Recensieoverzicht: Jeanette Winterson, Ilja Leonard Pfeijffer, Jorge Luis Borges (23 december 2016)
27 december 2016Onze wekelijkse samenvatting van de recensies in kranten en tijdschriften, met Jeanette Winterson, Ilja Leonard Pfeijffer, Jorge Luis Borges, en verder: Avishai Margalit, Nino Haratischwili, A.F.Th. van der Heijden, Frank Witzel (Trouw), Lize Spit, Victor Lamme, Marina Abramovic, Megyn Kelly (de Volkskrant, F. Starik, Roos Schlikker, Cynan Jones (Het Parool), Kader Abdolah, David Szalay, Nir Baram (De Standaard), De Noordzee en Robbert Amerlaan (De Morgen), Ljoedmila Petroesjevskaja, Joseph Roth en Nancy Isenberg (NRC).
Oudere afleveringen van deze rubriek zijn te raadplegen in ons archief. Ook de recensies in de Vlaamse kranten en weekbladen worden opgenomen in het overzicht, met dank aan Johan Eeckhout. Dit is de laatste aflevering waaraan Johan meewerkt, in verband met een herschikking van deze rubriek. We bedanken hem hartelijk voor zijn werk - sinds 2010.
Tussen rechte haken staan de redactionele items op Athenaeum.nl.
In de interviewbijlage van de kerst-Trouw worden geen fictieschrijvers geïnterviewd, wel Avishai Margalit. Tegen Stevo Akkerman zegt hij: 'Als het niet overtuigt en niet steekhoudend is, dan verdampt het. Ik heb geen blauwdruk voor wat het verhaal van de Nederlandse natie moet zijn, maar ik weet wel dat er een sterker besef van verbinding nodig is. Mijn hart breekt als ik zie hoe Nederland - ooit boegbeeld van de sociaal-democratie - dit pad verlaat. En ik geloof dat we nog steeds geen goede analyse hebben van wat er werkelijk gaande is, niet alleen in Nederland, maar in wat we de westerse wereld noemen.'
In Letter & Geest gaat Jerker Spits in gesprek met Nino Haratischwili, wier roman Het achtste leven (Voor Brilka) begin januari verschijnt: 'Al snel nadat ik vanuit Tibilisi was vertrokken, begon ik in het Duits te schrijven. Ik ben simpelweg overgestapt. Er was geen weg terug. Ik voelde me vrij. Ja, de overstap naar de Duitse taal was voor mij bevrijdend. Je hebt in Duitsland veel schrijvers met een "migratieachtergrond". Ik zie het ook bij hen. Een andere omgang met de Duitse taal die maakt dat je anders schrijft. Bepaalde formuleringen zijn niet zo geautomatiseerd - je gaat bewust met taal om. Dat is een voordeel.'
Rob Schouten las Ilja Leonard Pfeijffers poëziebloemlezing: 'Ook Pfeijffer rekent in zijn bloemlezing af met een bepaalde generatie die hem niet zint. Het is vooral opvallend hoe karig hij de poëtische babyboomers bedeelt, die tot in de jaren tachtig van de vorige eeuw juist het aanzien van de Nederlandse poëzie bepaalden. [...] Het is ook duidelijk dat Pfeijffer een andere smaak heeft dan zijn voorganger Gerrit Komrij, hij houdt niet van gewone praatpoëzie, daarentegen herstelt hij de experimentele en hermetische gedichten van de Vijftigers weer in ere.' Jann Ruyters vervolgt met een poëzebespreking, van William Shakespeares Venus & Adonis in de vertaling van Hafid Bouazza: 'De zoete, zinnelijke en schitterend lichte vertaling van Bouazza vormt het lyrische slotakkoord van het jubileumjaar 2016 waarin de vierhonderdste sterfdag van de Britse dichter en toneelschrijver werd herdacht.'
In de rubriek 'Ik heb een droom': A.F.Th. van der Heijden. De auteur van Kwaadschiks: 'De nachtmerrie die de wereld in feite is, probeer ik op papier weer te geven. Aan zo'n romanwerkelijkheid, die al bar en boos en dreigend genoeg is, hoef je geen droom toe te voegen. Toch heb ik dat weleens gedaan, zoals in "De gevarendriehoek" waarin ik de vroegste droom die ik me herinner heb verwerkt. Hij is geïnspireerd door de bidprentjes en zoete plaatjes in de gebedenboeken uit mijn katholieke jeugd.'
Paul van der Steen wijdt een essay aan 'obese boeken' als die van Van der Heijden, Jolande Withuis en Astrid Holleeders Judas: 'Omvang kan afschrikken. De al genoemde A.F.Th. van der Heijden is voor mij zo'n schrijver die zich als een berg aandient. Veel is bij hem vaak ook nog eens onderdeel van veel meer. Ruim 1400 bladzijdes als slechts één deel van een cyclus, die met nogal lange tussenpozen verschijnt. Bij een aantal ervan loopt de volgorde ook nog eens door elkaar heen: na een of meer delen kan zomaar opeens een proloog verschijnen. Waar stap je als lezer in? En kom je er nog uit? Tegelijkertijd dompelt het dikke boek de lezers langer onder in zijn wereld. Hoe heerlijk is het om je te verliezen in een verhaal en niet al heel vroeg wreed uit de droom te worden gewekt. Het leest hooguit wat ongemakkelijker in bed of op de badhanddoek.' Geen nieuwe inzichten.
Annemieke Hendriks bespreekt Frank Witzels Hoe een manisch-depressieve tiener in de zomer van 1969 de Rote Armee Fraktion bedacht [leesfragment | recensie]: 'Een waardige opvolger van Heinrich Böll, die al vóór de protestgeneratie van 1968 de zelfgenoegzame warme deken van het nieuwe naoorlogse West-Duitsland had weggetrokken.' En: 'Een literair muziekstuk [...]. Het voltrekt zich zonder chronologie in afwisselende tempi, met terugkerende motieven en een veelvoud aan klanken en stemmingen - waaronder veel humor. In Duitsland is zijn boek ook door muziekrecensenten besproken. Dat past wel in een tijd dat Bob Dylan de Nobelprijs voor de literatuur krijgt.'
Beeldboek van de week is David Hockneys A Bigger Book, Rob Schouten schrijft over Joseph Mitchell (McSorley's wonderbaarlijke saloon [leesfragment] en In het oude hotel: 'Mitchells werk is enigszins te vergelijken met dat van Simon Carmiggelt bij ons, ook zo'n geboren luisteraar naar allerhande kletsmajoors, losers en Linke loetjes. Maar het is veel gedetailleerder en minder ironisch.'), en Willem Weststeijn vertelt aan Marijke Laurense over zijn leeservaringen naar aanleiding van Een jaar lang lezen. Verslag van een verslaving: 'Ik heb een voorkeur voor dikke boeken, die vind ik interessanter dan dunne. Ieder boek waarin je begint, is een nieuw avontuur, zoals een reis dat is. Een dik boek is vaak een lange reis met veel avontuur.'
Joke de Wolf dan, over Marina Abramovic' Walk Through Walls ('Abramovic beschrijft het droog, bondig, met veel aardige anekdotes die het lezen van een autobiografie zo leuk maken.'), Gerwin van der Werf over Gunnar Gunnarssons De goede herder ('Een mooi, helder gegeven voor een kort verhaal, en bij Gunnarsson is het in goede handen, want geen moment dreigt het verhaal zoetsappig te worden, of een op schrift gesteld heiligenleven. Daarvoor is Gunnarsson een te goede schrijver. Hij heeft een kalme, waardige verteltoon, de stijl is zuiver en glashelder. Hij brengt moeiteloos diepgang in het verhaal.'), en Bas Maliepaard ten slotte over Rindert Kromhouts Een Mann ('een heerlijk boek, dat doet uitzien naar een vervolg').
De boekrecensies van Trouw verschijnen elke zaterdag in Letter en Geest, en zijn voor abonnees te raadplegen op trouw.nl. Trouw is te koop bij het Nieuwscentrum.
'Ik vind dat inderdaad geen compliment. Autobiografisch schrijven, dat is als een bakker die afbakbroodjes opwarmt. Terwijl ik juist een jaar lang een collage heb gemaakt van de observaties die ik in handen had, met fictie als de lijm. Ja, ik heb een blauwdruk van mijn dorp gebruikt zodat ik er als schrijver vrij in kon rondlopen, maar er is niks in dat boek dat nog exact hetzelfde is zoals ik het heb beleefd. Ik heb zelfs meer dingen weggelaten dan dat ik er heb bij verzonnen. "Is het dan therapeutisch schrijven?", vragen lezers dan. Nee, want therapeutisch schrijven, is heel slecht schrijven. Dat doe je voor jezelf om iets te verwerken. Ik heb bij het schrijven van dit boek niets gevoeld, ik was een soort chirurg die boven het lichaam dingen doet, zonder zich af te vragen wat de gevolgen zijn voor het gezin van de patiënt.' Margot C. Pol interviewde Lize Spit over Het smelt [recensie | leesfragment] in het Volkskrant Magazine. Ook in deze interviewspecial: Victor Lamme (Waarom. Op zoek naar wat ons werkelijk drijft), in gesprek met Evelien van Veen: 'Nou, ik maak dingen graag simpel. Ik ben een groot fan van het behaviorisme, een stroming die door psychologen helemaal door de plee is getrokken. Terwijl het dingen zo inzichtelijk maakt.'
Voor Sir Edmund interviewde Anne van Driel Marina Abramovic, wier autobiografie Walk Through Walls zojuist verscheen. 'Eerst maakt het publiek je tot een beroemdheid en dan maken ze je af omdat je een beroemdheid bent. Het is simpel: de context bepaalt alles. Als iets in een museum plaatsheeft, is het kunst. Vroeger gingen mensen naar de kerk, nu naar het museum. Ik creëer nieuwe tempels.' En Hans Wansink las Megyn Kelly's Settle for More: 'Kelly (45) doet in haar autobiografie Settle for More even stijlvol als gedetailleerd verslag over de behandeling die haar als journalist ten deel viel door Trump en zijn aanhangers.'
Hans Bouman over Jeanette Wintersons Kerstverhalen [leesfragment] ('typisch een boek waarbij het geheel meer is dan de som der delen. De verhalen zijn aanstekelijk en elegant zonder briljant te zijn; met de recepten is niets mis, al lees je in deze krant dikwijls betere. Maar in hun onderlinge samenhang met de persoonlijke ontboezemingen vormen ze een krachtig, prachtig en feestelijk geheel'), Nell Westerlaken over De Groene Middeleeuwen, onder redactie van Linda IJpelaar en Claudine A. Chavannes-Mazel ('Het is een interessante publicatie in een tijd dat de mens zijn relatie met groenten en kruiden opnieuw aan het uitvinden is - denk aan "vergeten" groenten en kruiden die overal opduiken. Groen staat sinds een paar decennia voor gezond en duurzaam. In de Middeleeuwen stond groen - de plantenwereld - voor zowel het gevaar van gifstoffen als voor potentieel genezende krachten.').
Kort:
- Bo van Houwelingen over Christine Ottens We hadden liefde, we hadden wapens: 'Dat maakt dit boek, met een beladen en altijd actueel thema, niet alleen confronterend maar ook troostrijk: de wereld staat in brand, racisme is hardnekkig en het einde is nog lang niet in zicht, maar ergens in een achtertuin hangen ook gewoon onderbroekjes te drogen.'
- Edwin Krijgsman over Vincenco Consolo's De glimlach van de onbekende zeeman: 'Consolo haalt de gebeurtenissen heel dichtbij voor ons. Bovendien toont de Siciliaan zich, net als in Retabel, een groot stilist door een indrukwekkend scala aan stijlregisters aan te spreken.'
- Persis Bekkering over Karl Ove Knausgård, Winter: 'Eigenlijk nog beter dan Herfst, misschien omdat de lol in het beschrijven van de meest banale voorwerpen er nu een beetje af is.' En: 'De abstraheringen van het dagelijkse hebben iets aantrekkelijks. De melancholie is niet allesoverheersend, het is er gewoon, zoals de winter ook bij het leven hoort.'
- Arjan Peters over Jacoba van Velde, Een blad in de wind: 'Laverend tussen naïef en diepzinnig, maar altijd met grote intensiteit, dat is Jacoba van Velde.'
- Bart Dirks over Help, we zijn populair!: 'De kracht van het onlinemagazine Vers Beton - de korte, actuele artikelen - vormt de zwakte van het boek: menig auteur laat zijn verbazing klinken over het succes van de stad, waarschuwt dat Rotterdam zich niet mag vervreemden van zijn "oorspronkelijke" bewoners, of trekt een vergelijking met Berlijn.'
De boekrecensies van de Volkskrant verschijnen elke zaterdag in Sir Edmund, en zijn te raadplegen op volkskrant.nl/boeken - een selectie is slechts voor abonnees toegankelijk. De Volkskrant is te koop bij het Nieuwscentrum.
In Het Parool: F. Starik op de klapstoel. Onder andere over Moeder doen, tegen Willeke Keulen: 'Had ik dat niet gedaan, dan had ik haar lekker in haar dorp laten zitten en in haar sop laten gaarkoken. In dat opzicht heeft mijn moeder enorm geluk gehad. Anders had ik haar nooit zo intensief begeleid als ik nu heb gedaan en nog steeds doe. Ik ben blij dat ik die keuze heb gemaakt als schrijver, want achteraf ben ik daar als zoon ook dankbaar voor.' Parool-columniste Roos Schlikker bundelde haar moederschapscolumns. Tegen Rajko Disseldorp: 'Ik schrijf niet elke week over dode kinderen en manisch-depressieve moeders, hè. Nee, joh. Ik stort echt niet altijd mijn hart uit bij de lezer. Dat moeten we de mensen niet aandoen. Het is geen therapie.'
In de eigenlijke boekenpagina's interviewt Maarten Moll Cynan Jones (Inham [leesfragment], De burcht [toelichting door de vertaler]: 'Dat van de poëtische stijl hoor ik vaker. Maar ik denk zelf dat dat een economische stijl is die dat poëtische oproept. Vaak worden de vragen die in proza worden opgeroepen in de tekst keurig beantwoord. In poëzie moet de lezer zelf aan de gang met die vragen om verbindingen te maken, veronderstellingen te onderzoeken. In mijn proza laat ik veel weg, en ik vertrouw daarbij op de creativiteit en het instinct van de lezer om het verhaal te maken.'
Recensies: Dirk-Jan Arensman over Jeanette Wintersons Kerstdagen [leesfragment] ('Kerstdagen is een fraaie, warme decemberbundel, ideaal om te verslinden voor de open haard. Versnaperingen inbegrepen.') en Dieuwertje Mertens over Margaret Atwoods Heksengebroed ('De grote kracht van deze bewerking schuilt vooral in Atwoods poging De storm te doorgronden en iets over Shakespeares manier van werken te tonen, en het plezier waarmee ze dat heeft gedaan. Alleen dat al maakt Heksengebroed de moeite waard.').
John Jansen van Galen las Margriet van Liths biografie Wim Meijer. Tegen de stroom in: 'Het is al met al toch niet genoeg voor een meeslepend boek. [...] Voor de volledigheid van de politieke geschiedschrijving is deze biografie een aanwinst, maar niet voor het leesgenot.' En Arie Storm, over Martijn Adelmunds Max Havelaar met zombies: 'Is het spannend? Dat valt een beetje tegen. Het is vooral een tikkeltje kneuterig.'
Donderdag 22 december publiceerde Het Parool de eindejaarslijstjes. Het Parool houdt de eindejaarslijstjes bescheiden, en kiest voor vijf recensenten met elk vijf titels (ze hadden makkelijk vijftien recensenten kunnen optrommelen), waarbinnen Breece D'J Pancake, Vossenjagers [toelichting door de vertaler] en de liefdesbrieven van Ingrid Jonker en André Brink, Vlam in de sneeuw dan door twee recensenten genoemd worden. Ook in Het Parool eindigen A.F.Th. van der Heijden, Jolande Withuis [recensie | leesfragment], Max Porter en Elisabeth Leijnse [leesfragment | recensie] op de laatste lijstjes. Dit is de verdeling:
Maarten Moll - Fictie
- De kunst is mijn slagveld. Brieven van Nanne Tepper
- Breece D'J Pancake, Vossenjagers [toelichting door de vertaler]
- Pieter Waterdrinker, Poubelle [leesfragment]
- David Coventry, De onzichtbare mijl
- Ingrid Jonker en André Brink, Vlam in de sneeuw. Liefdesbrieven
Arie Storm - Fictie
- Peter Ackroyd, Thomas More. Biografie
- A.F.Th. van der Heijden, Kwaadschiks [leesfragment]
- James Joyce, Dublinezen [leesfragment]
- Hilary Mantel, De geest geven
- Magda Szabó, De deur
Dirk-Jan Arensman - Fictie
- Max Porter, Verdriet is het ding met veren [leesfragment]
- Graham Swift, Moeders zondag
- Breece D'J Pancake, Vossenjagers [toelichting door de vertaler]
- Leonard Cohen, You want it darker
- Konstantin Paustovski, Goudzand [leesfragment | recensie]
Dieuwertje Mertens - Poezie en Fictie
- Ingrid Jonker en André Brink, Vlam in de sneeuw. Liefdesbrieven
- David Nolens, De waan van Cotard
- Eva Gerlach, Ontsnappingen
- Mischa Andriessen, Dwalmgasten [leesfragment]
- Ian McEwan, Nutshell [leesfragment | toelichting door de vertaler]
Hans Renders - Non-Fictie
- Elisabeth Leijnse, Cécile en Elsa. Strijdbare freules. Een biografie [leesfragment | recensie]
- Rosemary Sullivan, De dochter van Stalin. Het veelbewogen leven van Svetlanan Alliloejeva
- Frank Westerman, Een woord een woord [leesfragment | recensie]
- Peter Longerich, Hitler
- Jolande Withuis, Juliana. Vorstin in een mannenwereld [recensie | leesfragment]
De boekrecensies van Het Parool verschijnen elke zaterdag. Het Parool is te koop bij het Nieuwscentrum.
Dertig jaar na zijn overlijden verschijnt van Jorge Luis Borges De essays, een fors uitgebreide editie, met een driehonderdtal nooit eerder vertaalde bladzijden en een herdruk van De verhalen. Marijke Arijs ziet hoe hij ook in zijn essays ‘zijn hele kudde stokpaarden van stal worden gehaald, het leven als droom, het universum als bibliotheek en de bibliotheek als universum’, omschrijft de verhalen als ‘filosofische whodunits in zakformaat’ en besluit: ‘Zijn verzameld werk is een feest voor de geest, een labyrint om eindeloos in te verdwalen.’
Volgens Jeroen Dera heeft Ilja Leonard Pfeijffer in zijn ‘armdikke gedichtenkrans’ heel wat moois boven tafel gehaald. De Nederlandse poëzie van de twintigste en eenentwintigste eeuw in 1000 en enige gedichten voldoet voor hem aan de ambitie van een goede bloemlezing; het prikkelen om verder te lezen in de oeuvres van de opgenomen dichters.
En Sofie Gielis beleefde plezier aan Salam Europa! [leesfragment] van Kader Abdolah. De auteur laat de sjah van Perzië eind negentiende eeuw naar Europa reizen en stuurt een hedendaagse verteller en onderzoeker met hem mee; zo ‘gebruikt hij de traditie ook om iets te vertellen over het heden, dat levert een frisse roman op die je met vreemde ogen naar je eigen wereld laat kijken’.
Met Wat een man is [leesfragment] wilde David Szalay zo oprecht mogelijk schrijven over mannelijke ambities en verlangens. In een gesprek met Kathy Mathys heeft hij het over zijn intenties: ‘Ik streefde eerlijkheid na, verzette me tegen elke vorm van romantisering of verheerlijking; de negen mannen krijgen natuurlijk elk een conflict voorgeschoteld en dat leidt onvermijdelijk tot moeilijkheden, misschien tot pessimisme. Toch wilde ik dat elk personage een moment kende van verheffing, een moment waarop andere mogelijkheden voor even zichtbaar werden.’
Voor ‘Blikvanger’ praat Stefan Vanthuyne met documentair fotograaf Mark Neville, die in Fancy Pictures een aantal van zijn projecten bundelt.
In De weerman reconstrueert de Franse romancier Olivier Rolin het leven van de weerkundige wetenschapper Aleksej Vangenhejm die plots uit de gratie van Stalin viel, in een heropvoedingskamp terechtkwam en er na vele jaren overleed. Rolin zelf was in de jaren zestig prominent lid van uiterst links in Frankrijk en liet ook in eerdere romans een nostalgie naar die woelige tijd zien. Marijke Arijs duidt De weerman als ‘een fraai eerbetoon aan een van de miljoenen slachtoffers van het stalinisme, maar het is evengoed een aangrijpend requiem voor een gemankeerde revolutie die haar eigen kinderen verslond.
Het reisverslag door de bezette gebieden van Nir Baram Een land zonder grenzen [leesfragment] werd in Israël lovend ontvangen, Ine Roox sprak in Passa Porta met de linkse Israëlische auteur. ‘Ik behoor tot een Israëlisch-Palestijnse burgerbeweging die pleit voor twee staten en één thuisland,’ geeft de auteur mee, en: ‘We hebben jarenlang gewacht op de wereld om het op te lossen, maar we moeten dat zelf doen.’
In Vluchtelingenstad [leesfragment] gaat de Britse onderzoeker en hulpverlener Ben Rawlence op zoek naar de verhalen van gestrande vluchtelingen in Dadaab, een kamp dat al een kwarteeuw opvang biedt aan vooral Somalische vluchtelingen in Oost-Kenia. ‘Een bijzonder lezenswaardig boek,’ oordeelt Catherine Vuylsteke ‘omdat het de vluchtelingenproblematiek in zijn ware dimensie weergeeft, wars van simplisme of sentimentaliteit’.
Ook nog korte besprekingen over Van vogels en mensen [leesfragment] van Margriet de Moor (Maria Vlaar: ‘een intrigerend verhaal [...] maar de vorm blijft een worsteling’), de heruitgave Rood rood Roodkapje van Edward van de Vendel & Isabelle Vandenabeele, de biografie Jan Yoors, Kunstenaar met een zigeunerhart door slaviste en schrijfster Jo Govaerts en de reisverhalen Vrouwen van de wereld van Tommy Wieringa en In de sporen van Don Quichotte van Cees Nooteboom (Peter Jacobs: ‘deze boekjes zijn de perfecte aperitiefhapjes’).
De boekrecensies van De Standaard verschijnen elke vrijdag in de bijlage De Standaard der Letteren. De Standaard is ook te koop - op dezelfde dag - bij het Nieuwscentrum.
In De Morgen mijmert Rik Van Puymbroeck over de Noordzee, de eerste vakantiebestemming van vele Vlamingen. In De Noordzee, een gloednieuw boek met foto’s van onder anderen Stefan Vanfleteren en teksten van onder anderen Herman de Coninck en Hugo Claus vond de journalist vooral ‘goesting’ om toch maar eens terug te keren naar het strand van zijn jeugd. Dirk Leyman nam het ‘vermakelijke, pretentieloze en licht voyeuristische’ jubileumnummer van Das Mag door. Voor Gekrenkt & hongerig [leesfragment] zonden 28 Nederlandse en Vlaamse schrijvers fragmenten uit hun ongepubliceerde debuten in. Leyman las ook ‘het voortreffelijk gecomponeerde’ Zijn eigen land [leesfragment], Robert Ammerlaans excursie door de werkkamer van Harry Mulisch. Die laat ‘Harry heel nabij komen’ en bewijst hiermee dat hij de aangewezen persoon is voor de definitieve Mulisch-biografie.
En Leyman staat ook stil bij een ander boeknummer van een literair tijdschrift, DW B vroeg 8 auteurs naar een verhaal geïnspireerd door het werk van fotograaf Dirk Braeckman. De auteurs bewijzen ‘hoezeer Braeckmans universum kan fungeren als aanvuurder van literaire verbeeldingen’.
Patrick Jordens somt de ideale jeugdboeken van het voorbije jaar op
- We hebben een hoed, een prentenboek van Jon Klassen
- Armstrong. De avontuurlijke reis van een muis naar de maan van Torben Kuhlmann
- Het plantenboek, een fascinerende reis door het plantenrijk, tekst van Kathy Willis en illustraties van Katie Scot
- Alaska, een nieuwe jeugdroman van Anna Woltz
- Knekelstad, een prentenboek van het Franse duo Jean-Luc Fromental en Joëlle Jolivet
- Het duel van David Grossman
De rubriek ‘In een notendop' signaleert
- Radio gaga, een papieren verlengstuk van het Canvasprogramma, door de makers Joris Hessels en Dominique Van Malder
- Floris Oudbloed, een kinderboek van Stefan Boonen & Tom Schoonooghe
- Dagen van schaamte, een nieuwe thriller van Lieneke Dijkzeul
- De rode anjer van Elio Vittorini
- Schoonheid raast in mij tot ik sterf, een roman van de Vlaamse Irakees en theatermaker Hazim Kamaledin
- Oorlogsvlieger van Antoine de Saint-Exupéry
Plus Jamal Ouariachi's bespreking van Borges' Essays uit de Volkskrant.
En dan was er ook dinsdag 20 december het eindejaarslijstje van De Morgen:
- Dirk Leyman: Christine Angot, Een onmogelijke liefde [leesfragment]
- Cathérine Ongenae: Margaret Atwood, Heksengebroed
- Joseph Pearce: Nir Baram, Een land zonder grenzen [leesfragment]
- Marnix Verplancke: Sven Beckert, Katoen. De opkomst van de moderne wereldeconomie
- Joseph Pearce: Gie Bogaert, Roosevelt [leesfragment]
- Marnix Verplancke: Julia Blackburn, Draad [leesfragment]
- Annick Vandorpe: Jaume Cabré, De schaduw van de eunuch
- Cathérine Ongenae: Emma Cline, De meisjes [recensie | leesfragment | toelichting door de vertaler]
- Dirk Leyman: Teju Cole, Vertrouwde en vreemde dingen [leesfragment Vertrouwde en vreemde dingen | toelichting van vertaler | leesfragment Known and Strange Things | recensie]
- Dirk Leyman: Martin Michael Driessen, Rivieren [leesfragment]
- Dirk Leyman: Clarice Lispector, De ontdekking van de wereld [leesfragment]
- Annick Vandorpe: Guadalupe Nettel, Na de winter
- Cathérine Ongenae: Jenny Offill, De laatste dingen [leesfragment | toelichting door de vertaler]
- Joseph Pearce: Jeroen Olyslaegers, Wil
- Joseph Pearce: Annemiek Rens, Harry Tupan, Evgenia Petrova, Peredvizhniki, Russisch realisme rond Repin 1870-1900
- Annick Vandorpe: Lize Spit, Het smelt [recensie | leesfragment]
- Marnix Verplancke: David Szalay, Wat een man is [leesfragment]
- Marnix Verplancke: Morten Strøksnes, Haaienkoorts [leesfragment]
- Marnix Verplancke, Dirk Leyman: A.F.Th. van der Heijden, Kwaadschiks [leesfragment]
- Annick Vandorpe: Alejandro Zambra, Begrijpend lezen
De boekrecensies van De Morgen verschijnen elke woensdag in de bijlage Boeken. De Morgen is ook te koop - op dezelfde dag - bij het Nieuwscentrum.
NRC Boeken staat deze week in het teken van boze boeken. Zo bespreekt Guus Valk Nancy Isenbergs White Trash. '[E]en rijk gedocumenteerd boek, vol schokkende citaten van politici en intellectuelen over de onderklasse'. Het boek is volgens hem 'nog het best te lezen als een kritiek op het Amerikaanse exceptionalisme. Het idee dat dit een ander, eerzamer land is dan de rest van de wereld, zit nog altijd diep in de Amerikaanse ziel ingebakken'. Maartje Somers schrijft daarnaast over Patrick Phillips' levendige en gedetailleerde' Blood at the Root. En Mirjam Noorduijn las Er was eens een vrouw die haar buurkind wilde doden van Ljoedmila Petroesjevskaja [leesfragment]. 'Dit zonder-geluk-vaart-niemand-wel-besef typeert de bundel die aldus direct aan het aloude doel van de vertelkunst appelleert: het bieden van amusement, troost en hoop. Petroesjevskaja doet dat fantastisch goed.'
Thomas de Veen ergerde zich aan Jan Terlouws Kop uit 't zand. 'Dit is het gevaar van geëngageerde literatuur: dat platte woede alles overheerst,' stelt hij. Margot Dijkgraaf dan, zij recenseert vijf titels van Franse auteurs die reflecteren op de gevolgen van de terreur in hun land:
- Alain Blottière, Comment Baptiste est mort ('knap geconstrueerde roman')
- Laurent Gaudé, Écoutez nos défaites ('Woede, vernedering, gekrenktheid, gekwetst eergevoel kunnen leiden tot vernietigingsdrift, lezen we. Maar - en dat is steeds weer de bottom line - onze levenskracht zal altijd overwinnen.') [recensie]
- Fouad Laroui, Ce vain combat que tu livres au monde ('In deze roman laat hij schitterend zien hoe de Westerse en de Arabische wereld verschillende versies kennen van dezelfde historische gebeurtenis, twee onoverbrugbare varianten van hetzelfde verhaal.')
- Mohamed Nedali, Évelyne ou le djihad?
- Laurence Tardieu, À la fin le silence ('prachtig')
Michel Krielaars bespreekt twee boeken van Joseph Roth. Over diens Joden op drift op drift schrijft hij: 'Opmerkelijk is dat Roth, die uit schaamte over zijn arme Oost-joodse afkomst vaak beweerde de zoon van een Oostenrijkse officier of een Poolse graaf te zijn, er een buiging maakt voor de sjtetl. Alsof hij de Oost-joden en hun archaïsche wereld wil verdedigen tegen het arrogante Westen, dat in die tijd steeds xenofober en nationalistischer wordt.' En Biecht van een moordenaar heeft volgens Krielaars 'nog niets aan kracht […] ingeboet'.
Menno Lievers vindt Martha Nussbaums Woede en Vergeving 'een lange preek die met de werkelijkheid van wetenschap en politiek niets uitstaande heeft' [recensie], en Tim de Gier stelt dat de essays in Mark Greifs Against Everything 'prachtig geschreven, bevlogen en doodernstig' zijn. Bernard Hulsman wijdt een stuk aan Hitlers metamorfose van Thomas Weber, de studie geeft volgens hem 'een nieuw en precies inzicht in Hitlers radicalisering die verbluffend veel lijkt op die van islamitische jongemannen die wegens het vermeende onrecht dat moslims wordt aangedaan aan het moorden slaan'. Daarnaast in deze bijlage een artikel van Paul Steenhuis over angry white bird Donald Duck, een indringend stuk van Manon Uphoff over haar overleden oudste zus en Toef Jaeger over het al dan niet aanwezige engagement in de Nederlandse literatuur.
De boekrecensies van NRC Handelsblad verschijnen elke vrijdag in Boeken, en zijn voor abonnees te raadplegen op Nrc.nl. NRC Handelsblad is te koop bij het Nieuwscentrum.
