Recensieoverzicht: Teju Cole, Margriet de Moor, Dolf Verroen (de week van 28 september)
03 oktober 2016Onze wekelijkse samenvatting van de recensies in kranten en tijdschriften, met dit keer aandacht voor Teju Cole, Margriet de Moor, Dik van der Meulen, Chris de Stoop, Stefan Hertmans, Dolf Verroen, en verder: Monique Leyenaar, Boualem Sansal (Trouw), René Kahn, Anna Woltz, Cees Nooteboom (de Volkskrant), Garth Greenwell (De Morgen), Sue LLoyd-Roberts, Dick Swaab (De Standaard), Colson Whitehead, Daan Remmerts de Vries, Peter Sloterdijk, J.J. Slauerhoff (NRC Handelsblad), Peter Ackroyd, Jenny Offill, Peter Longerich (Het Parool), Ronald Giphart (Elsevier), Chris de Stoop, Herman Brusselmans (Vrij Nederland), K. Michel, Bruce Springsteen (De Groene Amsterdammer), Stella Bergsma (HP|De Tijd).
Oudere afleveringen van deze rubriek zijn te raadplegen in ons archief. Ook de recensies in de Vlaamse kranten en weekbladen worden opgenomen in het overzicht, met dank aan Johan Eeckhout. Tussen rechte haken staan de redactionele items op Athenaeum.nl.
Delen op
In Trouw: Dolf Verroen, de auteur van het Kinderboekenweekgeschenk, over zijn dromen. 'Toch hebben mijn dromen zelden rechtstreeks betrekking op mijn leven of werk.' En: 'Over mijn werk voel ik me nooit onzeker. Ik ben niet de beste schrijver, maar niemand schrijft zoals ik. Mijn stijl is zoiets als mijn adem, die hoort bij mij.' Janita Monna las Dichter, een nieuw tijdschrift voor jeugdpoëzie ('Dit eerste nummer is veelbelovend. Het is bovendien fraai vormgegeven, met zachte, humoristische tekeningen van Eline Rijnvos, waarin teckels de hoofdrol spelen.').
Meer Kinderboekenweek! Bas Maliepaard Anneke Scholtens' vertaling/bewerking van Johanna Spyri's Heidi ('Kinderboekenschrijfster Anneke Scholtens maakte een frisse en voor moderne kinderen vlot leesbare hertaling, zonder van de oorspronkelijke verhaallijn af te wijken. Wel roomde ze Spyri's soms erg bloemrijke zinnen hier en daar af en schrapte ze de al te godsdienstige passages.') en Dolf Verroens Geschenk Oorlog en vriendschap ('de persoonlijke, puntgave toon waarop Verroen ze hier vertelt, maakt het boek desondanks lezenswaardig'). Beeldboek van de week is vanzelfsprekend Floor Rieders Kinderboekenweekprentenboek Waar is Ludwig?.
Dan Monique Leyenaar. Co Welgraven bespreekt haar Hare Excellentie. Zestig jaar vrouwelijke ministers in Nederland ('Bij elkaar krijgt de lezer zo een aardig beeld van hun rol in de Nederlandse politiek, bezien vanuit hun eigen perspectief. Leyenaar levert er nuttige informatie bij over de werking van ons politieke systeem.'). Fiep van Bodegom las Olja Savicevic' Vaarwel, Cowboy (Savicevic is 'van oorsprong dichteres, wat je terugziet aan de zintuiglijke beschrijvingen van licht, kleur en geur in deze roman. In dit boek vertelt ze over de Balkan en geeft tegelijkertijd commentaar op de geijkte clichés over dat gebied'), Rob Schouten de nieuwe Margriet de Moor, Van vogels en mensen [leesfragment] ('Mij is dit proza eerlijk gezegd soms wat al te poëtisch [...]. Maar wie, meer dan ik, meegaat in De Moors magische, poëtische landschap heeft er met Van vogels en mensen een zoveelste proeve van haar prozaïsch dichterschap bij.') en Gerwin van der Werf, met lof, Flannery O'Connors Wijs bloed ('Flannery's stijl is bedrieglijk eenvoudig (dit mede dankzij de vertaling [van Ko Kooman]), en zit vol leuke, originele vergelijkingen.').
Dik van der Meulen licht bij Co Welgraven zijn De kinderen van de nacht. Over wolven en mensen toe ('Hoe meer je over wolven leert, hoe meer je ook over mensen leert, en dat is mijn beroep, want ik ben biograaf.'), Ger Leppers prijst Boualem Sansals 2084 [recensie] en neemt zijn Gouverner au nom d'Allah. Islamisation et soif de pouvoir dans le monde arabe erbij ('De kracht van het boek van Sansal ligt, meer dan in de karaktertekening van de personages, die vrij karig blijft, in de overtuigende beschrijving, tot in kleine, aansprekende organisatorische details, van een maatschappij die gericht is op het korthouden van de bewoners, ten gunste van een bewind dat uiteindelijk even corrupt als gekmakend taai blijkt te zijn.').
Paul van der Steen over Ronald Prud'homme van Reine, Dan liever niet de lucht in. De omstreden zelfmoordaanslag van Jan Carel van Speijk ('Prud'homme gaat ver door zijn hoofdpersoon van Dan liever niet de lucht in als een psychiater op de divan te leggen. Misschien wel iets te ver. [...] Toch weet de auteur aannemelijk te maken dat Van Speijk suïcidaal was.'), Harriët Salm over Sophie Hannahs De nieuwe erfgenaam ('Poirot geeft een wijdlopige uitleg. Hij verrast vervolgens iedereen, de lezer incluis, met een ingenieuze twist in de clou.') en Floor Rieder ten slotte vult 'De Tegel': 'Zonder poes komt het nooit helemaal goed.'
De boekrecensies van Trouw verschijnen elke zaterdag in Letter en Geest, en zijn voor abonnees te raadplegen op trouw.nl. Trouw is te koop bij het Nieuwscentrum.
'Gedreven en helder legt Kahn de werking en de schadelijke effecten van alcohol uit. Hoe onze accumbens, een hersendeeltje ter grootte van een pinda, gewend raakt aan plenzen dopamine in plaats van een druppeltje, hoe ons GABA-systeem, dat zorgt voor kalmte, ontregeld raakt en natuurlijk hoe onze lever verandert in een tijdbom. Het refrein is ''verhoogde kans''', schrijft Pieter van den Blink over Op je gezondheid? Over de effecten van alcohol van René Kahn. 'De dag zal aanbreken dat Kahns grote wens, een verbod op alcohol in publieke ruimtes, werkelijkheid wordt. Hoe goed ik me ook voel in mijn iets veranderde leven, als het zover komt, begin ik toch een illegale kroeg,' besluit Van den Blink zijn bespreking.
Rempo Campert voelde zich lui. Maar, 'ik ben nog net niet te lui om op zoek te gaan naar een gedicht dat overeenkomt met mijn luiheid, mijn vredige traagheid', aldus Campert. Hij las de gedichten 'Melopee', 'Avondgeluiden' en 'Zelfmoord des zeemans' van Paul van Ostaijen. En ook Arjan Peters besteedt deze week aandacht aan Paul van Ostaijen - aan de trompetten op de omslag van de jubileumeditie van Music-Hall om precies te zijn. Die trompetten doen hem denken aan de trompet in Rembrandts olifant van Michiel Roscam Abbing. Erik van den Berg is te spreken over Cees Nootebooms 533 [leesfragment] waarin de gedachten en invallen voortmeanderen in 'zo'n moeiteloze overvloed'. '[...] allemachtig, wat is Nooteboom op dreef. De eerste pagina's zijn meteen van zo'n kracht, dat je vermoedt dat de schrijver de voorafgaande pagina's die nodig waren om naar dit niveau te klimmen, heeft weggegooid. Hij overrompelt met beelden die barsten van energie,' aldus Van den Berg.
Woensdag begint de Kinderboekenweek. Pjotr van Lenteren stelt vijf vragen aan Anna Woltz (1981), die kans maakt op de Gouden Griffel met haar boek Gips, en aan Dolf Verroen (1928), de auteur van het Kinderboekenweekgeschenk Oorlog en vriendschap. In het interview komt onder andere naar voren dat Anna Woltz gesprekken afluistert ('Als ik een historische roman schrijf, dan moet ik research doen om erachter te komen hoe dingen in een andere tijd geregeld waren. Dat moet je ook als je een kinderboek schrijft. Zo simpel is het. Overigens gaat het vaak vanzelf. Ik luister bijvoorbeeld stiekem een gesprek af, waarin een moeder zich verheugt op een weekeinde zonder de kinderen.') en dat de kinderen op de scholen waar Wolf Verroen langsgaat iets anders willen dan een handtekening ('Ik heb een bejaardentelefoon met een extra hard geluid en een alarmknop voor als ik omval in de tram. Maar ik bezoek nog steeds scholen. Kinderen zijn in al die jaren eigenlijk niet veranderd. Vroeger wilden ze een handtekening, nu selfies.').
Jet Steinz - die samen met Hans van der Beek, Judith Eiselin en Nicolien Mizee een jeugdserie schreef met een kostschool in Cornwall als decor - legt uit waarom de kostschool zo'n populair decor is voor de young adult-schrijver en -lezer. 'In de boeken van Brazil, Blyton en Rowling is de kostschool vooral een magische plek. Waar nieuwe regels en omgangsvormen gelden. Waar ouders afwezig zijn, maar waar je wél dag en nacht omringd wordt door medeleerlingen en docenten, vriend en vijand. Waar ruimte is voor avontuur, lol en liefde. Waar "thuis" niet is,' aldus Steinz.
Arjan Peters besteedt aandacht aan Blikvangers, een overzicht van het werk van illustratrice Fiep Westendorp. Met dit boek, samengesteld door Gioia Smid, wordt haar honderste geboortedag gevierd. ('Wekelijks kwam Fiep bij [Het Parool] haar werk ophalen als het eenmaal was afgedrukt. En ook van uitgevers wilde ze het werk terug hebben.') Jannah Loontjes is enthousiast over Gestrand van Tahmima Anam (vertaald uit het Engels door Cecile de Hoog en Noor Koch). 'De verhalen wisselen elkaar in een evenwichtig tempo af en worden uiteindelijk in een stevige knoop bijeen gebonden. Soms lijkt het bijna té perfect gedaan, en ga je ernaar verlangen dat Anam haar vernuftige beheersing even zou laten vieren, zichzelf wat buitenissigheden zou toestaan. Maar nee, Gestrand is een volmaakt verhaal, zacht golvend, soms diep tragisch, soms hartverwarmend', schrijft Loontjes. En Maxim Hartman last de eerste tien pagina's van Maria Konnikova's List en en leugen, Richard E. Nisbetts Denkkracht en Andries Knevels Het geheim van de paus. Een zoektocht. Alleen List en leugen vond hij de moeite waard op door te lezen.
Paul Onkenhout sprak met de Belgische verslaggever en schrijver Chris de Stoop. Van hem verscheen onlangs Ex-reporter waarin hij uitlegt waarom hij stopt met de journalistiek. Tijdens het interview wordt onder andere besproken: het motto dat hij voor zijn boek koos, de verdwenen creativeit en hogere professionaliteit in de journalistiek, een artikel dat hij in 1991 schreef over een generatie moslims, een kraakpand in Molenbeek dat hij bezocht voor een reportage en over zijn grootste angst. 'Dat ik cynisch zou worden, of verbitterd zou raken. Daar heb ik voor gewaakt. Ik ben eraan ontsnapt door mijn aard, dat in de eerste plaats, en ik heb altijd geprobeerd mijn grenzen te verleggen,' aldus De Stoop.
Deze week in de rubriek 'Kort & goed':
- Maarten Steenmeijer over Jesús Carrasco's De grond onder onze voeten (uit het Spaans vertaald door Arie van der Wal) ('In de kaskraker De vlucht ontpopte Jesús Carrasco zich als een mooischrijver [...]. In zijn tweede roman De grond onder onze voeten neemt de Spaanse schrijver gas terug. Maar je blijft stuiten op behaagzieke formuleringen [...].')
- Persis Bekkering over Kate Tempests De stenen die de huizen bouwen [leesfragment] (vertaald uit het Engels door Roos van de Wardt en Astrid Huisman) ('De stenen die de huizen bouwen is een vormexperiment, de extended version van een hiphopplaat, maar de alwetende verteller is geleend uit een negentiende-eeuwse roman: elk personage, hoe onbelangrijk ook, krijgt een gedetailleerde geschiedenis; elke beweging of dialoog krijgt toneelaanwijzingen. Dit laatste is het grootste manco van de roman, die geregeld leest als Homerus op speed [...].')
- Bo van Houwelingen over Haro Kraaks Lekhoofd [leesfragment] ('In dit boek zullen volwassen lezers geen verrassende inzichten of nieuwe ideeën krijgen. Daarvoor is Kraaks stijl nog iets te onuitgesproken, iets te grijs. Het synesthesie-gegeven is aardig, maar niet per se verrijkend. Maar voor tieners kan dit freaky element wellicht de doorslag geven om Lekhoofd te gaan lezen. Hun wacht een kleurplaat van de contouren van het leven. Een licht filosofische schets die ze zelf kunnen inkleuren.')
- Arjan Peters over Remco Camperts Campert Compact, samengesteld door biografe Mirjam van Hengel ('[nodigt uit tot] intrigerende dwarsverbanden')
- Caspar Janssen over Achilles Cools' 'De goudvink (Voor het boek is het jammer dat Cools zonder al te veel aanleiding flink uitwijdt over andere vogelsoorten [...], alsof hij niet genoeg heeft aan de goudvink. En er houdt zich nog een ander boek schuil in De goudvink, over Cools' wonderlijke vogeltuin. [...] Het lijkt soms alsof Cools alvast aan dat boek is begonnen. Dat levert mooie passages op, maar maakt dit boek over de goudvink ietwat hybride.')
En tot slot besteedt Erik van den Berg aandacht aan Classic Penguin: Cover to cover, een inventaris van Penguin Classics-omslagen uit de afgelopen jaren, samengesteld door Paul Buckley, art director van Penguin USA. 'Soms zie je overspannen pogingen vooral niet saai te zijn (Buckleys boek is zelf ook een beetje schreeuwerig), maar de experimenteerlust levert ook geweldige dingen op,' aldus Van den Berg.
De boekrecensies van de Volkskrant verschijnen elke zaterdag in Sir Edmund, en zijn te raadplegen op volkskrant.nl/boeken - een selectie is slechts voor abonnees toegankelijk. De Volkskrant is te koop bij het Nieuwscentrum.
€ 22,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis.
(Op werkdagen)
€ 36,99
Levertijd 4 tot 10 werkdagen.
Voor De Morgen las Cathérine Ongenae Wat jou toebehoort, een roman waarin de Amerikaan Garth Greenwell de lezer meeneemt naar de wereld van het cruisen. Centraal staan de homo-erotische ontmoetingen tussen een jonge naamloze Amerikaan en Mirko, in de Bulgaarse hoofdstad. Greenwell duidt zijn roman in het interview als volgt: ‘Het gaat over vreemd zijn en vervreemd zijn, van een plaats van de mensen om je heen, maar ook van jezelf, de titel stelt veel vragen, het gaat over verhandelen van menselijkheid.’
Het Antwerpse Letterenhuis belicht met de tentoonstelling Escaut het werk van Emile Verhaeren, Maurice Maeterlinck, Georges Eekhoud, Max Elskamp en Georges Rodenbach. Dirk Leyman licht leven en werk van deze Franstalige Belgen toe en signaleert het begeleidende boek Escaut! Escaut! van Benno Bernard.
Jeroen Dera, Sarah Posman en Kila van der Starre vertrekken voor hun essaybundel Dichters van het nieuwe milleninum niet vanuit een concept, ‘maar vanuit het werk van dichters die er echt toe doen’, merkt Paul Demets. Zo ‘wordt de lezer vlot op verkenning meegenomen [...] een overtuigend voorbeeld van de hedendaagse poëziepolyfonie’. Verderop een voorpublicatie uit De bekeerlinge [leesfragment] van Stefan Hertmans.
In de rubriek ‘In een notendop’ aandacht voor
- Hoe lees ik? [leesfragment] van Lidewijde Parijs
- Het talent van Gil de Andrade van de Franse Célia Houdart
- Liefde is een rebelse vogel [leesfragment] van Mounier Samuel
- Macht en verzet van Illja Trojanow
- Sprookjes van Grimm zonder woorden van Frank Flöthmann
- Vergeten vrouwen. Een tegendraadse kroniek van België van Jan van den Berghe
De boekrecensies van De Morgen verschijnen elke woensdag in de bijlage Boeken. De Morgen is ook te koop - op dezelfde dag - bij het Nieuwscentrum.
€ 17,50
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis.
(Op werkdagen)
€ 20,00
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis.
(Op werkdagen)
€ 15,45
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis.
(Op werkdagen)
‘Boek van de week’ is De bekeerlinge [leesfragment], de nieuwe roman van Stefan Hertmans. Die werd geraakt door het leven van Vigdis Adelais, die in de elfde eeuw leefde en stierf in het dorpje in de Vaucluse waar hijzelf schrijft. Volgens Karel Verhoeven levert hij ‘tegelijkertijd een historische en een diep persoonlijke roman over een levensverhaal dat hem raakt’. Met verve schetst hij zijn hoofdpersoon in haar tragische onafhankelijkheid, maar doordat hij haar nooit opoffert voor zijn verhaal ‘blijft het scherm van duizend jaar staan [...], een aanraking van steen in een roman vol zelfbeheersing die het grote schrijversschap van Stefan Hertmans zo typeert’.
Ine Roox raadt de Westerse beleidsmakers de lectuur van De oorlog tegen vrouwen van Sue Lloyd-Roberts aan. De Britse journaliste, vorig jaar overleden, diepte na een dertigjarige loopbaan als buitenlandcorrespondent haar meest bijgebleven reportages op en stelde onthutst vast hoe vrouwenleed en vrouwenhaat er de hoofdrol in speelde. In Er gebeurde dit, er gebeurde dat schrijft Kristien Hemmerechts over haar strijd tegen borstkanker, aangevuld met eerder gepubliceerde autobiografische verhalen. Voor Maria Vlaar is het een bijzonder boek dat getuigt van Hemmerechts’ kracht; die ‘heeft de vorm van vrijheidsdrang die overal tussen de kleren kruipt, soms vermomd als woede, soms als ongeloof’. Eva Berghmans sprak met de ‘montere en optimistische’ Dirk Swaab over Ons creatieve brein. De neurobioloog gaat in tegen de bewering dat voor hem alles zou vastliggen; ‘je omgeving maakt mee je brein, en je brein maakt mee je omgeving’.
En filosoof Johan Braeckman krijgt geen vat op Rik Torfs. De rector en kerkjurist maakt zich in Tegentijds eigendraads tot een bewegend doelwit die zich moeilijk laat vastpinnen; wat hij echt denkt over God, de verrijzenis en andere boeiende kwesties komt de lezer niet te weten. Ex-reporter van onderzoeksjournalist Chris De Stoop maakt Tom Naegels moedeloos en gedeprimeerd, in het woord vooraf van zijn gebundelde reportages neemt De Stoop ontgoocheld afscheid van de journalistiek, voor Naegels is zijn analyse in hetzelfde bedje ziek als de vorm van journalstiek die hij bekritiseert. In ‘Blikvanger’ een stuk over de monumentale heruitgave van Metamorphosis insectorum Surinamensium van de entomologe Maria Sibylla Merian (1647-1717).
In Herfst [leesfragment] wilde Karl Ove Knausgård het verhalende weglaten, die aanpak is voor Alexandra Van Caeneghem tot mislukken gedoemd, als lezer meekijken voelde soms ongepast, soms onnodig en soms ronduit oninteressant. Met Sand Bag beëindigt Bavo Dhooge zijn Amerika-noir reeks, John Vervoort zal de onnavolgbare mix van misdaad en humor missen. En Annelies Verbeke raadt de verhalenbundel Het graf en 13 andere verhalen aan, ‘een opwindende en noodzakelijke kennismaking met de Slovaakse literatuur’. Tot slot een gesprek van kinderboekenmaker Gerda Dendooven met Isol, de Argentijnse auteur van De kleine stelt haar tekeningen momenteel tentoon in de OBA. Ook nog een kort stukje over Vergeten vrouwen. Een tegendraadse kroniek van België van Jan van den Berghe.
De boekrecensies van De Standaard verschijnen elke vrijdag in de bijlage De Standaard der Letteren. De Standaard is ook te koop - op dezelfde dag - bij het Nieuwscentrum.
€ 26,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis.
(Op werkdagen)
Toef Jager opent groot met de zwarte verhalen in Colson Whiteheads De ondergronds spoorweg, Yaa Gyasi's De weg naar huis en Teju Cole's 'intelligente essaybundel vol zwarte, witte, of "wereld"-kunst, muziek en literatuur' Vertrouwde en vreemde dingen [leesfragment Vertrouwde en vreemde dingen | toelichting van vertaler | leesfragment Known and Strange Things | recensie]. 'Homegoing is enerzijds een mooi antwoord op historici de stelling aanhangen dat het economisch voordeliger was om slaag te zijn, omdat je op het Afrikaanse continent slechter af was. Wie Gyasi leest, ziet bevestigt dat dergelijke argumenten geen hout snijden en vooral ook geen recht doen aan de discussie die speelt wanneer het gaat om de gevolgen van slavernij.' Maar: 'Het slot is mierzoet, waardoor het geheel niet beklijft.' Dat doet het 'gecompliceerdere' The Underground Railroad wel: 'Het is virtuoos gedaan [...], een overweldigende roman, zowel literair als politiek.' Jaeger geeft geen bollen.
Thomas de Veen sprak Daan Remmerts de Vries, wiens Groter dan de lucht, erger dan de zon kans maakt op de Gouden Griffel: 'Eigenlijk is het een pleidooi voor eigenheid, want dat houd ik in mijn boeken altijd. Laten we vooral zelf blijven nadenken over wat we belangrijk vinden en nee durven zeggen tegen de druk om gezellig mee te doen als je dat niet wilt. Wat ik vooral wil laten zien is dat je een beetje anders kunt zijn dan anderen.' De Veen bespreekt ook Dolf Verroens Kinderboekenweekgeschenk Oorlog en vriendschap ('De grootste troef is Verroens onaangedane toon, de kleine zinnetjes waarachter een leven verscholen ligt.') en Floor Rieders Kinderboekenweekprentenboek Waar is Ludwig? ('briljant', *****).
Door naar de volwassenen. Sebastiaan Kort over Cees Nootebooms 533 [leesfragment] ('Je associeert eilanden met rust en afstand, met nadenken over de beslommeringen op het vasteland, met tijd voor kleine observaties en ontdekkingen, met een blik op een nachtelijke hemel wellicht - en dat is precies wat Nooteboom in 533 allemaal doet.'), Kester Freriks over Hella Haasses Irundina [recensie] ('een volmaakte stijl, helder en precies', en: 'Haasse verleidt tot empathie en ontroert tot empathie en ontroert de lezer met Irundina's vluchtelingenlot.') en Janet Luis over Margriet de Moors Van vogels en mensen [leesfragment]. Ze heeft kanttekeningen, maar: 'Ik vind het knap hoe De Moor aan een handvol miezerige feiten een vrolijk stemmende louteringsroman heeft weten te ontfutselen.'
H.M. van der Brink las Peter Sloterdijks Das Schellingprojekt, 'half traktaat en half roman, en ook maar half gelukt', en Ger Groot nam twee Colombiaanse romans, Héctor Abad Faciolinces De geheime droom van het land (vertaald door Jos den Bekker, 'Leest [...] als een panorama van de recente geschiedenis van Colombia.' Maar: 'Er blijft aan deze roman iets ontbreken van literair gewicht: niet het schelden maar wel het onverwachte en ontregelende.') en Rodrigo Hasbúns Woeste jaren ('Hoe goed Hasbún schrijft, toont zich wellicht allereerst in zijn slotzinnen - misschien wel het moeilijkste waarmee een auteur te worstelen heeft. Bijna steeds komen ze aan als een mokerslag.').
Hubert Smeets bespreekt over twee pagina's Chris van Esteriks Jongens waren we en soortgelijke boeken. 'Van Esterik beschrijft al deze zinvolle dan wel bezopen toestanden stijlvol.' Maar: 'Van Esterik heeft letterlijk noch figuurlijk bloed aan zijn handen. Waarom dan toch dit boek?' We besluiten met Frits Zwarts Willem Mengelberg (Peter de Bruijn: 'Zwart laat vooral de bronnen spreken en laat de interpretaties grotendeels aan de lezer. Maar hoe consciëntieus, plichtsgetrouw en genuanceerd hij ook te werk is gegaan, zijn boek kan niet anders dan tamelijk desastreus uitpakken voor de reputatie van zijn hoofdpersoon.') en J.J. Slauerhoffs Een varend eiland. Brieven [fragment] (Arjen Fortuin prijst de 'royale keize die Hein Aalders maakte en fraai bezorgde', en stelt: 'Ondanks de zinderende romantiek van het reizen spreekt er uit de brieven van Slauerhoff een grote eenzaamheid.').
De boekrecensies van NRC Handelsblad verschijnen elke vrijdag in Boeken, en zijn voor abonnees te raadplegen op Nrc.nl. NRC Handelsblad is te koop bij het Nieuwscentrum.
€ 34,99
Op voorraad
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis.
(Op werkdagen)
Arie Storm geeft vijf sterren aan Peter Ackroyds Thomas More. Biografie (vertaling Henny Corver, Ineke van den Elskamp en Pon Ruiter). 'De man is een fenomeen, een soepel functionerende schrijfmachine en als je met hem spreekt - ik heb weleens de eer gehad - straalt hij uit dat hij alleen maar met dat schrijven bezig is, hoe charmant hij zich verder ook probeert op te stellen.' En: 'Ackroyd lijkt exact te begrijpen waarom More doet wat hij doet, ook al voert dit naar diens ondergang. De beheersing hiervan zorgt ervoor dat de biografieën die Ackroyd schrijft zo'n genot zijn om te lezen.'
Dieuwertje Mertens dan, zij is heel enthousiast over Jenny Offills De laatste dingen [leesfragment] (vertaald door Roos van de Wardt): 'De grote kracht van De laatste dingen schuilt onder meer in het waarachtige vertelperspectief. [...] Offill verbeeldt op stilistisch superieure wijze de afglijdende moeder en dochter.' En Hans Renders prijst Peter Longerichs biografie Hitler: 'Nieuw aan deze biografie zijn niet zozeer de feiten, het leven van Hitler, maar de vaste hand waarmee Longerich illustreert dat het nationaal-socialisme steeds meer een oneman-show werd, niet alleen omdat Hitler een controlfreak was maar vooral omdat hij steeds maar weer zijn eigenzinnige reacties had op de gebeurtenissen die zich aandienden. [...] Longerich heeft een indrukwekkend boek geschreven, maar de nieuwsgierigheid naar het vervolg van Ullrich is er niet minder om.'
Korte besprekingen:
- Maarten Moll over Karl Ove Knausgård, Herfst [leesfragment] (vertaling Marin Mars): 'Opnieuw een proeve van zijn uitmuntende schrijverschap.'
- Hans Knegtmans over Philip Kerr, De hand van god (vertaling Jann Pott): 'Een onvervalste voetbalthriller.'
- Dirk-Jan Arensman over Ian McEwan, Notendop (vertaling Rien Verhoef): 'De talloze literaire verwijzingen zijn makkelijk af te doen als een elitair gezelschapsspelletje. Maar slim, geestig en stilistisch fraai is het allemaal wel. En na twee nogal tegenvallende McEwans is dit pretentieloze tussendoortje eigenlijk een behoorlijke verademing.'
- Joukje Akveld over Mirjam Oldenhave & Rick de Haas, Mees Kees buiten de lijntjes: 'Mees Kees buiten de lijntjes is een fijn klein avontuur met als enige nadeel is dat de niet ingevoerde lezer misschien moeite heeft de kinderen uit elkaar te houden.'
De boekrecensies van Het Parool verschijnen elke donderdag in PS. Het Parool is te koop bij het Nieuwscentrum.
€ 22,90
Op voorraad
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis.
(Op werkdagen)
Elseviers Liesbeth Wytzes interviewde Dik van der Meulen, die na Willem III nu De kinderen van de nacht. Over wolven en mensen schreef. 'Ik heb altijd belangstelling gehad voor de wolf. Op zeker moment kwam ik in Zweden twee mensen tegen die alles van wolven wisten, een enorme verzameling van wolvenuitwerpselen hadden, maar er nooit één hadden gezien. Toen dacht ik: hier zit een boek in. Wolven hebben onmiskenbaar een romantische aantrekkingskracht.'
Gertjan van Schoonhoven las Klaas Salverda's Testament van de pers ('gekkenwerk [...], maar het is goed dat iemand het heeft verricht'), Irene Start de nieuwe Ronald Giphart, Lieve [leesfragment] ('[Giphart beschrijft] een liefdesdrama op meeslepende wijze, maar [hij weet] een soapy accent niet helemaal te vermijden'), en Lucas Gasthuis Andreas Oosthoeks Vuurland ('fraai beschreven queeste naar waarheid en liefde').
Elsevier verschijnt elke donderdag en is voor abonnees toegankelijk via weekblad.elsevier.nl. Elsevier is te koop bij het Nieuwscentrum.
'De maatschappijkritiek kun je er zeker bij denken, maar bij het lezen van American Psycho geloof je toch niet dat Ellis vooral bezig is om de intelligentsia te bedienen met een doorwrochte cultuurparabool. Dat is natuurlijk best. American Psycho en de manier waarop de roman ontvangen en omarmd is, geven op zichzelf al genoeg stof tot nadenken. Een generatie geleden was het boek nog te schokkend om uit te geven, nu serveert een doorsnee Scandinavische thriller of Amerikaanse politieserie ons hetzelfde zonder dat iemand ernaar omkijkt,' stelt Rutger van der Hoeven vast bij de slotbijdrage van 'De boeken die ons boos maakten'.
In zijn Spui25-lezing 'Tolstoj van de Zoeloes. Een overpeinzing van de Excellente Ander' beschrijft Teju Cole, wiens Vertrouwde en vreemde dingen vorige week verscheen [Engels leesfragment | Nederlands leesfragment | recensie | toelichting door de vertaler], veertiende-eeuwse Nigeriaanse kunst waar Renaissancekunst net aan kan tippen, hij gaat in discussie met Saul Bellow over superieure en inferieure samenlevingen, fileert racistische overwegingen daarin, maar komt ook weer uit bij Bellow, in zijn Nobelprijslezing. 'Ik ben zeer geïnteresseerd in het verhaal dat Bellow hier opdist over wat er op het spel staat in de toestand van de mens, en over de rol die kunst daarin kan spelen. Het is zeker interessant dat hij, bij het spreken over de "fundamentals", juist is uitgekomen bij Tolstoj en Proust: zij vertegenwoordigen duidelijk veel méér dan louter geletterdheid voor hem. Als romanschrijver herken ik wat Bellow beschrijft: de centrale rol die toeval, onzekerheid en twijfel in al ons beste werk spelen. Op technisch niveau heeft hij het over het spel van licht en schaduw over de oppervlakte van het werk. Zonder Bellow gelezen te hebben, wist ik dat dit iets was wat ik in mijn eigen fictie wilde incorporeren.' Een introductie in de kunst van Ife, een discussie met Bellow, een erudiete aanval op racisme: een zeer lezenswaardig essay.
'Hij begint zo fijn, zo superieur, de nieuwe roman van Margriet de Moor, Van vogels en mensen [leesfragment],' schrijft Marja Pruis, maar ze leest door, en moet besluiten: 'In Van vogels en mensen is de constructie grillig, misschien gewoon wel onevenwichtig. Het is alsof ze de kern van het verhaal nodeloos heeft opgerekt, met vreemde losgezongen intermezzo’s. Opeens gaat dan ook haar stijl tegen haar werken.' Ook Piet Gerbrandy wordt teleurgesteld. Hij las K. Michels Te voet is het heelal drie dagen ver: 'Natuurlijk zijn er momenten waarop Michels gedichten een glimlach oproepen, op enkele pagina’s klinkt politieke ergernis en onmacht door, en beschrijvingen zijn steeds trefzeker. Maar er gebeurt niets.'
Leon Verdonschot, ten slotte, schrijft over Bruce Springsteen, Born to Run. 'Schrijven kan hij, verdomd goed zelfs, in een taal die soms lijkt op de Springsteen van zijn eerste twee albums: lappen van zinnen, met over elkaar heen buitelende bijvoeglijke naamwoorden. En dan weer als de Springsteen van later werk: met samengebalde zinnen, bondig en bol van de wereld die erachter schuilt. Zijn jarenlange ervaring in barbands (Springsteen gaat er prat op dat zijn E Street Band in de basis nog steeds een barband is) vat hij kernachtig samen in een amusante formule: "Vrouw + drank + man + drank + tweede man + drank = knokpartij".' En: 'Het is de beschrijving van de levenslange schaduw van zijn vader die duidelijk maakt wat de meest cruciale verklaring is voor Springsteens even manische als magische, door niemand ter wereld geëvenaarde live-energie. [...] Alleen op het podium stapt Bruce Springsteen werkelijk uit zijn duistere schimmenrijk.'
De Groene Amsterdammer is elke woensdag al te koop bij het Nieuwscentrum. Athenaeum Boekhandel verzorgt de boekverkoop voor de website van De Groene.
€ 18,50
Op voorraad
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis.
(Op werkdagen)
Nathalie Huigsloot sprak met Charles Groenhuijsen, Maarten van Rossem en Eelco Bosch van Rosenthal over Amerika. Herkennen zij zichzelf in het Nederlandse vooroordeel dat alle Amerikanen dik en dom zijn? Valt er eigenlijk wel iets zinnigs te zeggen over het grote land? Wie is volgens hen de beste Amerika-deskundige en wat vinden ze van de Amerikaanse presidentsverkiezingen? Van Rossum vertelt dat zijn amerikanisme begon bij het lezen van The Making of the President (1960) van Theodore White. 'Ik ben steeds primair gefascineerd geweest door de presidentsverkiezingen en dat heb ik heel lang gehouden,' zegt Van Rossum. Van de Monica Lewinsky-affaire heeft hij 'diep, diep, diep genoten'. 'Maar de laatste jaren ben ik helemaal omgedraaid. Dat wij het zien als een vorm van entertainment, vind ik verschrikkelijk,' aldus Van Rossum.
Lisa Bouyeure interviewde Stella Bergsma die dit jaar met de schelmenroman Pussy Album [leesfragment] debuteerde. Bergsma vertelt onder andere wie haar helden zijn ('Marlene Dietrich, Shakespeare, Erica Jong, Oscar Wilde, Gerard Reve, Beyoncé, Pippi Langkous, Heidegger vind ik ook een leuke peer. En Madonna, ook al is haar muziek kut. Ik vind het leuk om mensen te bewonderen'), dat ze het meest gehecht is aan de taal en dat ze hoopt haar oude baas die haar ooit ontslagen heeft nooit meer terug te zien, 'al is hij wel de reden dat ik mijn boek ben gaan schrijven', aldus Bergsma.
Thomas van den Bergh bespreekt Van vogels en mensen [leesfragment] van Margriet de Moor. 'Zoals de meeste romans van Margriet de Moor ontrolt ook deze historie zich op meanderende, associatieve wijze, dan weer versnellend, dan weer vertragend, vooruit- en terugwijzend, springend door de tijd. [...] Van vogels en mensen is een mooie, sensitieve roman, die in essentie lijkt te willen zeggen dat de mens, niet voor het eerst, in diepste wezen onkenbaar is voor zijn medemens', aldus Van den Bergh.
De aanraders van deze maand:
- J.J. Slauerhoff, Een varend eiland [leesfragment] ('Na lezing van deze bundel rest het paradoxale beeld vam een eenzame man, snakkend naar aandacht en bevestiging, die iedereen consequent van zich afduwde.')
- Ronald Giphart, Lieve, [leesfragment] ('een vermakelijke roman vol mooie succesvolle mensen, veel liefde en seks - al dan niet betaald -, een scheut Pygmalion, een snufje Eyes Wide Shut, en veel, heel veel filmtermen')
- Joris van Casteren, Mensen op Mars [leesfragment] ('De kracht van Van Casteren is zijn nuchter-registrerende toon, zonder commentaar, zonder ironische terzijdes, maar mét oog voor saillante details.')
En tot slot Vic van de Reijt over Aan nederlagen geen gebrek, het boek waarin hij de brieven verzamelde die Arnon Grunberg in zijn jonge jaren aan vrienden en meisjes stuurde - en A.F.Th. van der Heijden, vriend Mark Schaevers, Charlotte Mutsaers, Arie Storm en anderen over Arnon Grunberg. (Mark Schaevers, vriend, redacteur Humo: 'Wie Arnon voor een valse hond houdt, zit verkeerd, maar zoals het voor een beetje schrijver hoort, is hji wel een soort roofdier dat soms mensen oppeuzelt.)
HP/De Tijd is te koop bij het Nieuwscentrum.
€ 34,99
Op voorraad
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis.
(Op werkdagen)
Bij Vrij Nederland staat Teju Cole op de cover! Tim de Gier sprak de man van de Spui25-lezing, wiens Vertrouwde en vreemde dingen vorige week verscheen [Engels leesfragment | Nederlands leesfragment | recensie]: 'Ik ben helemaal niet zo vaak bezig met ras. Ik ben er een beetje in geïnteresseerd, maar niet echt. Het is vooral dat ik er vaak mee geconfronteerd word wanneer ik in een situatie ben waarin alles wit is en wit verondersteld wordt. Dan kan je weinig anders. Het zijn vooral witte mensen die geïnteresseerd zijn in ras.' Over de Brusselse scènes in Open stad: 'Ik vind een schrijver is op z’n best als hij, of zij, een instrument is om een bepaalde gevoeligheid vast te leggen. Die gevoeligheid zit in de atmosfeer. De ontmoeting tussen Julius en Farouq is vooruitziend geworden omdat het de gevoeligheid beschrijft die alleen maar erger werd. Het was er al, maar je moet tot in de hoeken van de kamer zoeken om te zien wat echt er precies broeide.'
Verder: Mischa Cohen in gesprek met Chris de Stoop (Dit is mijn hof), oud-reporter, nu boer in de Hedwigepolder: 'We schrijven niets tot het uit de hand is gelopen, en vervolgens schrijven we niets meer.' Carel Peeters over Chris van Esteriks Jongens waren we: 'Jammer is dat Van Esterik er niet echt memoires van heeft gemaakt. Hij wil ook de historicus van het decennium zijn, terwijl daar genoeg andere boeken voor zijn. Wanneer hij vanuit zijn eigen perspectief schrijft, en niet vanuit de archieven, wordt het een kleine intellectuele geschiedenis.'
En Jeroen Vullings gaat in op Herman Brusselmans' De fouten en zijn 'extreem schrijverschap': 'Om het monomane ervan en het voortdurend variëren op maar een paar gegevens [...] bekommert hij zich niet.' En: 'De indruk ontstaat daardoor dat zijn romans lichtvoetig zijn, vlot leesbare producten van een lichte lettermeneer. Dat is inderdaad de verneukeratieve toon, maar daarachter huist iets dat de kwinkslag doet verkillen.'
Vrij Nederland verschijnt elke woensdag, een selectie van de recensies is op vn.nl/boeken raadpleegbaar. Vrij Nederland is te koop bij het Nieuwscentrum).
€ 24,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis.
(Op werkdagen)
