Teylers Ontmoet 2 februari 2020

• Zoë Lescaze, Paleoart. Visions of the Prehistoric Past
• Caspar Janssen, Caspar loopt
• Salomon Kroonenberg, Kantelpunt

Programma zondag 2 februari

Inloop 13.30
Aanvang: 14.00
Einde: 16.00 uur

Kosten

Entree voor Teylers Ontmoet bedraagt 8 euro (incl. koffie/thee in de pauze) in de voorverkoop, op de dag zelf 10 euro. Kaarten zijn verkrijgbaar in de Athenaeum Boekhandel aan de Gedempte Oude Gracht 70 in Haarlem en online via de website van Teylers Museum.

Van 31 januari tot en met 1 juni 2020 organiseert Teylers Museum de familietentoonstelling Dinomakers over paleoart. Paleoart is kunst dat probeert het prehistorische leven af ​​te beelden volgens wetenschappelijk bewijs. Het kan een representatie zijn van fossiele overblijfselen of een ingebeelde afbeelding van de levende wezens en hun ecosystemen. In Paleoart. Visions of the Prehistoric Past tonen schrijver Zoë Lescaze en kunstenaar Walton Ford de verbazingwekkende geschiedenis van paleoart van 1830 tot 1990. Geen grotschilderingen die duizenden jaren geleden zijn geproduceerd, maar moderne visies op de prehistorie: prachtige schilderijen, prenten, tekeningen, sculpturen , mozaïeken en muurschilderingen die wetenschappelijk feit vermengen met ongebreidelde fantasie. De hedendaagse kunstcriticus en journalist Zoë Lescaze woont en werkt in New York. Haar boek geeft een goed overzicht van paleokunst en onze kijk op het prehistorische verleden.

Casper loopt. Een voettocht door de landschappen van Nederland van Caspar Janssen is een bundeling van verhalen over ons landschap, geschreven vol zelfspot en altijd met een scherp oog voor het detail. In het voorjaar van 2017 vertrok Caspar Janssen uit Amsterdam voor een voettocht van anderhalf jaar door Nederland. Bijna dagelijks schreef hij voor de Volkskrant een miniatuurtje over wat hij onderweg tegenkwam. Lopend door Nederland probeerde hij het veranderende landschap te verklaren. Waarom verdwenen sloten, houtwallen, bloemrijke weilanden en bomensingels? Waarom liep hij door muren van mais en door lege polders met raaigras, kunststof hallen en windmolens? Waarom zag hij veldleeuweriken en andere akkervogels in uiterwaarden, maar niet in akkers? Soms sloeg de somberheid toe, maar dan stuitte hij weer op boeren en burgers die de verbinding tussen natuur en boerenland wilden herstellen, op een boer die het plezier had hervonden door het roer om te gooien. Of hij zag dan eindelijk die geelgors op een paaltje in een landschap met heggen en hagen. Caspar Janssen is schrijver en journalist, hij schrijft onder meer voor de Volkskrant.

In Kantelpunt. Hoe de grootste binnenzee op aarde zijn biodiversiteit  verloor van Salomon Kroonenberg passeren fundamentele vragen de revue over de wijze waarop de mens met de natuur omgaat. In de Kaspische Zee, een gesloten ecosysteem met een eigen evolutie, zijn de oorspronkelijke schelpdieren in de twintigste eeuw vrijwel geheel verdrongen door soorten die daar helemaal niet thuishoren. Komt het door klimaatveranderingen? Zeespiegelschommelingen en bodemdaling? Nieuwe scheepvaartkanalen? Is zoiets eerder gebeurd in het geologisch verleden? Moeten we er iets aan doen, en waarom wel of niet? Eén soort heeft wraak genomen: de zebramossel is ontsnapt uit de Kaspische Zee en heeft zich genesteld in alle waterwegen van Europa en Noord-Amerika. Al deze veranderingen vormen het thema van een groot Europees onderzoeksproject, waaraan geologen en biologen uit twintig landen hebben meegedaan. De kantelpunten in de biodiversiteit van de Kaspische Zee blijken model te staan voor die van de hele aarde. Kroonenberg, wetenschapper en begenadigd schrijver, neemt zijn lezers mee naar de Kaspische Zee. Hij doet niet alleen verslag van hoe steuren, zeehonden en schelpdieren reageren op geologische en door de mens veroorzaakte veranderingen, maar hij toont ons ook hoe wetenschappelijk onderzoek werkt en laat ons zien hoe weinig we eigenlijk nog weten. Salomon Kroonenberg is emeritus hoogleraar geologie aan de Technische Universiteit Delft.