysterie of sprookje in elkaar over, vermoedelijk omdat de auteur geen scheidslijn ziet'. En Nell Westerlaken pakte Jeroen Thijssens Smaak. Waarom we proeven wat we proeven [e-book] en Het nieuwe proefboek. Over de smaak van wat we eten en drinken op: ' Thijssen is de gemoedelijke verhalenverteller die soms met enige omhaal van woorden en petites histoires de geschiedenis en beleving van smaak uit de doeken doet. Klosse blijft de wetenschapper die smaken uit elkaar plukt en analyseert tot op het bot. Hij gaat uitgebreid in op zaken als reuk, mondgevoel, smaaktypen, culinaire compositieleer en kooktechnieken.'

Olaf Tempelman las Varujan Vosganians Het boek der fluisteringen ('overrompelende roman [...], niet alleen een monument voor de slachtoffers van de eerste moderne volkerenmoord en een evocatie van een jeugd tussen de nabestaanden - Vosganian steeg met een bijna ironische compassie boven plaats en tijd uit'.), en Erik van den Berg prijst Piet de Rooy, Paul Arnoldussen e.a., Aan de Amsterdamse wallen ('een kloek boek over het oude stadshart').

Korte besprekingen:

• Babette Sijmons, Machteld. Herinneringen aan de muze van Karel Appel (Aleid Truijens: 'Dit kleine, mooi uitgegeven boekje brengt Machteld tot leven.')
• Marja Pruis, Zachte riten [e-book | leesfragment] (Persis Bekkering: 'Juist door het onbekende in te gaan, heeft Pruis iets groots gemaakt, een intieme, originele roman, of eigenlijk een essay, of misschien wel poëzie.')
• Geert van der Kolk, De oogst is voorbij [e-book] (Daniëlle Serdijn: 'hoe onderhoudend en goed geschreven ook, minder meerduidig dan je zou wensen')
• José J. Veiga, Onheil over Taitara [e-book] (Peter Swanborn: 'een weliswaar zwarte, maar niet bittere roman')
• Benny Lindelauf en Ludwig Volbeda, em>Hoe Tortot zijn vissenhart verloor (Pjotr van Lenteren: 'Zijn nieuwste boek is iets totaal anders, maar evengoed doortrokken van die traditie van vertelsels, waarvan je zo graag zou willen dat ze waar zijn.')

In het Magazine nog een interview met Femke Halsema (Pluche): 'Ik heb altijd gevonden dat politici meer moeten schrijven, politici in Nederland doen helemaal niet aan overlevering. Dat komt omdat ze in de wachtkamer van het politieke bestuur blijven zitten. Ze willen weer terug. Dat leidt ertoe dat onze politieke cultuur zo plat als een dubbeltje is en dat je weinig weet over de intenties en de motieven van politici. Maar er waren ook emotionele redenen om aan dit boek te beginnen, ik wilde het een beetje van me af schrijven. Alleen is dat er snel vanaf gegaan. Het is geen therapeutisch boek.'

De boekrecensies van de Volkskrant verschijnen elke zaterdag in Sir Edmund, en zijn te raadplegen op volkskrant.nl/boeken - een selectie is slechts voor abonnees toegankelijk. De Volkskrant is te koop bij het Nieuwscentrum.

Het eerste officiële nummer van De Nederlandse Boekengids opent met de Oudheid. David Rijser signaleert de revival van het oude Rome, aan de hand van met name Mary Beards SPQR: A History of Ancient Rome [recensie], met verwijzingen naar Tom Hollands Dynasty [Dynastie | recensie], Sallustius' Bederf van binnenuit. Crisis in Rome [e-book], Greg Woolfs Rome: An Empire's Story en Ronald Symes The Roman Revolution. 'Er is meer actualiteit in Beards Rome te herkennen: het internationale karakter van Rome bijvoorbeeld, en het communicatieve, het op uiterlijk en retorica gerich-te, en het verbijsterend pluriforme aspect, met daarin, paradoxaal genoeg tegelijkertijd, een dodelijke confor-miteit: wie herkent daarin onze eigen wereld niet?' Maar: 'Mijn probleem is eerder dat ze uiteindelijk conventioneler blijft dan ze beweert, niet ver genoeg durft te gaan in het herzien van de geschiedenis – maar misschien is dat voor de schrijver van populaire geschiedenis wel onmogelijk te vermijden.' En: 'Maar wat als nieuwlichter Caesar nu eens geen "tiran" was geweest, maar werkelijk opkwam voor de armere bevolking van Rome, zoals hij beweerde, tegen het koppig egocentrisme van de senaat in?'

Pieter van den Blink dan, over de Parijse banlieus aan de hand van Luuk Slooter, The Making of the Banlieue: An Ethnography of Space, Identity and Violence ('Dat Slooter zo zichzelf in het geding brengt, zorgt voor levendige passages in het academische proza.' En: 'Zijn onderzoek biedt geen ver-klaring waarom bepaalde figuren op een bepaald mo-ment in de tijd een bepaalde rol aannemen (relschop-per, terrorist), maar toont wel hoe de banlieue als geheel zijn imago krijgt.') en Andrew Hussey, The French Intifada: The Long War between France and its Arabs, 'een fascinerend boek dat het mid-den houdt tussen reportage, geschiedschrijving en cri de coeur'. Siegfried Huigen vervolgens beschrijft de geschiedenis van het Poolse Wroclaw, aan de hand van Gregor Thums Uprooted: How Breslau Became Wroclaw During the Century of Expulsions, en Henk Kern gaat nog verder oostwaarts, in een bespreking van de herziene editie van Een geschiedenis van Rusland door J.W. Bezemer en Marc Jansen. 'Ondertussen is deze geschiedenis niets meer en niets minder dan een nog altijd zeer betrouwbare vraagbaak voor het hele Nederlandse publiek. En hiermee staat het boek al bijna dertig jaar recht overeind als een mo-nument voor het kijken naar Rusland met nuchterheid en gezond verstand.'

Marja Vuijsje las Ian Buruma's Hun beloofde land. Mijn grootouders in tijden van liefde en oorlog [e-book | Their Promised Land | leesfragment], Wim Willems en Hanneke Verbeek, Hier woonden wij. Hoe een stad zijn joodse verleden herontdekt [leesfragment], en Joosje Lakmaker, Voorbij de Blauwbrug. Het verhaal van mijn joodse grootvader [e-book]. 'De boeken van Buruma, Willems & Verbeek en Lakmaker beslaan ongeveer dezelfde tijdsspanne. Ze bevestigen de conclusie die zich opdringt bij het lezen van andere Joodse familiegeschiedenissen over de eer-ste helft van de twintigste eeuw: de verdwenen Joodse wereld van Europa bestond uit mensen met zeer ver-schillende achtergronden en zeer verschillende opvat-tingen, net als de Joodse wereld van vandaag. Met het verschijnen van nog meer Joodse levensverhalen zal die diversiteit nog meer reliëf krijgen.'

Foucault. Rik Peters van De Fusie las Daniel Zamora (red.), Foucault and Neoliberalism, dat 'obeert niet te bewijzen dat Foucault eigenlijk een neoliberaal was. Wel laat het zien dat zijn positie op economisch en politiek gebied ambivalent was – een stuk ambivalenter dan veel van zijn volgelingen zouden willen geloven'. Rob Hartmans las de brieven van Isaiah Berlin, Affirming: Letters 1975-1997, Building: Letters 1960-1975), Enlightening: Letters 1946-1960 en Flourishing: Letters 1928-1946. 'Berlin was nu eenmaal van mening dat de volmaakte mens onmogelijk was, en beschouwde zich-zelf ook beslist niet als uitzondering op deze regel. Samen met zijn eruditie, humor en de roddels, maakt die houding het lezen van deze Letters tot een waar genoegen.'

Maarten Asscher schrijft over exiluitgevers, onder anderen Emanuel Querido, waarvan Willem van Toorn de biografie [e-book | recensie] schreef. En besluit: 'Een goede literaire uitgeverij is geen bastion van gevestigde reputaties, maar een solide vluchtheuvel, voor schrijvers en voor lezers.' Arthur Eaton dan, hij bespreekt Jacques Le Goffs laatste boek. 'Must We Divide History Into Periods? is een opmerkelijk intellectueel testament. Allereerst is het een elegante verdediging van de longue durée. Daarnaast roept het werk interessante vragen op over de aard en het nut van historische periodisering.'

Tracy Metz las Eric van Ulden, Daniel Heussen en Sander van der Ham, De stoep ('Het boek blijkt helaas een stroef geschreven handleiding te zijn, een soort zoektocht naar de formule voor de perfecte stoep.'), met ernaast Jane Jacobs' Leven en dood van de grote Amerikaanse steden [The Death and Life of Great American Cities | recensie]. En Boudewijn Walraven schrijft over de Koreaanse Kyujanggakbibliotheek.

Korte besprekingen van:

• Bas van Putten, Alles moest anders. Biografie van Peter Schat [e-book]
• Dirk Leyman, Lezen, een gebruiksaanwijzing. De wereldliteratuur in vijftig personages [e-book]
• Carel Peeters, De cultuur van de paradox
• Cabriel Zucman, The Hidden Wealth of Nations: The Scourge of Tax Havens [Belastingparadijzen]
• Samir Ali, Arabic Literary Salons in the Islamic Middle Ages: Poetry, Public Performance and the Presentation of the Past
• Peter Wohlleben, Das geheime Leben der Bäume. Was sie fühlen, wie sie kommunizieren. Die Entdeckung einer verborgenen Welt [Het geheime leven van bomen]
• Andrea Wulf, The Invention of Nature: Alexander von Humboldt's New World [De uitvinder van de natuur]
• Keller Easterling, Extrastatecraft: The Power of Infrastructure Space
• Winy Maas, Ulf Hackauf, Adrien Ravon (red.), Barba: Life in a Fully Adaptable Environment
• Johnny Steinberg, A Man of Good Hope [Een man van goede hoop
• Marja Vuijsje, Het rijbewijs van Nematollah [e-book]

Frans W. Saris over Nick Lanes boeken The Vital Question: Energy, Evolution and the Origins of Complex Life ('kan een legendarisch boek worden') en Life Ascending: The Ten Great Inventions of Evolution, Jan-Hendrik Bakker over Larissa MacFarquhar, Strangers Drowning: Grappling with Impossible Idealism, Drastic Choices and the Overpowering Urge to Help [Wereldverbeteraars] ('Larissa MacFarquhar meet in haar Strangers Drowning de "nabijheidsfactor" van een groot aantal weldoeners. Het is een gelukkige onderneming van een filosoof die de moeite neemt om achter de schermen van de morele per-fectie te kijken.'), en Esther Wils in gesprek met Olivier Boehme (Europa. Een geschiedenis van grensnaties [e-book]: 'Maar het is wel goed dat Nederlanders, Belgen en andere Europeanen nadenken over dat verleden én de opvattingen daarover én ook hoe die dan weer gebruikt zijn for better and for worse.'

Plus een uitgebreide signalering van boeken 'op komst'.

De Nederlandse Boekengids is verkrijgbaar bij het Athenaeum Nieuwscentrum.

Let op! De Boekenweek begint pas zaterdag 12 maart. Maar de media zijn er graag vroeg bij, en daarom staat Letter & Geest voor een groot deel in het teken van thema en geschenkauteur. 'Onze' Jerker Spits (Staalhelmen en curryworst [leesfragment] bepleit het lezen van Duitse literatuur: 'De toegang tot Duitsland ligt in de belangstelling voor de cultuur en geschiedenis. Ze ligt in nieuwsgierigheid naar een ander land dat veel zwarte bladzijden kende, maar zich ook sterk maakt voor beschaving en internationaal begrip.' Hij noemt een handvol titels, waaronder van Thomas Mann en Hans Fallada en Uwe Tellkamps De toren [Der Turm | toelichting door de vertaler] en 'die fantastischen Fünf', 'vijf ijzersterke boeken van Duitse schrijvers van nu:

• Uwe Timm, De ontdekking van de currywurst [Die Entdeckung der Currywurst]
• Daniel Kehlmann, Het meten van de wereld [e-book | Die Vermessung der Welt]
• Lutz Seiler, Kruso [Nederlandse vertaling, nog niet verschenen | recensie]
• Katja Petrowskaja, Misschien Esther [e-book | Vielleicht Esther]
• Karen Köhler, Vuurpijlen vangen [e-book | Wir haben Raketen geangelt | recensie]

Pieter van den Blink zet zijn interviewreeks met schrijvers uit De Gids voort met een gesprek met Boekenweekgeschenkauteur Esther Gerritsen. 'Weet je, al jaren wilde ik iets hoopvols schrijven. Kun jij je voorstellen hoe blij ik was dat dit op een geloofwaardige manier goed ging?! Want een echte pessimist schrijft zoiets op en bij herlezing gooit-ie het weg.' In 'Ik heb een droom' debutante Judth Eykelenboom (Biefstuk [leesfragment]): 'Wel had ik een beetje het gevoel of ik met het boek mijn ziel verkocht. Een grotendeels autobiografische roman dwingt je na te denken over je verleden.'

Janita Monna opent het deel recensies met een bespreking van Mark Boogs De rotonde [e-book] ('Romancier en dichter Boog zet zijn beide talenten in deze bundel ten volle in.'), Rob Schouten volgt met een bespreking van Goethes werk, naar aanleiding van de herdruk van Faust [vertaling Ard Posthuma | e-book | vertaling Carel Steven Adama van Scheltema | Duitse editie] ('... ergert me enigszins omdat Goethe in tegenstelling tot al die andere auteurs Faust niet ter helle laat varen maar hem gewoon van ouderdom laat sterven [...]. Intussen wél lezen, die "modernere" Faust'), Co Welgraven bespreekt Wouter Meijers We kunnen niet allemaal Duitsers zijn [e-book] ('meestal verhelderend', en 'heeft een vlotte pen, al valt hij wel wat veel in herhaling'), en Hanna de Heus prijst Kristine Bilkaus debuut De gelukkigen [e-book] ( van begin tot eind perfect beheerst', en: 'Bilkau schreef geen vrolijke debuutroman, maar wel een zeer actuele.')

Paul van der Steen las twee boeken over Duitsland en de Tweede Wereldoorlog. 'De eerste helft van Hubers boek [Kind, beloof me dat je de kogel kiest. Duitsland 1945 en de ondergang van gewone mensen [e-book]], een beschrijving van de zelfmoordepidemie, is ijzingwekkend.' En Nicholas Stargardt besteedt in De Duitse oorlog. De Tweede Wereldoorlog door de ogen van burgers en soldaten [e-book] 'te veel ruimte aan het krijgsverloop. Dat is jammer, want juist de gevonden getuigenissen van gewone burgers en soldaten maken De Duitse oorlog zo de moeite waard'. Beeldboek van de week is Erik Krieks In the Pines, en Ger Leppers bespreekt Tatiana de Rosnays Manderley voor altijd [e-book] ('De grootste verdienste van het boek is dat het de lezer zin geeft om zich zelf een oordeel te vormen over het werk van Daphne du Maurier.').

Co Welgraven sprak Christoph Buchwald over zijn Gute Nacht, Freunde. Duitsland in vijfentwintig boeken ('De keuze was niet makkelijk, de Duitse literatuur is zo rijk en heeft zo'n lange traditie.'), Edwin Kreulen pakt een Duitse thriller op, Wolfgang Schorlau's Die schützende Hand ('Derrick vermengd met de inspecteurs Wallander en Morse: laat een Nederlandse uitgeverij deze Duitse topauteur snel gaan vertalen.'), Sofie Messeman looft Sara Stridsbergs De zwaartekracht van liefde [e-book] ('Stridsberg schrijft enorm poëtisch, ze vangt de sfeer van wanhoop, eenzaamheid en waanzin op zo'n manier dat het ongemakkelijk wordt. Maar de stemming die ze creëert, is onovertroffen: geloofwaardig en meeslepend ondanks de lastige thematiek.'), en Bas Maliepaard ten slotte ziet de kevers de doorslag geven in zijn positieve beoordeling van M.G. Leonards Keverjongen [e-book], immers: 'Van psychologisch uitgediepte personages is geen sprake, die blijven karikaturaal. Leonards stijl is vlot, maar niet bijzonder, al verrast ze soms met een geslaagd beeld.'

Els Snick (Duitsland op het spoor) vult de afsluitende tegel van de bijlage, en Arjan Visser interviewt in De Verdieping Marceline Loridan-Ivens naar aanleiding van En je kwam niet terug [e-book]. Eer uw vader en uw moeder: 'Dit is een mooi en belangrijk gebod. Volgens mij is dit boekje [...] een eerbetoon aan mijn vader.'

De boekrecensies van Trouw verschijnen elke zaterdag in Letter en Geest, en zijn voor abonnees te raadplegen op trouw.nl. Trouw is te koop bij het Nieuwscentrum.

Volop aandacht voor de Vlaamse Jeugdboekenweek in De Standaard der Letteren. Met Fabians feest van Marit Törnqvist als ‘Boek van de week’, een interview met illustratrice Annemarie van Haeringen (Siens hemel, Eén monster te veel) en stukken over Kitty Crowthers Jan Toorop. Het lied van de tijd en over Karel Appel uit de kapperszaak in de Dapperstraat van Imme Dros en Harrie Geelen. Vanessa Joosen schrijft over kinderboeken over stad en natuur, inpikkend op het centrale thema dit jaar ‘Weg van de stad’.

Dorien Knockaert trof Safia Minney, deze week centrale gast op Mind the Book te Gent, en sprak haar over haar werk voor duurzame mode, zoals ze uiteen zet in Slow Fashion: Aesthetics Meets Ethics.

Ook Ilja Leonard Pfeijffer komt naar Mind the Book en stelt er Brieven uit Genua [e-book | recensie] voor, Mark Cloostermans recenseert en is heel positief: ‘Er gaat een enorme vitaliteit uit van dit boek. Pfeijffers taal wil niet imponeren, maar enthousiasmeren,voor het leven, en het werkt. Zijn gretige interesse slaat over op de lezer.’

En een interview van Hans Cottyn met de Duitse strafpleiter Ferdinand von Schirach van wie naast zijn misdaadverhalen nu het essay Waardigheid is kwetsbaar [e-book] in vertaling verschijnt.  Twee opvallende citaten: ‘Alles wat ik schrijf, heeft dezelfde boodschap: we maken fouten, en die moeten we erkennen en herstellen, maar de basis, namelijk dat de wereld niet chaotisch is, is  wonderbaarlijk.’ En: ‘Alleen met kalm geloof in het recht, in onze grondwettelijke waarden kunnen we de radicale krachten tegemoet treden.’

De boekrecensies van De Standaard verschijnen elke vrijdag in de bijlage De Standaard der Letteren. De Standaard is ook te koop - op dezelfde dag - bij het Nieuwscentrum.

‘De mensen die ik opvoer zijn zeldzame gevallen, en precies daarom moeten we er aandacht aan besteden. Omdat ze tonen wat het betekent mens te zijn. Ze zijn op een keerpunt in hun leven terechtgekomen, een breekpunt ook, en wanneer de breuk zich openbaart, komt de essentie tevoorschijn.’ Filosoof Costica Bradatan tegenover Marnix Verplancke over Sterven voor een idee [e-book], een zoektocht naar denkers die uit vrije wil kozen voor de dood, eerder dan hun ideeën af te zweren.

Benno Barnard poogt met Mijn gedichtenschrift [e-book] ‘nader bij de poëzie te komen en zich het gedicht en de dichter tot zijn gezelschap te maken’. ‘Een heerlijk idiosyncratisch leescahier,’ besluit Paul Demets.  

Ilja Leonard Pfeijffer heeft voor Dirk Leyman iets ongrijpbaars, maar in zijn oeuvre merkt hij ook een drang naar authenticiteit en onthechting.  Met de ‘boulimische, volvette turf’ Brieven uit Genua [e-book | recensie] vat hij ‘zwierig, met vuur en vaart, soms met aplomb en dan weer duivels’ zijn bestaan samen vanaf april 2012 tot en met september 2016.  Zonde vindt Dirk Leyman het wel dat dit Privédomeindeel geen register bevat. Voor De residentie [e-book] praatte Kate Andersen Brower met het dienstpersoneel van het Witte Huis over de presidenten en hun gezinnen die ze meemaakten. Joseph Pearce wil het boek niet afdoen als een verzameling sensationele nieuwtjes, de journaliste slaagt er met haar blik achter de schermen de aandacht vast te houden.

‘In een notendop’:

• Utopie? Anti-utopie? Anti-anti-utopie? het nieuwste nummer van DWB
• Nemesis. De slag om Rio [e-book], Misha Glenny over de favela van Rio de Janeiro
• De zoon van een terrorist [The Terrorist’s Son] van Zak Ebrahim
• Als het lot lacht [e-book | Fortune Smiles], verhalen van Adam Johnson
• Een weekendje oorlog [e-book] van Frans van Deijl
• De wreedheid [e-book] van Nicola Lagioia
• Verzamelde gedichten [leesfragment] van Erik Menkveld

En drie stukken zijn overgenomen uit de Volkskrant: Rolf Bos over Middernachtzon [e-book] van Jo Nesbø, Hans Bouman over De Loney [e-book] van Andrew Michael en Edwin Krijgsman over De kruistocht. Paus Fransicus en zijn geheime strijd tegen de corruptie in het Vaticaan [e-book].

De boekrecensies van De Morgen verschijnen elke woensdag in de bijlage Boeken. De Morgen is ook te koop - op dezelfde dag - bij het Nieuwscentrum.

Vandaag in Boeken een uitgebreid artikel over de Amerikaanse politiek. 'De onvermijdelijkheid van Trumps opmars is beter te begrijpen uit twee recente boeken over de transformatie van rechts,' schrijft Guus Valk. Hij las Jane Mayers Dark Money - 'het beste, en schokkendste boek over het Koch-imperium' - en Why the Right Went Wrong: Conservatism. From Goldwater to the Tea Party and Beyond van E.J. Dionne. 'De analyse van Reagans plek in de tijdgeest is niet verkeerd, maar mist de diepgang van historicus Rick Perlstein, die het fenomeen-Reagan indrukwekkend beschreef in The Invisible Bridge,' vindt Valk.

Thomas de Veen recenseert verder Roos van Rijswijks Onheilig [e-book | leesfragment], hij noemt het debuut 'een subtiele, onnadrukkelijk eigenzinnige roman'. Daarnaast een dubbelinterview met Van Rijswijk en Lize Spit (Het smelt [e-book | leesfragment]) door Arjen Fortuin en Toef Jaeger. 'Ik kijk op tegen iemand als Niña Weijers, die schreef een ideeënroman [De consequenties] en praat daar boeiend over. Ik ben niet iemand van de grote ideeën, ook niet van het geven van opinies. Als ik interviews met andere schrijvers lees dan denk ik wel eens: die heeft duidelijk over het leven nagedacht. Niet dat ik niet nadenk, maar ik heb nog geen conclusies getrokken,' zegt Spit onder andere in het stuk. En Thomas de Veen wijdt ook een bespreking aan Benny Lindelaufs Hoe Tortot zijn vissenhart verloor. De Veen vindt Lindelauf 'een weergaloos stilist'. En '[h]ij ontpopt zich met Hoe Tortot zijn vissenhart verloor bovendien als volleerd sprookjesverteller, die ook nog iets totaal eigens en nieuws met het genre doet.

Sebastiaan Kort is minder enthousiast over Ilja Leonard Pfeijffers Brieven uit Genua. Het boek is volgens Kort 'imposant in zijn omvang, en absoluut onderhoudend, maar zelden imposant in analyse, temperament, dwarsheid of humor, kortom alles wat een lezershart echt sneller doet kloppen'. Michel Krielaars leverde een stuk over Het boek van mijn levens van Aleksandar Hemon. 'Het boek van mijn levens wemelt van de mooie hoofdstukken. Ze gaan over het verlies van identiteit en de moeizame integratie van migranten in een nieuwe wereld,' schrijft Krielaars. Verder bespreekt Rob van Essen de nieuwe vertaling van James Joyce' Dublinezen [Dubliners]. 'Henkes en Bindervoet hebben een uitstekende, soepele vertaling afgeleverd,' stelt Van Essen. 'Net als bij Ulixes blinken ze uit in dialogen en poëzieregels. Vertalers van oudere teksten hebben soms de neiging conservatieve keuzes te maken, zeker als het gaat om spreektaal. Henkes en Bindervoet doen daar niet aan mee, hun eerbied voor de tekst vertaalt zich juist in een speelse, enthousiaste en allesbehalve omzichtige omgang met het origineel.

Van Robert Gooijer een stukje over Samuel Bjørks tweede thriller De doodsvogel [e-book], 'prettig entertainment als je je gezonde verstand een blokje om stuurt tijdens het lezen'. Sandra Smallenburg las Laura Cummings Achter het verdwijnpunt [e-book | The Vanishing Man]. 'Haar boek heeft een hoge informatiedichtheid en zit vol interessante feitjes en sappige details. Maar Cumming slaat ook nodeloos veel zijpaden in en heeft een wat omslachtige manier van vertellen,' vindt Smallenburg. Hans Steketee dan, hij verdiepte zich in Ben Judahs 'weergaloze verslag' This is Londen. En Hendrik Spiering recenseert Peter Browns The Ransom of the Soul. 'Meesterhistoricus vertelt in een bij vlagen meeslepend verhaal hoe het hiernamaals steeds individualistischer werd en geldschenkingen steeds belangrijker werden voor het zielenheil,' staat er in het begeleidende tekstje. Bernard Hulsman is deze week hekkensluiter, hij bespreekt Peter Guralnicks Sam Phillips. The man who invented rock 'n' roll dat volgens hem wemelt van de mooie verhalen.

De boekrecensies van NRC Handelsblad verschijnen elke vrijdag in Boeken, en zijn voor abonnees te raadplegen op nrc.nl. NRC Handelsblad is te koop bij het Nieuwscentrum.

Dirk-Jan Arensman sprak voor Het Parool met Nell Zink over haar nieuwste roman Misplaatst [e-book | Mislaid]. 'Vooraf was ik ook echt bang voor wat mensen van dit boek zouden zeggen. Dat ik aangevallen zou worden op dingen die als politiek incorrect worden gezien. Daarom heb ik mijn personages, hoe racistisch zo ook waren, bijvoorbeeld nooit het n-woord laten gebruiken, uit angst dat dat buiten de context geciteerd zou worden,' vertelt ze Arensman. 'Ik ben me er nu van bewust dat mensen domweg te weinig acht slaan op literaire fictie om écht ophef te veroorzaken. Je kunt zo roekeloos en controversieel zijn als je maar wilt.'

Dieuwertje Mertens bespreekt verder Griet Op de Beecks Gij nu [e-book]. 'Op de Beeck weet hoe zij een realistisch personage moet neerzetten, maar echt verrassend is het niet dat bijvoorbeeld de obese Bram begrijpt dat het knappe meisje naast hem in het vliegtuig hem waarschijnlijk met superieure walging beziet,' schrijft ze. 'Deze roman had aan kracht gewonnen als de afzonderlijke zinnen ervan beter waren geweest,' stelt Arie Storm in zijn stukje over Roel Bentz van den Bergs Het naderen van een brug [e-book | leesfragment]. Guus Luijters is niet te spreken over Alfred Andersch' De vader van een moordenaar [e-book | leesfragment]: 'Dat iemand een jokkebrok is betekent natuurlijk nog niet dat hij geen mooi boek zou kunnen schrijven. Maar Alfred Andersch was een jokkebrok die dat niet kon. Knudde.' En van Hans Renders een stuk over Paul Fischers 'bijna als een filmscript geschreven boek' Een Kim Jong-Il productie [e-book | Kim Jong-Il Production].

De boekrecensies van Het Parool verschijnen elke donderdag in PS. Het Parool is te koop bij het Nieuwscentrum.

In Elsevier noemt Rik Kuethe H.W. Brands' 'vlot geschreven' Reagan. De biografie [e-book | Reagan: The Life] een 'van de beste boeken over Reagan'. Vijf sterren. En Simon Rozendaal vindt Gavin Francis in Avonturen in de mens [e-book | Adventures in Human Being] 'wijs en mild, en hij strooit met leuke anekdotes'.

Elsevier verschijnt elke donderdag en is voor abonnees toegankelijk via weekblad.elsevier.nl. Elsevier is te koop bij het Nieuwscentrum.

Vanaf deze week zal de Lezeres des Vaderlands in De Groene Amsterdammer de boekenbijlages van krant en weekblad de maat nemen, in dit nummer introduceert ze zich: '[I]k, de vrouw van middelbare leeftijd, [heb] besloten uit de schaduw van mijn eigen bescheidenheid te treden en voor mijzelf een eretitel in het leven te roepen. Ik ben de Lezeres des Vaderlands. En als Lezeres des Vaderlands praat ik terug, tegen de literaire wereld, tegen de tijdschrift- en krantenredacties, tegen de mediamakers en de culturele instellingen.'

Daarnaast wijdt Cyrille Offermans een recensie aan Wieslaw Mysliwski's De laatste hand [e-book]. 'Wat zijn boeken zo fascinerend maakt is zijn vermogen om alledaagse, zich onbewust voltrekkende gebeurtenissen en handelingen extreem te vertragen en zo, schrijvenderwijs, te ontdekken dat ze uit verschillende fasen bestaan en aldus bewust kunnen worden,' schrijft Offermans onder andere. Philip Huff las Colm Tóibíns Nora [e-book | Nora Webster | recensie], volgens hem 'een prestatie van het niveau van Madame Bovary, Anna Karenina of Mrs Dalloway, een getuigenis van een leven dat anders is, maar helend, wijs, liefdevol en, boven alles, waardig'. En Christiaan Weijts levert een stuk over Bas van Puttens biografie Alles moest anders [e-book]. 'Vrijwel alle kranten hebben de sterke schrijfstijl van Bas van Putten inmiddels al geprezen, dus dat hoef ik hier niet meer te doen, zeker niet voor lezers van dit blad, waar hij muziekjournalist is, die de bevlogen kracht natuurlijk al kennen waarmee hij de niet altijd even toegankelijke wereld van de muziek voor ons tastbaar en levend maakt,' aldus Weijts.

De Groene Amsterdammer is elke woensdag al te koop bij het Nieuwscentrum. Athenaeum Boekhandel verzorgt de boekverkoop voor de website van De Groene.

Jeroen Vullings recenseert Wessel te Gussinklo's Vijf sterren voor de gaarkeuken [leesfragment]. Hij vindt de essays 'zeldzaam prikkelende en intelligente conflictstof'. En Carel Peeters schrijft over A.O. Scotts Better Living Through Criticism. 'Wie weet niet dat er verschillend over een boek, film of kunstwerk gedacht kan worden in het heden en in andere tijden? Maar Scott moet zo nodig bijna op zijn knieën verklaren dat zijn oordelen maar geldig zijn zolang als het duurt, echt nooit enige zekerheid bieden,' merkt Peeters in zijn kroniek op.

Vrij Nederland verschijnt elke woensdag, een selectie van de recensies is op vn.nl/boeken raadpleegbaar. Vrij Nederland is te koop bij het Nieuwscentrum.

In HP|De Tijd een interview met Abdelkader Benali, van wie in april het boek Brief aan mijn dochter verschijnt. 'Toen ik Amber kreeg, gebeurde er iets bijzonders: ik werd een met mijn ouders. Het krijgen van een kind democratiseert de verhouding met je ouders. Je bent geen zoon meer, je bent nu zelf ouder. Je schuift een plaats op in de familierangorde. Heel lang was ik een free-floating intellectual, een individualist met familie. Maar nu ik zelf familie heb gemaakt, ben ik onderdeel geworden van die familie waar ik eerder nooit echt bij hoorde,' aldus Benali. En Dries Muus bespreekt Griet Op de Beecks Gij nu [e-book]. 'Het is het soort boek dat je elke lezer gunt, dat je laat voelen hoe geweldig lezen, of vooruit, het hele leven soms kan zijn - hoe onbedaarlijk komisch en hoe prachtig treurig,' stelt hij. Muus signaleert daarnaast drie titels die in maart (opnieuw) zullen verschijnen: Pjeroo Roobjees Niets te vieren, Mandarijnen op zwavelzuur van W.F. Hermans en Doeschka Meijsings En liefde in mindere mate. Verder in dit nummer een stuk van Bert Nijmeijer over Boekwinkeltjes.nl en een zelfportret door Özcan Akyol.

HP|De Tijd is te koop bij het Nieuwscentrum.